BM’ye bağlı Dünya Gıda Programı (WFP) geçtiğimiz hafta çarpıcı bir tweet attı: Madagaskar’daki 1.4 milyon insan açlık tehdidi altında. Çünkü ülkenin bazı bölgelerine üç yılı aşkın süredir yağmur damlamadı. Karbon emisyonu en düşük ülkeler, içinde olduğumuz iklim krizinin etkilerini en sert hisseden ülkeler oluyor ve Madagaskar’da bunun canlı örneği. 1981’den bu yana görülmedik bir kıtlıkla boğuşan ülkede insanlar çaresizlikten su ihtiyacını kaktüs yapraklarından gideriyor, hayatta kalmak için çekirge yiyor. WFP, çiftçilerin bir sonraki yıl için tohum bulamadığı ülkedeki durumu şöyle özetliyor: “Su yok, eğitim yok, gıda üretimi yok.” Dünyanın dördüncü büyük adası olan Madagaskar aynı zamanda en büyük vanilya üreticisi. Ancak vanilya üretimi de belgesellerde görüp hayran kaldığımız yağmur ormanları da ülkenin kuzeyinde. Güneydeki büyük nüfus ise küçük tarım işletmeleri sayesinde ayakta duruyor. 19 Ağustos’ta BM’ye bağlı kurumlar, güney için 155 milyon dolar yardım talebinde bulundu.
Çocuklar çalışıyor
UNICEF’ten Mialy Radrianasolo’nun söyledikleri ise açlığın asla tek başına gelen bir sorun olmadığına dikkat çekiyor. Radrianasolo’ya göre “açlık yüzünden yoksul aileler kız çocuklarından kurtulmak istiyor.” Bu nedenle “zaten dört ya da beş karısı olan 60 yaşındaki bir erkek 12 yaşında bir çocukla evlenebiliyor. Birçok çocuk zaten çalışmak veya yiyecek aramak için okulu bırakmış. Madagaskar’da kıtlıkla gelen açlığın bir adı bile var: Keré. Eskiden aylar süre kere, bu kez dört yıldır sürüyor.
Ülkeyi açlıkla beraber Covid-19 krizi de vurmuş durumda. Dünya Bankası, ülkenin 2020’de yüzde 5.2 büyümesini öngörüyordu ancak Madagaskar ekonomisi aksine yüzde 4.2 küçüldü. Bugün 27 milyona yaklaşan ülke nüfusu ise her yıl yüzde 2.7 kadar artıyor. Madagaskar, dünyadaki karbon emisyonlarının binde 1’inden sorumlu. Kirletici ülkelerin lideri Çin ise yüzde 29.8’inden, ABD yüzde 14’ünden. Nüfus konusu akılları karıştırmasın. Madagaskar yılda kişi başına 0.2 ton kadar karbon salımına yol açıyor. Bu rakam her bir ABD vatandaşı için 15.7 ton, Çin vatandaşı için 7.7 ton. Geçtiğimiz ay BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) korkutucu raporunda küresel ısınmanın önüne geçilemezse bazı bölgelerin kısa sürede yaşanmaz hale geleceği belirtiliyordu. Bunun üzerine karbon konusunda büyüklere göre çok daha masum ancak çok daha çaresiz 50 kadar ülkenin oluşturduğu İklime Karşı Savunmasız Ülkeler Forumu (CVF) bir açıklama yaparak zengin ülkelerin yüzde 100 milyar dolarlık yardım vaatlerini de tutmadığını duyurdu. CVF’ye göre “2016, 2017 ve 2018 yıllarında sağlanan toplam miktar sırasıyla 58.2 milyar dolar, 71.2 milyar dolar ve 78.9 milyar dolardı.” Madagaskar da CVF üyeleri arasında. BM’nin sürdürülebilirlik ajansının rakamlarına göre, 2020 yılında 720 milyon ile 811 milyon arasında insan yetersiz beslendi. Pandemi, 2020 yılında 70 milyon ile 161 milyon arasında insanın açlık çekmesine sebep oldu.
