Gürcistan Parlamentosu, iktidardaki Gürcü Hayali Partisi'nin sunduğu 'yabancı etkinin şeffaflığı' konulu yasa tasarısını kabul etti. Parlamentoda ilk onayı 17 Nisan, ikinci onayını 1 Mayıs'ta alan ve yaklaşık bir aydır protesto edilen 'yabancı etkinin şeffaflığı' konulu yasa tasarısına ilişkin üçüncü ve nihai oylama yapıldı.
Parlamento Başkanı Şalva Papuaşvili'nin yönettiği Genel Kurul'da yapılan oylamada, tasarıya 30 'hayır' oyuna karşılık 83 'evet' oyu verildi. Ülkede haftalar boyunca protestolara neden olan tasarının, yasalaşması için Parlamentoda üç kez oylanması gerekiyordu. Bu arada, oylama sırasında bazı milletvekilleri arasında kavga ve tartışmalar çıktı.
Cumhurbaşkanı Zurabişvili'nin veto etmesi bekleniyor
Göstericilerin 'Rus yasası' olarak nitelendirerek tepki gösterdiği yasa, imzalaması için Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili'ye gönderilecek. Zurabişvili, daha önce yaptığı açıklamalarda, yasa tasarısına karşı olduğunu ifade etmişti. Göstericiler gibi, tasarıyı 'Rus yasası' olarak nitelendiren Zurabişvili, tasarının Parlamento'da kabul edilmesi durumunda veto edeceğini belirtmişti. Zurabişvili'nin veto etmesi durumunda yasanın tekrar parlamentoya gönderilmesi için iki haftalık süre gerekiyor. İktidar partisi, Parlamentoda Cumhurbaşkanı Zurabişvili'nin yasaya yönelik kullanacağı veto kararını aşacak çoğunluğa sahip bulunuyor.
Parlamentonun önünde arbede
Parlamentoda oylamanın yapıldığı sırada binanın çevresinde yasa karşıtı gösteriler devam etti. Olay yerine gelen çok sayıda polis, göstericilerin binanın önünden çekilmesi için geniş güvenlik önlemleri aldı. Oylamanın sonuçları açıklanınca, bazı göstericiler Parlamento binasına girmeye çalıştı. Kapıları kırmak isteyen göstericiler ile polis arasında çıkan arbedenin ardından gözaltına alınanlar oldu. Ülkede, tasarıya karşı yapılan protestolar, yaklaşık bir aydır devam ediyor.
Yabancı etkinin şeffaflığı tasarısı
Hükümetin bu yıl Parlamento'ya tekrar sunduğu tasarı, fonlarının yüzde 20'sinden fazlasını yurt dışından alan Gürcistan'da kurulan kuruluşların 'yabancı bir gücün çıkarlarını gözeten organizasyon' olarak kaydolmalarını veya para cezalarıyla karşı karşıya kalmalarını öngörüyor. Tasarıya göre, 'yabancı bir gücün çıkarlarını gözeten organizasyon' olarak kabul edilen STK ve medya gibi kurum ve kuruluşlarının, kamu siciline aynı isimle kayıtlı olması gerekiyor. Kayıt sırasında, kurum ve kuruluşları tarafından tüm gelirlerin yansıtılması gerekecektir. Tasarıya göre, aynı zamanda kuruluşların her yıl mali beyanname doldurma zorunluluğu da olacak. Yasa tasarısı, Adalet Bakanlığına her an konuyu araştırma, inceleme ve takip etme yetkisi veriyor. 'Yabancı bir gücün' çıkarlarını yürüten kuruluş olarak kaydolmaktan kaçınmak veya beyannamenin doldurulmaması, kuruluşu 25 bin Gürcistan larisi (yaklaşık 302 bin lira) cezayla karşı karşıya bırakacak.
Geçen yıl da gösterilere neden olmuştu
İktidardaki Gürcü Hayali Partisi, 'yabancı etkinin şeffaflığı' yasa tasarısını ilk olarak Mart 2023'te parlamentoya sunmuştu. Tasarı, fonlarının yüzde 20'sinden fazlasını yurt dışından alan Gürcü kuruluşların 'yabancı ajan' olarak kaydolmalarını veya para cezalarıyla karşı karşıya kalmalarını öngörüyordu. Muhalifler ve Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, yasa tasarısının Rusya'nın talimatıyla hazırlandığını ileri sürerek iptal edilmesini istemişti. Muhalifler, tasarının iptal edilmesi için gösteriler başlatırken, parlamentoda milletvekilleri arasında kavgalar çıkmış, Tiflis sokaklarında protestolar düzenlenmişti. Gösterilerin büyümesi üzerine Gürcü Hayali Partisi, parlamentoda ön onay alan yasa tasarısını geri çekmişti.
