2024'te fahiş fiyat artışlarının önüne geçmek, tüketici mağduriyetlerini engellemek, üretici-tedarikçi ve perakende işletmeler arasındaki ticari faaliyetleri ve iç piyasayı düzenlemek amacıyla bir dizi düzenleme yeni yılda yürürlüğe konulacak, bazılarının da yürürlük süresi uzatılacak.
Restoranlara fiyatları kapıya asması şartı
Fiyat Etiketi Yönetmeliği'ndeki değişiklikle 1 Ocak itibarıyla tarife ve fiyat listelerine ilişkin belgeler lokanta, restoran, kafe ve benzeri yiyecek ve içecek hizmeti sunulan iş yerlerinde giriş kapısının önüne ve masaların üstüne, tüketiciler tarafından kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde konacak.
Bu düzenlemeyle hizmet sunumundaki ihtilafların önlenmesi, keyfi fiyat artışları yapılarak tüketicilerin mağduriyete uğratılmasının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
İkinci el araçlara, sıfırlardan pahalı olamayacak
İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklikle, ikinci el otomobil fiyatının, sıfır otomobil fiyatının üzerinde olması engellenmişti. Bu uygulamanın süresi 1 Temmuz 2024’e kadar uzatıldı.
Kamuoyunda 6 ay ve 6 bin km sınırlaması olarak bilinen düzenlemenin uygulama süresi de 1 Temmuz 2024’e kadar uzatıldı. Böylece sıfır araçlar, 6 ay veya 6 bin km’den önce satışa sunulamayacak. Yapılan başka bir düzenleme ile motosikletler de bu kısıtlama kapsamına dahil edildi.
Süpermarketlerin küçük üreticiye hızla ödeme yapması
Marketlerin 30 gün içinde bozulabilen tarım ve gıda ürünlerinin parasını 45 gün içinde üreticiye ödemesi zorunluluğu getirildi. Bu süre küçük üreticiler için 30 gün olacak; bunun için de alacaklının, borçlunun ölçeğinden küçük olması şartı aranacak. Üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulmayan tarım ve gıda ürünlerinin tedarikinde ise ödeme süresi alacaklının borçludan küçük olması durumunda 60 gün olarak belirlendi.
Diğer yandan şube sayısı 200’den fazla olan zincir marketler, 250 m2’den büyük mağazalarda tıbbi beslenme tedavisi gerektiren hastalıklara yönelik gıda ürünü satışı için yer ayıracak.
Satıcılar istedikleri zaman e-ticaret sitesini değiştirebilecek
Elektronik ticaret sitelerindeki satıcılar, istedikleri zaman kendilerine ait verileri başka pazaryerlerine taşıyabilecek. Düzenlemeyle pazaryerlerinin, kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markalarını taşıyan malları satışa sunması veya satışına aracılık etmesi kurallarında da değişiklik yapıldı.
Çok büyük ölçekli e-ticaret pazaryerlerinin piyasa güçlerini kötüye kullanmasını engellemek amacıyla bankacılık ve ödeme hizmetlerine ilişkin sınırlamalar getirildi.
Pazaryerlerinin kendi sitesinde yapılan satışlar ile kendisinin elektronik veya fiziki ortamda yaptığı satışlar hariç kargoculuk faaliyetlerinde kısıtlamaya gidildi.
Asgari sermaye şartı artırıldı
Anonim ve limitet şirketlerin "en az sermaye tutarları" artırıldı. 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere anonim ve limitet şirketlerin Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen asgari sermaye şartları artırıldı. Asgari sermaye şartı, anonim şirketlerde 50 bin liradan 250 bin liraya; limitet şirketlerde 10 bin liradan 50 bin liraya yükseltildi.
Ayrıca kayıtlı sermaye sistemini kabul eden halka açık olmayan anonim şirketlerde başlangıç sermayesi asgari 500 bin lira olarak belirlendi.
Araba ve emlak ilanlarında kimlik bilgisi doğrulama yükümlülüğü
Otomotiv ve emlak sektörlerinde aldatıcı ve sahte ilanların önlenmesi amacıyla internet satış platformlarına ilan verenlerin kimlik ve iletişim bilgilerini doğrulama yükümlülüğü getirildi. Platformlar ilan verenlerin ilan verme yetkilerinin bulunup bulunmadığını da kontrol edecek.
1 Kasım’dan itibaren yürürlükte olan bu düzenlemeye aykırı hareket eden ilan sitelerine ilan başına 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.
Konut kiralamada Airbnb düzenlemesi
28 Aralık'ta Resmi Gazete'de yayınlanan “Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması Faaliyetlerinin Düzenlenmesine İlişkin Yönetmelik" ile Airbnb ve benzeri günlük konut kiralamaya dair yeni kural ve düzenlemeler de 1 Ocak 2024'te yürürlüğe girecek.
Yönetmelikle birlikte 100 günden az süreyi kapsayan konut kiralamaları “Turizm Amaçlı Konut Kiralaması” kapsamına alındı, bu kapsamda bulunan konutların kiralanmaları ile ilgili denetim ve yetki Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredildi.
Yeni düzenlemenin uygulanmasıyla kiralanan konutların girişlerine plaket asılması zorunlu hale gelecek. İzin belgesi ve plaket ücretleri Bakanlık tarafından belirlenecek. Turizm amaçlı kiralanacak konut, bir binanın dairesi ise aynı binadaki tüm kat maliklerinden oy birliği ile izin alınması gerekecek, bu onayın da Bakanlık’a ibraz edilmesi zorunlu hale gelecek.
İzin belgesi olmadan konutlarını kiraya verenlere, kiralama yapılan her bir konut için 100 bin TL idari para cezası uygulanacak ve izin belgesi alarak faaliyette bulunabilmesi için 15 gün süre verilecek. Süre sonunda izin belgesi almadan kiralama faaliyetlerini sürdürenlere 500 bin TL idari para cezası kesilecek.
IMEI numaralarının kayıt düzenlemesi
BTK tarafından hazırlanan IMEI numaralarının kayıtlarına ilişkin düzenleme de yılbaşında yürürlüğe girecek. Buna göre, ithal veya imal edilen veya yurt dışından yolcu beraberinde getirilen cep telefonlarının IMEI numaralarının kayıt işlemleri, ithalatçı veya imalatçı için tahsis edilen kullanıcı hesabıyla yapılacak.
Bu hesabın oluşturulması talebi, temsile yetkili olan ve yetkisi sicil tasdiknamesinde belirtilen kişi tarafından BTK'nın sağladığı elektronik ortamda ve elektronik imzalı gerçekleştirilecek. Ayrıca BTK'nın Mobil Cihaz Kayıt Sistemi'ne (MCKS) kayıtlı iken son sinyal alınmasından itibaren kesintisiz 1 yıl veya 1 Ocak 2024'ten önce kesintisiz 7 yıl elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet alınmaması durumunda IMEI numaraları kullanıma kapatılacak.