Türkiye'nin cari işlemler hesabı bir önceki ay nadir olarak fazla verdikten sonra Temmuz ayında, artan altın ithalatının kötüleşen ticaret açığına eklenmesiyle tahmin edilenden daha büyük bir açığa dönüştü. Bugün yayınlanan merkez bankası verilerine göre, Haziran ayındaki 651 milyon dolarlık revize fazla ve Temmuz 2022'deki 3,5 milyar dolarlık açığa kıyasla cari açık yaklaşık 5,5 milyar dolar oldu. Bloomberg'in analistlerle yaptığı ankette medyan tahmin Temmuz ayında 4,5 milyar dolar açık olacağı yönündeydi.
Türk lirasında verilerin yayınlanmasının ardından çok az değişiklik görüldü ancak gün içinde dolar karşısında yüzde 0,1'lik bir düşüşle, saat 11:20 itibariyle gelişmekte olan piyasalar arasında en kötü performans gösteren para birimi oldu. Lira 2023 yılında şu ana kadar değerinin yaklaşık üçte birini kaybederek Arjantin'den sonra küresel benzerleri arasında en büyük kaybı yaşadı.
Yüzde 3,1 hedefi
Ticaretteki kronik dengesizlik 900 milyar dolarlık ekonominin en önemli kırılganlıklarından biri ve yetkililer Türkiye'nin ithalata olan bağımlılığını azaltarak bunun üstesinden gelmek istiyor. Hükümetin geçen hafta açıkladığı yeni ekonomik hedefler, cari açığın bu yıl gayrisafi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 4'ünden 2024 yılında yüzde 3,1'ine düşmesini öngörüyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Mayıs ayında yeniden seçilmesinin ardından ekonomiyi yönetmek üzere yeni bir ekip kurmasından bu yana hedef, daha yüksek faiz oranları ve altın ithalatına getirilen kısıtlamalar gibi daha ortodoks önlemlerle iç talebi soğutarak Türkiye'nin dış finansmanını istikrara kavuşturmak oldu.
Merkez Bankası Haziran ayından bu yana politika faizini neredeyse üç kat artırarak yüzde 25'e çıkarırken, hükümet enflasyonu düşürmeyi ve rezervleri artırmayı taahhüt eden daha gerçekçi bir makroekonomik program açıkladı. Erdoğan, parasal sıkılaştırmanın, hükümetin yılı yüzde 65 seviyesinde bitireceğini öngördüğü yüksek enflasyonu dizginlemek için kullanılacağını söyledi.
"Cari açık bu yıl yüksek kalacak"
Türkiye'nin ihracatına yönelik talebin durgun olması ve altının para biriminin değer kaybına karşı bir koruma olarak popülerliğini koruması nedeniyle cari işlemler hesabında kalıcı bir iyileşme henüz görünmüyor. Temmuz ayında ticaret açığı 10,5 milyar dolar olarak gerçekleşti ve bir önceki ayki 3,8 milyar dolarlık açıktan daha da genişledi. Cuma günü Türkiye'nin kredi görünümünü negatiften durağana yükselten Fitch Ratings, cari açığın bu yıl yüksek kalmaya devam edeceğini ve GSYH'nin yüzde 4,7'sine ulaşacağını söyledi.
En önemli faktör ücret artışları
Goldman Sachs tarafından hazırlanan bir rapora göre, Haziran ayına kıyasla kötüleşmenin arkasındaki en önemli faktör, Türkiye'nin ithalatını artıran ücret artışları oldu. Raporda ayrıca, döviz kurunun göreceli olarak istikrarlı olduğu bir ayın yabancı mal alımlarının gelecekteki döviz zayıflığı beklentisiyle öne çekilmiş olabileceği anlamına geldiği belirtildi.
