Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin, gazetecilere açıklamasında tahıl anlaşmasına ilişkin, “İstanbul’da yarın ve yarından sonraki gün üst düzey dörtlü görüşmeler planlanmış durumda” dedi.
İstanbul’da 22 Temmuz 2022’de imzalanan tahıl anlaşmasının süresi 19 Mayıs’ta doluyor. Anlaşma en başta 120 gün için imzalanmıştı ve daha sonra 120 gün için daha uzatıldı. Fakat Rusya, anlaşmanın kendisiyle ilgili kısmının uygulanmıyor olması nedeniyle son olarak anlaşmanın sadece 60 gün için uzatılmasına onay verdi.
Tahıl anlaşması, sadece Ukrayna tahılının değil Rus tahılının dünya pazarlarına ulaşması önündeki engellerin de kaldırılmasını içeriyor. Rusya’nın tarım ürünlerine ilişkin Batı tarafından alınmış doğrudan bir yaptırım kararı olmasa da lojistik ve sigortalama ile ilgili yaptırımlar nedeniyle tarım ürünlerinin ihracatına da dolaylı olarak kısıtlama getirilmiş durumda. Rusya uzun zamandan beri bu kısıtlamaların kaldırılmasını talep ediyor ve bu kısıtlamalar yüzünden tahıl anlaşmasının şartlarından birinin yerine getirilmediği uyarısını yapıyor.
"Elimizden geleni yapıyoruz"
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de, İstanbul'da tahıl anlaşmasının tüm tarafları olan Rusya, Ukrayna, Türkiye ve BM arasında dörtlü görüşme yapmayı planladıklarını belirtti. İspanyol Pais gazetesine demeç veren Guterres, "İstanbul'da tüm taraflar arasında bir görüşme hazırlamayı planlıyoruz. Rusya'nın sorunlarına daha iyi eğilmek için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz" dedi. Guterres, tahıl anlaşmasına yönelik bazı dolaylı engeller de bulunduğunu ve BM'nin bunları çözmeye çalıştığını ekledi.
"Gübre ihracatı yapılmadı"
Bu arada BM Karadeniz Tahıl Girişimi Koordinatörlüğü'nden dün akşam saatlerinde yapılan açıklamada, anlaşma kapsamında amonyak da dahil gübre ihracatının şimdiye dek yapılmadığı bildirildi. Açıklamada "Şu anda Ukrayna limanlarında 600 bin ton tahıl ve gıda ürünü yüklenen 14 gemi bulunuyor. Girişim, amonyak da dahil gübre ihracatını da öngörüyor. Fakat şimdiye dek bu gerçekleşmedi" dendi. 7 ve 8 Mayıs'ta İstanbul'daki Müşterek Koordinasyon Merkezi'nde tek bir geminin dahi denetlenmediğinin aktarıldığı belgede, denetlenen gemi sayısının 1 Mayıs'tan itibaren ciddi oranda azaldığı ve 1 milyon 150 bin tondan fazla yük bulunan 26 geminin denetim yapılmasını beklediğine dikkat çekildi.
