Türkiye'nin enflasyonu geçen ay tahmin edilenden daha fazla hızlanarak, yetkililerin yıllardır süren hayat pahalılığı krizinin en kötüsünü işaret etmesini umduğu bir şekilde arttı. Açıklanan verilere göre bir önceki ay yüzde 70'in biraz altında olan enflasyon mayıs ayında yıllık yüzde 75,5'e ulaştı. Merkez Bankası'nın tercih ettiği gösterge olan aylık fiyat artışı da hızlanarak yüzde 3,4'e ulaştı. Her iki veri de ekonomistlerin medyan tahminlerini aştı.
Mayıs ayında zirve yapan fiyatların yörüngesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir yıl önce yeniden seçilmesinden bu yana daha geleneksel ekonomiyi benimseyen Merkez Bankası'nın çizdiği yolu izliyor. Şimdi sorulması gereken soru, enflasyonun düşüş yolunda da tahminlere sadık kalıp kalmayacağı ve agresif bir parasal sıkılaştırma döngüsünün ardından faiz oranlarının düşmesine zemin hazırlayıp hazırlamayacağı.
En kötüsü geride kaldı mı?
Uluslararası Para Fonu'na göre yetkililer Türkiye'de enflasyonun yılı yüzde 38 ile kapatacağını ve yine de dünyanın en hızlı altıncı enflasyonu olacağını tahmin ediyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek verilerin açıklanmasından kısa bir süre sonra X'te yaptığı açıklamada “En kötüsü geride kaldı” dedi. Enflasyondaki kalıcı düşüşün Haziran ayında başlayacağını ve üçüncü çeyreğin sonunda muhtemelen yüzde 50'nin altına ineceğini söyledi.
Enflasyonist baskıların hafiflediğine dair işaretler ortaya çıkmaya başladı. İstanbul Sanayi Odası ve S&P Global tarafından derlenen Türk imalat faaliyeti ölçümü, genişleme ile daralmayı birbirinden ayıran 50 sınırının altına düştü. Yayınlanan bir rapora göre, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatlarının her ikisi de Mayıs ayında bir önceki aya göre çok daha zayıf oranlarda arttı.
Türkiye'nin enflasyon raporundan öne çıkan diğer başlıklar:
- Gıda ve alkolsüz içecek fiyatları bir önceki ay yüzde 68,5 iken mayıs ayında yıllık bazda yüzde 70,1'e yükseldi.
- Enerji ve gıda gibi değişken kalemlerin hariç tutulduğu yıllık çekirdek TÜFE nisan ayındaki yüzde 75,8 seviyesinden yüzde 75'e geriledi.
- Restoran ve otel fiyatlarının aylık bazda yüzde 5,5'in üzerinde artmasıyla hizmet enflasyonu yüksek seyretmeye devam etti.
Resmi borçlanma maliyetleri son iki toplantıda sabit bırakıldı ancak yetkililer finansal koşulların kısıtlayıcı kalmasını sağlamak için kredi büyümesini sınırlamak ve piyasadaki fazla likiditeyi çekmek için önlemler aldı. Merkez Bankası, bir yıldan kısa bir süre içinde 40 puanın üzerinde kümülatif sıkılaştırmanın mart ayında faiz oranını yüzde 50'ye getirmesinin ardından, öngörülen görünümden ve beklentilerden önemli bir sapmanın yeni bir faiz artışına neden olabileceğini söylüyor.
İleriye dönük olarak, parasal sıkılaştırmayı tamamlamak üzere hükümet tarafından planlanan mali düzenlemeler, gelecek aylarda enflasyonun seyrini belirleyen önemli bir faktör olacak. Enflasyondaki düşüş ivmesi, yabancı girişlerinde son dönemde yaşanan artışın ardından Türk varlıklarına yönelik yatırımcı talebini de belirleyecek. Lira tahvilleri mayıs ayında 6,5 milyar dolarlık rekor yabancı sermaye çekerken, hisse senetleri bu yıl dolar bazında yüzde 30 artarak dünyadaki en iyi hisse senedi piyasası performanslarından birini sergiledi.
Londra'daki BBVA'da küresel piyasalar stratejisi direktörü olan Tufan Cömert, daha fazla mali disiplin ve sıkı para politikasının devam etmesinin, enflasyon beklentilerinde daha fazla iyileşme olduğunda yerel devlet tahvillerine olan ilgiyi artırması gerektiğini söyledi.