ABD Hazine Bakanlığı, Janet Yellen'in bugün Johns Hopkins Üniversitesi'nde ABD ve Çin arasındaki ekonomik ilişkilerine ilişkin yapacağı konuşmanın metnini paylaştı. Yellen, ABD'nin ulusal güvenliğini savunma konusundaki kararlılığını sürdürdüğünü belirterek, "Bu bağlamda Çin ile yapıcı ve adil bir ekonomik ilişki arayışındayız. Her iki ülkenin de zor konuları dürüstçe tartışabilmesi gerekiyor. Ve mümkün olduğunda, ülkelerimizin ve dünyanın yararı için birlikte çalışmalıyız" değerlendirmesinde bulundu.
ABD'nin Çin'e yönelik ekonomik yaklaşımının üç ana hedefi olduğuna dikkati çeken Yellen, bunlardan ilkinin ulusal güvenlik çıkarlarını, müttefiklerin ve ortaklarını çıkarlarını güvence altına almak ve insan haklarını korumak olduğunu kaydetti.
"Müttefiklerimizle ortak olmaya devam edeceğiz"
Davranışlarıyla ilgili endişeleri Çin'e açıkça ileteceklerini belirten Yellen, ABD'nin hayati çıkarlarını savunmakta tereddüt etmeyeceğini, hedefli eylemlerinin ekonomik etkileri olmasına rağmen yalnızca güvenlik ve değerlerle ilgili endişelerden kaynaklandığını aktardı. Yellen, amaçlarının bu araçları rekabetçi ekonomik avantaj elde etmek için kullanmak olmadığını vurguladı.
Çin ile her iki ülkede de büyümeyi ve yeniliği teşvik eden sağlıklı bir ekonomik ilişki aradıklarına dikkati çeken Yellen, uluslararası kurallara göre oynayan, büyüyen bir Çin'in ABD ve dünya için iyi olduğunu aktardı. Yellen, "Her iki ülke de ekonomik alanda sağlıklı rekabetten yararlanabilir. Ancak her iki tarafın da fayda gördüğü sağlıklı ekonomik rekabet, yalnızca rekabet adil olduğunda sürdürülebilir. Çin'in haksız ekonomik uygulamalarına yanıt vermek için müttefiklerimizle ortak olmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.
Çalışma sözünü yerine getirme çağrısı
Günümüzün acil küresel sorunları konusunda iş birliği arayışında da olduklarına işaret eden Yellen, ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in geçen yıl yaptığı görüşmeden bu yana her iki ülke de makroekonomi etrafındaki iletişimi, iklim ve borç sıkıntısı gibi konularda iş birliğini artıma konusunda anlaştığını ancak daha fazlasının yapılmasının gerektiğini vurguladı.
Yellen, Çin'e bu konularda ABD ile çalışma sözünü yerine getirmeye çağrısında bulunarak bunun dünyaya karşı ortak görevleri ve yükümlülükleri olduğunu, bu konuları birlikte ele almanın her iki ülkenin de ulusal çıkarlarını ilerleteceğini kaydetti.
Son yıllarda, birçok kişinin ABD ile Çin arasındaki çatışmanın giderek kaçınılmaz olduğunu gördüğünü belirten Yellen, bunun bazı Amerikalılar tarafından paylaşılan, ABD'nin düşüşte olduğuna dair korkulardan kaynaklandığını aktardı. Yellen, ABD'nin düşüşüne ilişkin beyanların yıllardır ortalıkta dolaştığını ama her zaman yanılındığının kanıtlandığını ifade etti.
Ulusal güvenlik vurgusu
ABD'nin tüm dış ilişkilerinde olduğu gibi Çin ile ilişkilerinde de ulusal güvenliğin çok önemli olduğunu vurgulayan Yellen, belirli teknolojileri Çin'in askeri ve güvenlik aparatlarından korumanın hayati ulusal çıkarlar olduğunu açıkça belirttiklerini anımsattı.
Yellen, bu ulusal güvenlik eylemlerinin rekabetçi bir ekonomik avantaj elde etmek veya Çin'in ekonomik ve teknolojik modernleşmesini engellemek için tasarlanmadığını belirterek, bu politikaların ekonomik etkileri olabilse de doğrudan ulusal güvenlik değerlendirmeleri tarafından yönlendirildiğini aktardı. Yellen, ekonomik çıkarlarını feda etmeye zorlasalar bile bu kaygılardan taviz vermeyeceklerini vurguladı. ABD'nin kazananın hepsini aldığı bir rekabet peşinde olmadığını belirten Yellen, bunun yerine adil kurallara sahip sağlıklı ekonomik rekabetin zaman içinde her iki ülkeye de fayda sağlayabileceğine inandıklarını kaydetti.
"Küresel konularda ilerleme kaydetmemiz önemli"
Yellen, sağlıklı rekabetin ancak her iki taraf için de adil olursa sürdürülebileceğini vurgulayarak, Çin'in yabancı rakipleri pahasına firmalarının pazar payı kazanmasına yardımcı olmak için uzun süredir hükümet desteğini kullandığını belirtti.
Çin'in son yıllarda sanayi politikasının daha iddialı ve karmaşık hale geldiğine işaret eden Yellen, ülkenin yabancı rakiplerine hakim olmak için devlete ait işletmelere ve yerli özel firmalara verdiği desteği genişlettiğini, bunu geleneksel endüstriyel sektörlerde olduğu kadar gelişmekte olan teknolojilerde de yaptığını ve bu stratejisini IP hırsızlığı ve diğer yasadışı yöntemler dahil olmak üzere yeni teknolojik bilgi birikimi ve fikri mülkiyet elde etmeye yönelik agresif çabalarla birleştirildiğini aktardı.
Yellen, ABD'nin Çin ile ekonomik angajmanının şartlarını belirlerken, büyük küresel zorluklarda iş birliği yapma hedefini izleyeceğini belirterek, "Diğer anlaşmazlıklarımıza bakılmaksızın küresel konularda ilerleme kaydetmemiz önemli. Dünyanın en büyük iki ekonomisinden ihtiyaç duyduğu şey bu." ifadelerini kullandı.
