ABD Başkanı Donald Trump ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Beyaz Saray’da gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından Ukrayna’ya yönelik yeni askeri destek planını açıkladı. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ile Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun da hazır bulunduğu toplantının ardından Trump ve Rutte Oval Ofis'te gazetecilere açıklama yaptı.
Trump, Rusya’nın Ukrayna’daki tutumuna ilişkin sert ifadeler kullanarak, “Onlardan çok ama çok mutsuzuz” dedi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kendisini büyük hayal kırıklığına uğrattığını söyleyen Trump, “İki ay önce bir anlaşmaya varacağımızı sanıyordum ama öyle görünmüyor” ifadelerini kullandı. Trump Ukrayna ile anlaşmaya varılmaması halinde Rusya’ya yüzde 100 oranında ikincil bir gümrük vergisi uygulayacaklarını da kaydetti.
Milyarlarca dolarlık teçhizat, NATO üzerinden Ukrayna’ya gidecek
Trump, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı desteklenmesi amacıyla ABD'de üretilen milyarlarca dolar değerindeki askeri teçhizatın NATO aracılığıyla hızla cephe hattına ulaştırılacağını açıkladı. “Bu yaptığımız çok büyük bir anlaşma,” diyen Trump, “Bu teçhizat NATO'ya gidecek ve savaş alanına hızla dağıtılacak. Ukrayna bunu kaldıracaktır” şeklinde konuştu.
Ancak Trump, bu silahların maliyetinin Amerikan vergi mükelleflerine değil, NATO üyelerine ait olacağını özellikle vurguladı. Yeni üretilecek ekipmanın NATO için hazırlanacağını ve daha sonra Ukrayna’ya gönderileceğini söyleyen Trump, “En iyi teçhizatı, en iyi füzeleri biz yapıyoruz. Avrupalı liderler de bunu biliyor. Bugün bir anlaşma yaptık. ABD ödeme yapmayacak ama üretimini üstlenecek, parayı ise Avrupa ödeyecek” dedi.
Patriot Bataryaları yolda
Trump ayrıca Ukrayna’ya gönderilecek Patriot hava savunma sistemlerinin “birkaç gün içinde” yola çıkacağını doğruladı. ABD Başkanı, Rusya’nın saldırılarına da tepki göstererek, “Hepsi konuşuluyor ve sonra Kiev'e füzeler düşüyor, 60 kişi ölüyor. Buna bir son verilmeli” dedi.
Trump, Rusya’ya karşı ekonomik baskının süreceğini belirterek, ABD’nin uyguladığı gümrük vergilerinin “ısırıcı ve devamlı” olacağını söyledi.
Rutte: “Bu ilk dalga, daha fazlası gelecek”
NATO Genel Sekreteri Rutte de Trump’ın 10 Temmuz Perşembe kendisini arayarak, Ukrayna’ya destek vermek istediğini ve bunun finansmanını Avrupalıların üstlenmesini talep ettiğini aktardı.
Trump’ın bu yaklaşımını mantıklı bulduğunu ifade eden Rutte; Finlandiya, Danimarka, İsveç, Norveç, İngiltere, Hollanda ve Kanada gibi pek çok ülkeyle temas halinde olduklarını ve bunun yalnızca “ilk dalga” olduğunu söyledi ve NATO'nun, Ukrayna’nın ihtiyaçlarını doğru belirlemek için mevcut sistemleri üzerinden çalışacağını da sözlerine ekledi.
“Putin olsaydım müzakereleri ciddiye alıp almamam gerektiğini yeniden düşünürdüm”
Rutte, bu anlaşmayla Ukrayna’nın hava savunması, füzeler ve mühimmat da dahil olmak üzere çok çeşitli askeri teçhizata erişebileceğini belirtti.
Putin’e de mesaj gönderen Rutte, “Eğer bugün Vladimir Putin olsaydım, bu açıklamaların ardından müzakereleri daha ciddiye alıp almamam gerektiğini yeniden düşünürdüm” dedi. Rutte, sivil bölgeleri hedef alan Rusya'nın sadece panik yaratmayı amaçladığını belirtti.
Trump: “Bu Trump’ın savaşı değil”
Ukrayna’nın bir barış anlaşması istediğini vurgulayan Rutte’nin ardından konuşan Trump, savaşın hala “çok ölümcül” olduğunu söyledi. Ukrayna konusunda daha önce dört kez anlaşmaya vardıklarını düşündüğünü ancak bunun işe yaramadığını belirten Trump, “Bu Trump’ın savaşı değil. Bu işi bitirmek ve çözüme kavuşturmak için buradayız” dedi.
AB-ABD ticaret anlaşması sinyali
Trump’a Avrupa Birliği (AB) ile olası bir ticaret anlaşması da soruldu. Bu konuyu konuşmaya açık olduklarını belirten Trump, “Avrupa da dâhil olmak üzere her zaman diyaloga açığız. Hatta buraya geliyorlar. Konuşmak istiyorlar” ifadelerini kullandı.