Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin enerji ve çevre bakanları, pazartesi günü enerji krizini görüşmek üzere bir araya geldi. Ülkeler, Rus doğalgazının ruble olarak ödenmesi ve arzlarının kesilmesiyle karşı karşıya kalınması durumunda ortak bir çözüm yolu arıyorlar.
"Polonya ve Bulgaristan'la dayanışma içindeyiz"
Rusya "dost olmayan ülkeler" olarak nitelediği müşterilerinden doğalgaz için ruble ödemesi talep ediyor. Firmaların bu talebe uymayı reddetmesi üzerine geçen hafta Bulgaristan ve Polonya'ya verilen doğalgazı kesmişti. Enerjiden sorumlu Avrupa komisyonu üyesü Kadri Simson, "Rusya tarafından belirlenen prosedürün tamamının uygulanmasının Avrupa Birliği tarafından uygulanan yaptırımların ihlali anlamına geldiğini" söyleyerek, 27 üye ülkenin Polonya ve Bulgaristan ile dayanışma içerisinde olduklarını tekrarladı.
Birçok ülke ruble ile ödeme yapmayacağını duyurdu
Kesintilere karşı hazırlık yapmak için gaz stoklayacaklarını belirten Simson, hiçbir Avrupa şirketinin Putin’in kararlarına uymaya ve ödeme yöntemlerini değiştirmeye hazırlanmadığını da söyledi. Danimarka, Hollanda ve Finlandiya da dahil olmak üzere birçok ülke de bu dayanışmayı teyit etti ve kesinlikle ruble olarak ödemeyeceklerini duyurdular.
Kesinti korkuları arttı
AB ülkeleri zaten Rus gazını bırakmayı planlıyorlardı ancak Rusya’nın kesinti adımı Avrupa’nın gaza bağımlı ekonomi devi Almanya’da dahil olmak üzere tüm AB ülkelerinin kesinti korkularını artırdı. Pek çok Avrupalı şirket bu ayın sonlarına doğru doğalgaz ödeme tarihleriyle karşı karşıya kalacak. Bu yüzden, AB ülkeleri, şirketlerin AB'nin Rusya'ya uyguladığı yaptırımları ihlal etmeden yakıt satın almaya devam edip etmeyeceklerini netleştirmeye acil ihtiyaç duyuyorlar.
Moskova, yabancı gaz alıcılarının özel Rus bankası Gazprombank'taki bir hesaba euro veya dolar yatırması gerektiğini ve bunun da onları rubleye çevirmesi gerektiğini söyledi. Avrupa Komisyonu, ülkelere Rusya'nın planına uymanın AB yaptırımlarını ihlal edebileceğini söylerken, ülkelerin ödemenin euro olarak yapıldıktan sonra ve rubleye çevrilmeden önce tamamlandığını beyan etmeleri halinde yaptırımlara uygun ödemeler yapabileceklerini öne sürdü.
Avrupa Komisyonu’nun üye ülkelere Rusya petrolüne ambargo da dahil olmak üzere yeni bir yaptırım paketi önermesi bekleniyor. Diğer yandan Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, enerji kesintisine neden olabilecek herhangi bir yaptırım paketine oy vermeyeceklerini açıkladı.
Macaristan: Gaz tedariğini sınırlayacak yaptırımlara oy vermiyoruz
Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, petrol talebinin yüzde 65’ini Rusya’dan karşıladıklarını belirterek, "Ülkenin enerji güvenliğini garanti altına almanın bizim tarafımızdan somut adımlar gerektirdiğini açıkça söylüyoruz. Bu nedenle, Rusya’dan Macaristan’a gaz ve petrol tedarikini sınırlayacak yaptırımlara oy vermiyoruz" dedi.
Szijjarto, Kazakistan’daki temasları kapsamında mevkidaşı Muhtar Tileuberdi ile bir araya geldi. İki bakan, baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından basın toplantısı düzenledi. Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Szijjarto, yaptığı açıklamada, Kazak mevkidaşı Tileuberdi ile ikili iş birliğinin yanı sıra Ukrayna konusunda da fikir alışverişinde bulunduklarını söyledi.
Ukrayna ile komşu olduklarını ve bu ülkedeki durumun Macaristan’ın ulusal güvenliği için de bir tehdit oluşturduğunu kaydeden Szijjarto, "Macaristan’ın istikrar ve barıştan yana olduğunu Sayın Bakan'a (Tileuberdi’ye) ilettim. AB'nin her türlü yaptırım paketine katıldık, buna rağmen AB’nin her zaman haksız suçlamalarıyla karşı karşıyayız." dedi.
"Rus petrolü olmadan ekonomimizi işleyişini garanti edemeyiz"
Szijjarto, Macaristan’ın petrol talebinin yüzde 65’ini Rusya’dan karşıladığını vurgulayarak, "Ülkenin enerji güvenliğini garanti altına almanın bizim tarafımızdan somut adımlar gerektirdiğini açıkça söylüyoruz. Bu nedenle, Rusya’dan Macaristan’a gaz ve petrol tedarikini sınırlayacak yaptırımlara oy vermiyoruz." ifadelerini kullandı.
Bunun bir siyasi karar olmadığını dile getiren Szijjarto, "Bu kesinlikle ülkemizin enerji güvenliğini ilgilendiren bir konu çünkü şu aşamada Rus petrolü olmadan ekonomimizin düzgün işleyişini garanti edemeyiz." diye konuştu.
Szijjarto, son dönemde Kazakistan’dan petrol ithalatını artırdıklarına dikkati çekerek, "Şu anda petrol ihtiyacımızın yüzde 16’sını Kazakistan’dan karşılıyoruz. Bu da yine kombine petrol boru hattıyla Rusya üzerinden geliyor. Yaptırımlar bu olasılığı da etkiliyor" dedi.
(Kaynaklar: Euronews, Reuters, AA)
