Bitcoin geleceğin yatırım aracı değil

Ekonomist Dambisa Moyo, geçtiğimiz günlerde Financial Times’ta kaleme aldığı yorum yazısında, iş dünyası liderleri için Bitcoin’e yatırım yapmanın yararlarından bahsetti. Üç temel argümanı var: Bitcoin şirketlerde riski hafifletmenin bir yolu olabilir, kripto paralar gelişmekte olan ülkelerde iş yapmak adına çözüm sunabilir ve dijital paralar “para platformları” yeni ve heyecan verici bir geleceğin habercisi olabilir. Sırayla ele alalım. İlk olarak, Bitcoin satın almanın şirketlerde riski nasıl azaltacağı belli değil. Moyo’nun işaret ettiği tek risk, belki de tüm zamanların en büyük spekülatif balonunu kaçırıyor olmak. Ama potansiyel gelirler ile yüksek riskli sermaye kayıpları kıyaslandığında, bu gerekçe Bitcoin’i makul hale getirmeye yetmiyor.

Riskleri azaltmıyor

Kripto paraların gelişmekte olan ülkelerde sıkça rastlanan sorunlara çözüm getireceği fikri de aynı derecede abartılı. Mesela gelişmekte olan piyasaların aşırı para basma riskini ortadan kaldırması, Bitcoin’i bir anda güvenilir bir tasarruf aracına dönüştüremez. Moyo, Bitcoin’in düşük ve orta gelirli ülkelere “gurbetçi parası” girişini kolaylaştıracağını öne sürüyor. Ancak bu iddia Bitcoin işlemlerinin verimsizliğini göz ardı ediyor. Bitcoin’in blok süresi yaklaşık on dakika aldığı için, saniyede yalnızca yedi işlem yapılabiliyor. Bitcoin arzının 21 milyon birimle sınırlanması da aslında bir dezavantaj. Normal bir para biriminin gerektirdiğinde arz açısından muazzam bir genişleme gücüne sahip olabilmesi gerekir. Peki, Bitcoin gerçekten de usta yatırımcıların görmezden gelemeyeceği yeni bir dijital altyapının öncüsü mü? Hayır çünkü Çin’de ve bazı diğer ülkelerde yayılmaya başlayan, merkez bankalarının piyasaya sürdüğü dijital paraların, yani CBDC’lerin Bitcoin’le veya diğer merkezî olmayan özel kripto paralarla hiçbir ortak noktası yok. CBDC’ler doğrudan geleneksel banka hesaplarının dijital versiyonları. Devrimci bir gelişmeye işaret etmiyorlar. Zaten diğerlerinin getirdiği sözde devrim hâlihazırda başarısız olmuş durumda. Aklı başında hiçbir yatırımcı bunlara yaklaşmamalı. Bitcoin’in aşırı yüksek enerji gereksinimi ise son darbeyi vuruyor. Sonuç açık: Bitcoin aşırı riskli ve çevresel açıdan sakıncalı. Gelişmekte olan piyasalardaki herhangi bir soruna makul bir çözüm sunamaz; hatta muhtemelen güvenilir bir mübadele aracı olarak bile hizmet veremez. Bitcoin ve benzerleri ne kadar çabuk tarihe karışırsa herkes için o kadar iyi olur. © Project Syndicate

Bitcoin geleceğin yatırım aracı değil

Riskleri azaltmıyor

Yazarlar

Sonsuz börek dünyası

Ölüm kalım

Nil Yalter Nâzım’ın dizeleriyle Venedik’te

Adana’ya gidek mi kebabından yiyek mi?

İzmir’in yeni müzesinde 3 saat

Çok Okunanlar

İran: Olayın arkasında kimin olduğu net değil

Lokantadaki hesap müşteriye uymuyor

Boeing felaketin eşiğinde

Bu projeye nereden bakarsan bak dehşet!

İsrail İran'a yönelik bir saldırı düzenledi

Bizi Takip Edin