ABD Adalet Bakanlığı, Ukrayna savaşı nedeniyle yaptırım uygulanan ve 2022'de el konulan Rus milyarder Süleyman Kerimov'a ait 348 metrelik yatı satmak istiyor. Hükümet yetkilileri, 230 milyon dolarlık yatın aylık bakımı için 922 bin dolar harcandığını, faturanın ülkeye maliyetinin daha fazla artmaması için satışının yapılması gerektiğini söyleyerek başvuruda bulundu.
Kalem kalem masraf dosyayı çıkarıldı
Dosyada şu anda Kaliforniya'nın San Diego kentinde demirlemiş olan Amadea'nın aylık masraflarının 600 bin doları bulduğu belirtildi. Buna göre her ay mürettebat için 360 bin dolar, yakıt için ise 75 bin dolar harcanıyor. Bakım, atık giderme, yiyecek ve diğer masraflar ise 165 bin dolar tutuyor. Dosyalara göre yukarıdaki kalemlere ek olarak sigortası 144 bin dolar olan yatın, 178 bin dolar tutan kuru havuzlama masrafı da dahil edildiğinde her ay Amerikalı vergi mükelleflerinin cebinden 922 bin dolar çıkıyor.
Yürütmeyi durdurma talebi
Anca bu satış planı Rus oligark Eduard Kudaynatov ve yatın kayıtlı olduğu Millemarin Investments firmasının yürütmeyi durdurma talebine takıldı. Kudaynatov ve Millemarin, ABD'nin yata el koymasına karşı açtıkları davanın sonuçlanmadığına dikkat çekerek, hukuki süreç bitmeden satışın yapılmaması gerektiğini savundu.
Yaptırımların hukuki boyutu tartışmalı
Amadea üzerindeki mücadele ve bunun hükümete maliyeti, Rus oligarkların Ukrayna'yı işgalinden sonra sahip oldukları varlıklara el koymanın hatta bunları satmanın mali ve hukuki zorluklarını gözler önüne seriyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen geçen hafta yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği'nin 200 milyar dolardan fazla dondurulmuş Rus varlığından elde edilen karı Ukrayna'nın savaş çabalarını finanse etmek için kullanması gerektiğini söyledi. Ancak 2022 baharından itibaren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin üzerinde baskı kurmak için başlatılan yaptırımların etkileri hala tartışılıyor. Bunun temel nedenlerinden biri de Amadea'da olduğu gibi Rus varlıklarının sahipliğini kanıtlamak ve bunları satmak için yasal sürecin zaman alıcı ve maliyetli olması. Londra'da Rus milyarder Eugene Shvidler el konulan özel jetleri için mahkeme mücadelesi verirken, Sergei Naumenko da süper yatı Phi'nin alıkonulmasına itiraz ediyor.
Mahkeme dosyalarına göre Amadea üzerindeki mücadele Nisan 2022'de ABD hükümetinin talebi üzerine Fiji'de el konulmasıyla başladı. ABD yatın, servetini madencilikten kazanan Kerimov'a ait olduğunu iddia etse de, yaptırım uygulanmayan eski Rosneft CEO'su Eduard Khudainatov'un avukatları yatın kendisine ait olduğunu söylüyor ve geminin mülkiyetini geri almaya çalışıyor. Mahkeme dosyalarında Khudainatov'un avukatları, acele bir satışın sıkıntılı bir satış fiyatına yol açabileceğini ve bakım masraflarının potansiyel satış değerine göre küçük olduğunu söyleyerek ABD hükümetinin yatı satma çabalarına itiraz ettiler.
Khudainatov'un avukatları, hükümet satış ve el koyma işlemlerini sürdürdüğü sürece devam eden bakım masraflarını ödemeyi reddediyor. Ancak yatın gerçek sahibine iade edilmesi halinde müvekkillerinin yatın bakımı için harcanan 20 milyon dolardan fazla parayı ABD hükümetine geri ödeyeceğini söylüyorlar.
İzler Kerimov'u işaret ediyor
Mahkeme belgelerinde hükümet, Kerimov'un Amadea'nın mülkiyetini bir dizi paravan şirket ve diğer sahipler aracılığıyla gizlediğini söylüyor. Mürettebat üyeleri arasındaki e-postaların Kerimov'un"geminin tapu sahibinden bağımsız olarak yatın gerçek sahibi olduğunu gösterdiğini söylüyorlar. E-postalar, Kerimov ve ailesinin yeni bir pizza fırını ve spa da dahil olmak üzere yatın iç mekanında çeşitli iyileştirmeler sipariş ettiğini ve mahkeme dosyalarına göre, tekneye el konulduğu 2021 ve 2022 yılları arasında, "Amadea'da Kerimov veya aile üyelerini içermeyen hiçbir misafir gezisi olmadığını" gösteriyor. Hükümet ayrıca Kerimov'un yıllardır Amadea'yı satmaya çalıştığını, dolayısıyla satışın amacına uygun olacağını söylüyor.
Satılsa sile para hükümete gitmeyecek
Amadea hızlı bir şekilde satılsa bile, gelir otomatik olarak hükümete gitmeyecek. Yasalara göre, Khudainatov ve hükümet mülkiyet ve el koyma konusunda mahkemede mücadelelerini sürdürürken para tutulacak.
