Öğretmen adaylarının ücretli öğretmen tanımı: Hırsızlığa benzer; çünkü tüm umutlarımı çalıyor

Ücretli öğretmenlik, Millî Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı okullarda kadrolu ve sözleşmeli öğretmen istihdamının yetersiz olduğu durumlarda, üniversite mezunu olmak şartıyla ders ücreti karşılığında öğretmen görevlendirilmesine dayanan bir uygulama. Ücretli öğretmenler, kadrolu öğretmenler gibi sabit bir maaş veya diğer sosyal haklara sahip değiller. Ücretleri asgari ücrete dahi yaklaşmıyor, SGK primleri tam ödenmiyor ve tatil dönemlerinde ücret alamıyorlar.

2023 yılının temmuz ayında yapılan düzenlemeyle, ücretli öğretmenlerin ek ders ücreti, 51.15 TL'den 60.12 TL'ye yükselmişti. 11 Kasım’da ise ek ders ücretinde yüzde 25 artış yapıldı ve ek ders ücreti saatlik 75.15 TL oldu. Eğitm-SEN’in verilerine göre yaklaşık 90 bin ücretli öğretmen Türkiye’nin dört bir yanında derslere giriyor.

İşte bu uygulama ile ilgili olarak üniversite son sınıfta okuyan, geleceğin öğretmenleri üzerinde bir araştırma yapıldı. İnönü Üniversitesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Bölümü’nden Prof. Dr. Mesut Aydın ile Arş. Gör. İbrahim Halil Doğan tarafından, 4. sınıfta olan 144 öğretmen adayı ile yapılan araştırmada, öğretmen adaylarına “ücretli öğretmen…………….benzer; çünkü……………” cümlesini tamamlamaları isteniyor. Araştırmada en sık vurgulanan, 20 adet ile ‘köle’ metaforu olurken sıklıkla vurgulananlar arasında; mevsimlik işçi (5), taşeron işçi (3), amele (3), emek hırsızlığı (3) ve asgari ücret (2) metaforları yer alıyor.

İşte öğrencilerin metaforları

“Ücretli öğretmen hırsızlığa benzer; çünkü hakkımı ve tüm umutlarımı çalıyor.”
“Ücretli öğretmen kapitalizme benzer; çünkü emek sömürgesidir.”
“Ücretli öğretmen çorak araziye benzer; çünkü verimsizdir. Büyük çoğunluğundan verim alınamaz.”
“Ücretli öğretmen rüzgara benzer; çünkü uzun süre bir okulda çalışamazlar, bir oradan bir oraya savrulurlar.”
“Ücretli öğretmen tek ayak üstünde durmaya benzer; çünkü yeri sağlam değildir.”
“Ücretli öğretmen temelsiz binaya benzer; çünkü kadro temeldir.”
“Ücretli öğretmen alet çantasına benzer; çünkü sadece ihtiyaç duyulduğunda kullanılır.”
“Ücretli öğretmen köleye benzer; çünkü asgari ücretle çalışırlar ama bu asgari ücretle çalışmak için de 16 yılını verir ve sayısız sınava girip hayatlarını heba ederler.”
“Ücretli öğretmen sahte altına benzer; çünkü gerçeği varken yalnızca ucuza mal etmek için yapılan ve sonucu asla gerçeğininki gibi değerli olamayacak bir uygulamadır.”
“Ücretli öğretmen asgari ücrete benzer; çünkü kendisini hep yetersiz hisseder. Öğretmen statüsünü bu şekilde adlandırmak doğru değildir.”
“Ücretli öğretmen yolunmuş kaza benzer; çünkü bütün bilgi birikimini aktarırken ay sonunda karın tokluğuna çalışmıştır. Kendini; zamanının karşılığını alamamış, sürekli karşı tarafın beklentisine yetişmek zorunda bırakılmış ve meslekten soğumuş bir halde bulur.”
“Ücretli öğretmen işçi arıya benzer; çünkü kraliçe arı, işçi arıyı istediği şekilde kullanıp işine yaramadığında kovandan atabiliyor.”
“Ücretli öğretmen tadımlık çereze benzer; çünkü alınıp alınmayacağı belli değildir. Hiçbir garantisi yoktur, belli bir ücret karşılığında çalışmak zorunda bırakılır. Hele de ataması zor ise.”
“Ücretli öğretmen burslu öğrenciye benzer; çünkü az bir parayla çok iş yaptırılıyor.”
“Ücretli öğretmen öğrenciye benzer; çünkü ay sonunda cebinde para kalmaz.”
“Ücretli öğretmen Osmanlı Devleti’ndeki ıslahat çalışmalarına benzer; çünkü ıslahatlar, Osmanlı Devleti’ni yıkılıştan kurtaramadı. Ücretli öğretmenlik de Türkiye’yi kurtarmayacak.”
“Ücretli öğretmen meyvesi olmayan ağaca benzer; çünkü küçük yaşlardan itibaren emek sarf edip birçok okula, kursa gitmiştir. Öğretmen olma, gideceği yerdeki öğrencilerine en iyi şekilde öğretmenlik yapma hayali kurarak üniversiteyi bitirmiştir. Ama sonucunda atanamamış ücretli öğretmen olmuştur. Bir ağaç gibi büyümüş olgunlaşmış ama meyve veremeyerek kurumuştur.”