22 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 07.05.2023 15:38 | Son Güncelleme: 07.05.2023 16:11

TIME dergisi yazdı: Sık uçan yolculardan iklim vergisi alınmalı

İklim değişiklikleri ve sonucunda meydana gelen doğal afetler başta karbon salınımları olmak üzere acil önlemler alınması gerektiğini gösteriyor. Uzmanların en dikkat çektiği sektör ise havayolu taşımacılığı. TIME dergisi önlem olarak sık uçan yolculardan iklim vergisi alınması gerektiğini yazdı
TIME dergisi yazdı: Sık uçan yolculardan iklim vergisi alınmalı

2019'da kaç kez uçtunuz? Altıdan fazla uçuş veya üç gidiş-dönüş yaptıysanız, dünya nüfusunun yüzde 98'inden daha fazla uçtuğunuz anlamına geliyor. Sonuç olarak, gezegendeki diğer tüm insanlardan çok daha fazla karbona katkıda bulundunuz.

2019 yılında dünyanın en zengin yüzde 20'lik kesimi uçuşların yüzde 80'ini gerçekleştirdi

Dünyanın çoğu ara sıra uçsa ya da hiç uçmasa bile, hava yolculuğundan kaynaklanan emisyonlar artıyor. Yıllık hava yolcusu sayısının 2050 yılına kadar 2019 seviyesinin iki katından fazla olacağı tahmin ediliyor. Bu da, azaltılması için herhangi bir önlem alınmazsa, hava yolculuğundan kaynaklanan emisyonların daha da artacağı anlamına geliyor.

Havacılık emisyonlarıyla mücadele

Bazı umut verici düşük emisyonlu havacılık teknolojileri var, ancak bunları teşvik etmek için politika müdahalesi olmadan, yavaşça benimsenecekler. TIME dergisinin haberine göre bu ayın başlarında Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) uluslararası havacılık için 2050 net sıfır karbon emisyonu hedefini kabul etti. Bu hedef, havacılık emisyonlarıyla mücadeleye yönelik ilk küresel taahhüdü işaret ediyor, ancak emisyonlarda derin kesintilere ulaşmak için gereken düşük karbonlu uçak, yakıt ve altyapı maliyetini de içeren 4 trilyon dolara varan bir fiyat etiketiyle birlikte geliyor.

Sektörün bu teknolojilere büyük yatırım yapması gerekirken, tüketicilerin de daha yeşil alternatifler için daha yüksek fiyatlar ödemesi gerekecek. Yenilenebilir enerji ve elektrikli araçların ilk günlerini düşünülebilir. Şu anda sürdürülebilir havacılık yakıtları fosil jet yakıtından 2 ila 5 kat daha pahalı. Aslında, havayolu müşterilerinin sadece yüzde 2'si uçuş emisyonlarını dengelemek için gönüllü olarak fazladan ödeme yapıyor. Ancak potansiyel bir çözüm var. O da zorunlu bir iklim vergisi. Geleneksel bir karbon vergisi (salınan CO2 tonu başına sabit fiyat), uçuş maliyetini genel olarak artırır ve birçoğu daha önce hiç uçmamış olabilecek düşük gelirli yolcuları potansiyel olarak dışarıda bırakır.

Hava yolculuğuna erişimdeki eşitsizlik çok yüksek

Küresel olarak, hava yolculuğuna erişimdeki eşitsizlik çok yüksek. 2019 yılında dünyanın en zengin yüzde 20'lik kesimi uçuşların yüzde 80'ini gerçekleştirdi. Altı kereden fazla uçan dünya nüfusunun yüzde 2'si toplam yolcu akışının yüzde 40'ını oluşturuyor. Hava yolculuğundaki bu eşitsizlik, maliyet yükünü adil bir şekilde dağıtan bir iklim vergisi anlamına geliyor. Adalet birkaç düzeyde değerlendirilebilir: ara sıra uçanlar, düşük gelirli yolcular ve düşük tarihsel emisyonlara sahip ülkeler üzerindeki maliyet yükü.

Ayrıca hava yolculuğuna erişim ülkeler arasında büyük farklılıklar gösteriyor. Gelişmiş ülkelerde yaşayanlar 2019 yılında ortalama iki uçuş gerçekleştirirken, dünyanın geri kalanı ortalama 0,36 uçuş gerçekeştirdi. Gelişmiş ülkeler sık uçan yolcuların daha büyük bir kısmına sahip olduğundan, sık uçuş vergisi (FFL) gelirinin yüzde 67'sini gelişmiş ülkelerden elde ederken, bu oran düz bir iklim vergisinde yüzde 51'dir. Gelişmiş ülkeler 1980 ve 2019 yılları arasında havacılık CO2'sinin yaklaşık yüzde 70'ini saldı.

İlk olarak İngiltere’de ortaya atıldı

Bir FFL, her ülke içindeki hava yolculuğu eşitsizliğini de dikkate alır. Sık uçuş vergisi fikri ilk olarak İngiltere'de bir talep yönetimi politikası olarak ortaya atıldı. Birleşik Krallık'ta hanelerin yüzde 20'si uçuşların yaklaşık yüzde 75'ini gerçekleştiriyor. Eğer vergi her bir sık uçan yolcuyu birkaç uçuşu kesmeye itebilirse, emisyonlar ülkenin geri kalanına yük olmadan önemli ölçüde azalır.

Peki bir FFL'yi nasıl uygulayacaksınız?  Aslında çok fazla lojistik engel var. Bunların başında doğru ve gizlilik korumalı bir uçuş sıklığı veri tabanı oluşturmak, boş zaman seyahatlerini iş seyahatlerinden ayırmak ve gelir kullanımı için bir yönetim çerçevesi oluşturmak yer alıyor. İlk politikalar ülke düzeyinde başlayabilir ve kademeli bir vergi tarifesi kullanarak veya bir havayolu ile belirli bir bağlılık statüsüne ulaştıktan sonraki uçuşlara odaklanarak süreci basitleştirebilir.