Rusya'nın Kahovka HES'i havaya uçurduğunu açıklayan Ukrayna Başbakanı Denis Şmıgal, yaklaşık 80 yerleşim yerinin su baskını tehdidi altında olduğunu açıkladı. Şmıgal, sosyal medya hesabından, su altında kalan bölgelerde yaşayanları tahliye çalışmalarının devam ettiğine işaret ederek "Şu anda Herson'daki Ostrov ilçesinden tahliye çalışmaları sürüyor. Mıkolayiv'e gidecek tahliye trenleri oluşturuldu” ifadesini kullandı.
Başbakan Şmıgal, Zaporijya Nükleer Enerji Santrali'ne yönelik çevresel etki ve tehdit değerlendirmesi yapılmasının da santrale erişimin olmaması nedeniyle zorlaştığını kaydetti.
Руйнування Каховської ГЕС - це найбільша рукотворна і техногенна катастрофа у світі за останні десятиліття, яка вбиває екологію і негативно вплине на життя сотень тисяч людей у наступні роки. pic.twitter.com/3iHKUj2Gta
— Andriy Yermak (@AndriyYermak) June 6, 2023
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak da Rusya’nın, Kahovka HES'i "havaya uçurduğunu” iddia ederek, "Amaçları, ilerleyen Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin önünde aşılmaz engeller yaratmak, bilgi inisiyatifini engellemek, savaşın adil bir şekilde sona ermesini yavaşlatmaktır. Rusya, tüm zorlayıcı hukuki sorumluluklarıyla birlikte derhal bir terör devleti olarak tanınmalıdır" dedi.
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın vurulmasından Rusya'yı sorumlu tutarak bunun, savaş suçu olduğu savundu
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak ise sosyal medya paylaşımında, "Kahovka HES'in patlatılması düşmanın baltalamak istediği küresel gıda güvenliğine de bir darbedir. Çünkü bu felaket Ukrayna'nın güneyindeki sulama sistemini etkileyecek" değerlendirmesini yaptı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Ukrayna'daki Kahovka Barajı'nın bombalanarak yıkılmasının "Rusya'nın savaşının gaddarlığını" gösterdiğini belirtti.
Ukrayna Ekonomi Bakanı Svyrydenko, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Ukrayna, küresel gıda güvenliğinin önde gelen garantörlerinden biridir. Kakhovka Hidroelektrik Santralinin yıkılmasının sonuçlarından biri de Ukrayna'nın güneyindeki sulama sistemlerinin yok olmasıdır. Bu da dünyada bir başka gıda krizi tehdidi yaratmaktadır. Gezegen ölçeğindeki bu suçun ikinci sonucu ise Karadeniz'in kuzeyindeki ekosistemlerin yok olmasıdır. Dünya kamuoyunun Rusya'nın anlaşma yapılamayacak bir terörist devlet olduğuna dair daha ne kadar kanıta ihtiyacı var?” dedi.
"Zaporijya Nükleer Santrali ile ilgisi yok"
Zaporijya Nükleer Santrali Direktörü Yuriy Çerniçuk, santralin soğutma sisteminin yıkılan Kahovka Hidroelektrik Santrali (HES) ile temasının olmadığını söyledi. Rus nükleer sanayisinin resmi yayın organı Strana Rosatom'dan yapılan yazılı açıklamada, Kahovka HES'in yıkılması nedeniyle bölgeye yakın bir noktada bulunan Zaporijya Nükleer Santrali'ndeki duruma ilişkin bilgilere yer verildi.
Kremlin Sözcüsü Peskov, Kahovka HES’te yaşanan hasarın, Ukrayna’nın sabotajı sonucu meydana geldiğini söyledi.
Zaporijya Nükleer Santrali'ndeki 5 ünitenin "soğuk kapanma" durumunda olduğuna işaret edilen açıklamada, bir ünitenin ise "sıcak kapanma" durumunda olduğu ve soğutma havuzundaki su seviyesinin değişmeyerek 16,67 metrede kaldığı belirtildi. Nükleer santralde bulunan personelin durumu kontrol altında tuttuğunun ifade edildiği açıklamada, Kahovka HES'in yıkılmasına ve durumun nedenlerine ilişkin henüz resmi bilgi olmadığı kaydedildi.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) Kahovka Barajı'nın yıkılmasının, Ukrayna-Rusya Savaşı'nın başladığı Şubat 2022'den bu yana kritik altyapılara verilen önemli hasarlardan biri olduğunu açıkladı
Açıklamada görüşlerine yer verilen Çerniçuk, "Santralin soğutma sisteminin yıkılan Kahovka HES ile teması bulunmuyor. Kullanılmış nükleer yakıt depolama havuzlarını soğutan su, çevreyle veya Kahovka rezervuarının suyuyla teması olmayan kapalı bir devredir. Sıcaklık giderme sistemi hem Kahovka rezervuarından gelen suyla hem de birkaç alternatif kaynakla doldurulabilir" ifadesini kullandı. Ukrayna'nın Herson bölgesinde yer alan ancak Rusların kontrol ettiği Kahovka HES sabah saatlerinde yıkılmıştı.
Yeni Kahovka şehri sular altında kaldı
Kahovka Barajı'nın bombalanarak ağır hasar alması nedeniyle Dinyeper Nehri'nin su seviyesi hızla yükseldi. Bölgedeki Yeni Kahovka şehrinin merkezi sular altında kalırken, bölgeden gelen görüntülerde su seviyesinin binaların ikinci katına kadar çıktığı görülüyor.
Rus yetkililer, savaştan önce yaklaşık 44 bin nüfusa sahip şehre ve selden etkilenen Golopristanskiy ve Aleşki bölgelerine yönelik tahliye kararı aldı. Yeni Kahovka’nın sözde yetkilisi Vladimir Leontiyev, Kahovka HES’in onarılmasının mümkün olmadığını, yeniden inşa edilmesi gerektiğini belirterek, barajın çevresindeki su seviyesinin 10 metreyi aştığını söyledi.