Bu yılın, hızla güçlenen El Niño hava modeli ve benzeri görülmemiş derecede sıcak geçen yaz nedeniyle kayıtlara geçen en sıcak yıl olma ihtimali giderek artıyor. İklim bilimci Zeke Hausfather'a göre, Avrupa Komisyonu'nun Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nden alınan sıcaklık verileriyle yapılan hesaplamalara dayanarak 2023'ün kayıtlardaki en sıcak yıl olma ihtimali yüzde 85.
"Büyük farkla rekorlar kırdı"
Diğerlerinin yanı sıra Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi ve NASA'dan alınan diğer sıcaklık verileriyle yapılan analizler de 2023'ün kayıtlardaki en sıcak yıl olma ihtimalinin yüzde 50'den fazla olduğunu gösteriyor. Haziran ayının sonunda, kar amacı gütmeyen Berkeley Earth, 2023'te rekor kırılması ihtimalini yüzde 81 olarak tahmin etti. Bu yılın başında 2023'ün en sıcak beşinci yıl olacağını düşünen Hausfather, "Bu noktada 2023'ün kayıtlara geçen en sıcak yıl olma konusunda favori olduğunu söyleyebiliriz. Değişen şey, son iki ayın inanılmaz derecede sıcak geçmesi ve geçmişte gördüklerimize kıyasla çok büyük bir farkla rekor kırması oldu" ifadelerini kullandı.
En sıcak ay
Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nin salı günü yaptığı açıklamaya göre Temmuz ayının kayıtlara geçen en sıcak ay olduğu teyit edildi. Sanayi öncesi ortalamadan yaklaşık 1,5 santigrat derece daha sıcak olduğu tahmin edilen Temmuz ayı, bir önceki Temmuz 2019 rekorunu 0,33 santigrat derece ile kırdı.
Copernicus İklim Değişikliği Servisi, NASA ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'nin verilerine göre dünya aynı zamanda kayıtlara geçen en sıcak Haziran ayını da yaşadı. NASA Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü Direktörü Gavin Schmidt Twitter paylaşımında, "Her durumda verilerin kaynağı ve işlenmesi farklı ancak hepsi gerçekte ne olduğunun makul yansımasını sunuyor. Hava sıcak" dedi.
Bu sıralama, geçtiğimiz iki ay boyunca Dünya üzerinde yaşayan hiç kimse için şaşırtıcı olmamalı. Phoenix 31 gün üst üste 43 santigrat dereceye ulaştı. Orta Doğu'da ısı endeksi 66,7 santigrat dereceye ulaşarak insan vücudunun tahammül edebileceği üst sınırlara yaklaştı. Çin tüm zamanların en yüksek derecesi olan 52 santigrat dereceye ulaştı. ABD'nin Güneyi'de, Kaliforniya'dan Florida'ya kadar uzanan, tarihsel olarak yoğun ve uzun bir sıcak hava dalgası yaşadı. Sıcak hava Antarktika'daki deniz buzunu da tüm zamanların en düşük seviyesine indirdi.
Sıcaklık tahminleri giderek artıyor
Hausfather, yıllık sıcaklık tahminlerinin birçoğunu belirlemek için bu yıl şimdiye kadarki sıcaklıkları, yılın geri kalanı için öngörülen El Niño durumunu ve geçen yılın sıcaklıklarını dikkate aldığını açıkladı. Yılın başlangıcı soğuk başladı ve modeller gelişmekte olan El Niño olayında belirsizlik gösterdi. Yıl ilerledikçe, tahminler daha yüksek aylık sıcaklıklar ve güncellenmiş El Niño modelleri de dahil olmak üzere daha fazla veri ile rafine hale geldi. Bazı tahminler bu unsurları farklı şekilde tartıyor ve bu da farklı tahminler üretiyor, ancak hepsi giderek artan bir şekilde benzeri görülmemiş bir 2023'e işaret ediyor.
2016'da da güçlü bir El Nino yaşanmıştı
Hausfather, gelişmekte olan El Niño modelinin güçlenmesiyle yaz sıcaklıklarının hızla arttığını söyledi. El Niño paterni, doğu ve orta Pasifik Okyanusu'ndaki okyanus sıcaklıklarının artmasıyla belirginleşir ve atmosferi ısıtır. Kayıtlara geçen en sıcak yıl olan 2016'da, yılın başlarında güçlü bir El Niño olayı yaşanmıştı.
Modeller bu yılki El Niño'nun son on yıllardaki en güçlü olaylardan biri olmasının beklendiğini gösteriyor, ancak Hausfather bunun muhtemelen 2016'daki kadar güçlü olmayacağını söyledi. Hausfather, "La Niña, küresel olarak sera gazlarında yaşayacağımız ısınmayı bastırıyordu ve şimdi bu onu artırıyor. Birinden diğerine geçiş, sıcaklıkta oldukça büyük sıçramalara yol açıyor" diye konuştu.
İnsan kaynaklı iklim, atmosferimize olağanüstü miktarlarda karbondioksit ve diğer ısı tutucu gazlar gönderen diğer önemli etken. Isınma mevcut hızda devam ederse, ortalama yüzey sıcaklıkları 2030'ların ortalarında 1,5 santigrat dereceyi aşabilir ve bunun üzerinde kalabilir ki bilim insanları bunun bir dizi yeni iklim felaketine yol açacağı konusunda uyarıyor. Dünya Meteoroloji Örgütü, yıllık sıcaklığın önümüzdeki dört yıl içinde en az bir yıl boyunca geçici olarak 1,5 santigrat derecenin üzerine çıkabileceğini öngörüyordu.
Yılın kalanında rekorlar görülme şansı yüksek
Bilim insanları bu yılın kaç derece daha sıcak geçeceğini bilemeyebilir ancak Hausfather yılın geri kalanının çoğunun rekorlar arasında geçmesini beklediğini söyledi ve yılın geri kalanında sıcaklıklar düşse bile, yine de bir rekor görme olasılığımızın yüksek olduğunu ekledi.
Ayrıca bu sadece 2023 yılı için geçerli. Hausfather da dahil olmak üzere bazı bilim insanları, 2023'ün El Niño koşullarının tam güçte olduğu daha da sıcak bir yılın başlangıcı olabileceğini düşünüyor. Hausfather "Şu anda büyümekte olan El Nino koşullarının 2024 sıcaklıklarını bu yıldan daha fazla etkileyeceğinden şüphelenmek için pek çok neden var" dedi.
