Fransız enerji ve petrol devi TotalEnergies'in Rusya'nın ikinci büyük doğal gaz şirketi Novatek ile olan girişimi dolayısıyla Ukrayna'yı bombalayan Rus jetlerine yakıt sağladığı iddia edildi. Fransız Le Monde gazetesi, Global Witness sivil toplum kuruluşunun soruşturma ve araştırmalarına dayandırarak verdiği haberde Rus uçaklarının Ukrayna savaşında istimal ettiği üslere sağlanan jet yakıtının, TotalEnergies'nin yüzde 49, Novatek'in yüzde 51'ine sahip olduğu Termokarst petrol yatağından Terneftegaz tarafından üretildiğini yazdı.
"Yaptırımların delinmesine müsaade edilemez"
Ses getiren iddialar üzerine Ulaştırmadan Sorumlu Bakan Clement Beaune France 2 televizyon kanalına yaptığı açıklamada konunun son derece ciddi olduğuna işaret ederek, "İsteyerek ya da istemeyerek, Fransız veya başka bir şirketin yaptırımları delmesine müsaade edilemez. İyice araştırılmalıdır" dedi ve soruşturma başlattıklarını açıkladı.
"Şirketin karında Ukraynalıların kanı var"
Avrupa Ekoloji ve Yeşiller Hareketi Partisi Genel Sekreteri Julien Bayou ve Yeşiller partisi eski cumhurbaşkanı adayı Yannick Jadot, Twitter hesaplarından iddialara ilişkin tepki gösterdi. Bayou, "Hidrokarbon harcamalarımızın Rus savaş filosunu finanse ettiğini biliyorduk. Totalenergies'in karında Ukraynalıların kanı var" ifadesini kullandı.
On savait que nos dépenses d'hydrocarbures financent l'effort de guerre russe.
— Julien Bayou (@julienbayou) August 24, 2022
Les profits de #totalenergies sont rouges du sang des Ukrainiens.https://t.co/AGH6b9fxx0]
Jadot da "Ukrayna'da Rus ordusu tarafından işlenen savaş suçunda Totalenergies'in suç ortaklığının yeni bir ispatı daha. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'u Total'in Rusya'dan çekilmesini talep etmesi için bir kez daha uyarıyorum" açıklamasını yaptı.
"Ne bilgi ne kontrol sahibiyiz"
İddiaların yankı bulmasının akabinde Fransız Total ise Rus ordusuna ait uçaklara yakıt sağlamadığını açıklamakla yetindi. Firma yaptığı açıklamada Terneftegaz'daki hissedarlığını kabul etti, ancak Rus ordusuna yakıt sağlayan bir altyapı işletmediğini belirtti. Açıklamada "TotalEnergies, Novatek'in Rus pazarına bağımsız satışlarıyla ilgili ne bilgi sahibidir, ne de bir kontrolü vardır" denildi. Le Monde'un haberindeki iki hataya dikkat çekildi:
- Yanlış: TotalEnergies Rus ordusu için kerosen üretmiyor.
- Yanlış: TotalEnergies, Rus askeri uçaklarına hiçbir şekilde yakıt tedarikinde bulunmuyor
Daha fazla bilgi ve dikkat çeken ayrıntı
Le Monde'un haberinde en dikkat çeken ayrıntı Total'in 600 kişinin ölümüyle sonuçlanan tiyatro saldırısından sorumlu tutulması. Buna göre; Sibirya'daki Termokarstovoye sahasından elde edilen gaz, Omsk'taki bir rafineri aracılığıyla Rus bombardıman uçakları tarafından jet yakıtı olarak kullanılan kerosene dönüştürüldü. Söz konusu yakıt, 16 Mart'ta Ukrayna'nın Mariupol kentinde 600 kişinin ölümüyle sonuçlanan tiyatro saldırısında kullanılan Sukhoi jetlerinin de depolarındaydı.