ABD Başkanı Donald Trump, küresel ticaret savaşını tırmandırarak bakır ve ilaç ithalatına büyük tarifeler getireceklerini açıkladı. Trump, Salı günü bir kabine toplantısı öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada “Bugün bakırı hallediyoruz” diyerek, endüstriyel metale uygulanacak tarifelerin yüzde 50 seviyesinde olacağını belirtti.
Ayrıca, ilaç ithalatına 18 aylık bir geçiş sürecinin ardından yüzde 200’e varan vergiler getirilebileceğini söyledi.
Son tarih 1 Ağustos
Trump’ın yeni tarife dalgası, Pazartesi günü Japonya ve Güney Kore’nin de aralarında bulunduğu 14 ticaret ortağına gönderdiği ve 1 Ağustos’tan itibaren yüksek gümrük vergileri uygulanacağını bildiren mektupların hemen ardından geldi.
Başkan, Salı günü diğer ülkelerin de benzer mektuplar alacağını duyurarak, ticaret anlaşması yapmak için 1 Ağustos’tan sonra süre uzatımı olmayacağı uyarısında bulundu. Pazartesi günü yaptığı açıklamada ise daha önce 9 Temmuz olarak duyurduğu “kurtuluş günü” tarifelerini ertelediğini, bunun devam eden müzakerelerden kaynaklandığını ifade etmişti.
Son dönemde Kongre’den geçirdiği “büyük ve muhteşem” bütçe tasarısı ve İran nükleer tesislerine yönelik hava saldırısıyla gündeme gelen Trump, bu hamleyle ticareti yeniden önceliğine aldı.
ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, CNBC’ye verdiği demeçte bakır tarifelerinin bu ay sonu ya da en geç Ağustos başında yürürlüğe girebileceğini söyledi.
Bakır neden önemli?
Bakırın elektronik, inşaat ve sanayi ekipmanlarında yaygın olarak kullanılması nedeniyle bu haber ABD’de bakır fiyatlarının fırlamasına yol açtı. CME Group’un metal borsasında işlem gören bakır vadeli kontratları Salı öğleden sonra yüzde 11 yükselerek pound başına 5,58 dolara ulaştı. Arizona merkezli bakır madencisi Freeport-McMoRan’ın hisseleri ise yüzde 3 değerlendi.
JPMorgan analistleri, “Piyasa önerilen rakam karşısında şaşkınlığa uğrayacak” yorumunda bulunurken, Wall Street bankasının rafine metal ithalatı için yüzde 25’lik bir tarife oranı öngördüğünü belirtti.
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’na göre, Şili rafine bakırın en büyük tedarikçisi konumunda; onu Kanada ve Meksika izliyor. Kanada Madencilik Derneği Başkanı Pierre Gratton, entegre bir Kuzey Amerika endüstrisinin parçası olarak milyarlarca dolarlık enerji altyapısının (örneğin bakır borular) ABD’ye sevk edildiğini vurgulayarak, yüksek tarifelerin “ABD imalat sektörüne zarar vereceği” uyarısında bulundu.
Gratton, ABD’nin yeterli bakır arıtma kapasitesi ve eritme tesisine sahip olmadığını ve Kanada ithalatına bağımlı olduğunu ekledi.
Yüzde 200'lük oran masada
Trump, tamamlanmış jenerik ve markalı ilaç ürünleri ile aktif bileşenler gibi kritik girdileri kapsayan bir ilaç soruşturmasının sonuçlarını da önceden açıkladı. “İnsanlara yaklaşık bir yıl, bir buçuk yıl süre tanıyacağız. Ondan sonra ilaçları ülkeye getirmek zorunda kalırlarsa, çok yüksek oranlarda, yüzde 200 gibi tarifelere tabi olacaklar” dedi.
Başkan, tarifelerle ilgili “çok yakında” bir duyuru yapacağını bildirdi. Trump’ın açıklamasının ardından S&P 500 ilaç endeksi gün içindeki zirvesinden gerilese de günü yüzde 0,7 artışla kapattı.
Washington’daki lobiciler, tarifelerin devreye girmesine en az bir yıl olduğu için yakın vadede ilaç şirketleri için büyük bir tehdit oluşturmadığını belirtti. Bir lobici, durumu “Klasik Trump abartısı” sözleriyle değerlendirdi.
ABD, ulusal güvenlik soruşturmaları sonucu otomobil ve çeliğe zaten yüksek tarifeler açıklamıştı; ancak ilaç, bakır, kereste, havacılık, çipler ve tüketici elektroniği gibi sektörlerde soruşturmalar devam ediyor.
Trump’ın bu sektörlere yönelik “232. Madde” soruşturmaları, ticaret ortaklarının kendilerini tarifelerden koruyacak anlaşmalar yapma çabalarını artırırken, belirsizliği de büyütüyor. Şu ana kadar yalnızca İngiltere sektör tarifelerinden kısmi bir muafiyet elde edebildi.
ABD ile yaptığı son anlaşmada, İngiltere 100.000 otomobil için yüzde 25 yerine yüzde 10’luk bir tarife ile karşılaşacak. ABD ayrıca İngiltere ile çelik ithalatı için düşük tarifeli bir kota ve ilaç tarifelerinden İngiliz şirketlerine muafiyet sağlamak üzere görüşmeler yürütüyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
