17 Kasım 2024, Pazar Gazete Oksijen
Haber Giriş: 22.10.2021 04:30 | Son Güncelleme: 16.02.2022 15:17

Şehirler için üç harika fikir

Bogota, Berlin ve Bergen, elektririkli ulaşım çözümleriyle güzelleşti, temizlendi. Darısı tüm gürültülü ve egzoz dumanlı kentlerin başına
Şehirler için üç harika fikir

Dünyadaki birçok büyük şehir, şehirlerle özdeşleşen motor seslerini susturmak ve elektrikli toplu taşımaya geçmek için önemli adımlar atıyor.  New York Times, “sessiz dönüşüm” dediği bu gelişmeleri derlediği yazısında Berlin, Bogota ve Bergen kentlerini ele aldı.  Almanya’nın başkentinde, Berlin Duvarı’nın yıkılmasıyla kaldırılan elektrikli tramvay hatları yeniden açılıyor.  Kolombiya’nın başkentinin merkezi dış mahallelerdeki tepelerde konumlanan yoksul işçi evlerine teleferik ağıyla bağlandı.  Batı Norveç’teki fiyortların kıyısındaki Bergen, halka açık feribotlarını dizelden elektrikliye çeviriyor.  Bergen’in otobüsleri de artık elektrikli. Motor gürültüsünün kesildiğine vurgu yapan Bergen Belediye Başkanı Jon Askeland, “Sokaklarda yine insan sesleri duyuluyor” diyor. Dünya nüfusunun yarısından fazlasına ev sahipliği yapan şehirler, küresel karbondioksit emisyonlarının üçte ikisinden fazlasından sorumlu. İklim değişikliğiyle mücadele eden yaklaşık 100 şehir yönetiminden oluşan bir koalisyon olan C40’a göre ulaşım, bir şehrin karbondioksit emisyonlarının ortalama üçte birine sebep oluyor. Elektrikli şehir ulaşımı, sorunları bitirmeye yetmiyor. Otobüs filosu tamamen elektrikli olan Şenzhen gibi Çin şehirlerinde, elektriğin kendisi hâlâ ağırlıklı olarak kömürden üretiliyor.

Fiyortlarda sessiz gemiler

Heidi Wolden, 30 yıl boyunca Norveç’in petrol ve gaz endüstrisinde çalışmış. Bugün, fosil yakıtları gereksiz hale getirme çabasının bir parçası. Bataryalı feribotları işleten halka Norled şirketinin CEO’su. Nihai amacı ise feribotları fiyortların çok ötesine taşımak. Norled’in işlettiği bir araba vapuru olan Hjellestad, Bergen yakınlarındaki bir rıhtımdan yola çıkarken, Wolden, “Şahsen doğru yönde ilerlediğimiz için son derece mutluyum” diyor. Norveç, sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar 1990 seviyelerine kıyasla yarı yarıya azaltmak hedefinde. Norveç’in kendi  elektriğinin neredeyse tamamı hidroelektrikten geliyor.Bergen’de şehir içi otobüs ve tramvaylar elektrikle çalışıyor. 

Manzara güzel, WiFi da var  

TransMiCable, Bogota’yı çevreleyen tepelerdeki mahallelere doğru süzülen itfaiye kırmızısı “uçan gondollardan” oluşan bir ulaşım hattı. Kentteki toplu taşımayı temiz hale getirmek amacıyla toplam yedi hat açılması planlanıyor. Caddelerde ise yaklaşık 500 Çin yapımı elektrikli otobüs var. Önümüzdeki yıl bin elektrikli otobüs daha alacaklar. Bu gerçekleşirse, Çin dışındaki en büyük elektrikli otobüs filosu Bogota’da olacak.  Kendisi de bisiklet kullanan Belediye Başkanı Claudia López, yaklaşık 280 kilometre bisiklet yolu inşa etmek istiyor.

Berlin asri hatadan döndü

Berlin Duvarı yükseldiğinde, kentin elektrikli tramvay hatlarının yarısı çöktü. 1967’ye gelindiğinde, Batı Berlin, Die Elektrische adlı hattın neredeyse tamamını söküp attı, yolları arabalar ele geçirdi. New York Times’a konuşan Ingmar Streese, Duvar’ın yıkılmasından 30 yıl sonra, Berlinliler yayaların, bisikletlilerin ve toplu taşıma araçlarının yolları arabalardan geri almasını istiyor.  Berlin’in çevre ve ulaşımdan sorumlu daimi sekreteri Ingmar Streese, “1960’larda yapılan hata şimdi düzeltiliyor” diyor. Sadece Berlin’de değil, Lizbon ve Dublin de dahil olmak üzere birçok Avrupa şehrinde hem havayı temizlemek hem de Avrupa Birliği’nin yasal olarak bağlayıcı iklim hedeflerini tutturmak için tramvay hatları canlandırıyor. Bu hedefler, 2030 yılına kadar sera gazı emisyonlarında 1990 seviyelerine kıyasla yüzde 55’lik bir azalma gerektiriyor. Yine de arabalara daha az yer ayırma politikasının önünde önemli güçlükler var. 1.2 milyon aracın bulunduğu 3.6 milyon nüfuslu Berlin’de trafik sıkışıklığı vergisi getirildi ancak bu sadece şehrin küçük bir kısmında uygulanıyor.