Fiyat hareketi, Çin'in piyasalarını canlandırma çabalarının ekonomik endişeler karşısında nasıl zorlandığını bir kez daha gösterdi. Pazar günü açıklanan verilere göre sanayi karları Temmuz ayında bir yıl öncesine göre yüzde 6,7 düşerek toparlanmanın daha da ivme kaybettiğine dair işaretlere katkıda bulundu. Geniş çaplı teşvik çağrıları artarken, yetkililer borçla beslenen büyüme modelinden uzaklaşma konusundaki kararlılıkları nedeniyle geri adım attı.
Bloomberg'in haberine göre 2008'den bu yana damga vergisinde yapılan ilk indirimin yanı sıra büyük hissedarların hisse satışlarına getirilen kısıtlamaları da içeren hafta sonu önlemlerine yanıt olarak yüzde 5,5'lik bir artışla açılan Çin hisse senetlerinden oluşan CSI 300 Endeksi ivme kaybederek sadece yüzde 1,2'lik bir yükselişle kapandı.
Sadece borsa odaklı politikalar yetmez
Nomura Holdings'te çalışan Çin ekonomisti Ting Lu bir notta, "Geçtiğimiz hafta sonu alınan önlemler düşüşü durdurmak için yeterli değil ve reel ekonomiyi desteklemeye yönelik önlemler gelmezse etkileri kısa ömürlü olacaktır" diye yazdı. Lu ayrıca "Daha agresif politika teşvikleri olmadan, bu borsa odaklı politikaların tek başına olumlu etkisi sınırlı kalır" sözlerini kaydetti.
Evercore ISI Research'ün New York merkezli Çin Araştırmaları Genel Müdürü Neo Wang da benzer görüşleri yineleyerek, Pekin'in 2008'de uygulamaya koyduğu 4 trilyon yuanlık (548 milyar dolar) teşvik paketi gibi daha büyükçe bir önlemi almadığı sürece hisse piyasasında bir geri dönüşün gerçekleşmeyeceğini söyledi.
Sermaye piyasalarını canlandırma hedefi
Pekin'in yatırımcı güvenini canlandırma çabaları, Çin hisse senetlerindeki düşüşün politika yapıcıların artık görmezden gelemeyeceği bir seviyeye ulaştığını gösteriyor. Hanehalkı Çin'deki emlak krizinden kaynaklanan servet daralmasının etkilerini yaşarken, sermaye piyasalarını canlandırmak daha da önemli hale geldi.
750 milyar yuan'lık fon sağlanabilir
Pazar günü açıklanan diğer önlemler arasında marj finansmanı için mevduat oranlarının düşürülmesinin yanı sıra Çin Menkul Kıymetler Düzenleme Komisyonu'nun ilk halka arzların hızını yavaşlatma taahhüdü de yer aldı. Huatai Securities'in tahminlerine göre, bu kez yapılan değişikliklerin piyasaya yılda 750 milyar yuan'lık yeni fon getirmesi bekleniyor.
Yatırım fonlarına 'satış yapma' çağrısı
Hisse senedi yatırımcıları, yetkililerin son çabalarının piyasadaki düşüşü durdurmakta başarısız olmasının ardından daha güçlü adımlar atılmasını bekliyordu. Bloomberg News'in haberine göre, borsalar bazı yatırım fonlarından net bazda hisse senedi satışından kaçınmalarını istedi.
En kötü performans
Hang Seng China Enterprises Endeksi günü yüzde 1,2 artışla tamamlamadan önce yüzde 4,1'e kadar yükseldi. Kazançlar Ağustos ayı kayıplarının yüzde 10'un altına inmesine yardımcı olurken, Hong Kong'da listelenen Çin hisselerinin göstergesi Bloomberg tarafından takip edilen 90'dan fazla hisse senedi göstergesi arasında hala dünyanın en kötü performans gösterenlerinden biri. CSI 300 bu ay yüzde 6,5 düşüş gösterdi.
Yabancılar bir ayda 11 milyar dolarlık hisse sattı
Pekin piyasa duyarlılığını arttırmak için adımlar atarken, yabancı yatırımcıların ülkenin ekonomik yavaşlamasına odaklandığı görülüyor. Bloomberg tarafından derlenen verilere göre, Pazartesi günü küresel fonlar Hong Kong ile ticaret bağlantıları üzerinden net bazda 1,1 milyar dolara eşdeğer hisse sattı. Bu da Ağustos ayındaki çıkışları 11 milyar doların üzerine çıkararak rekor kırmaya hazırlanıyor.
Piyasanın teşvik önlemlerine tepkisi de giderek daha sessiz hale geliyor. Cuma günü, emlak teşvik önlemlerinin açıklanması, Çin'in gösterge CSI 300 Endeksi'nin kayıplarını tersine çevirmeye başladı. Ancak bu durum da kısa sürdü. Gösterge yaklaşık 10 dakika sonra yeniden düşüşe geçti ve günü yüzde 0,4 düşüşle tamamladı.
Çin en son Nisan 2008'de damga vergisinde indirime gitmiş, bu da Şanghay Bileşik Endeksi'nde bir sonraki seansta yüzde 9,3'lük bir ralliyi tetiklemişti. Mayıs 2007'de yetkililer, günde 300 binden fazla yeni yatırımcıyı çeken bir ralliyi soğutmak için oranı yüzde 0,3'e yükseltmişti.
Daha fazla politika desteği şart
Bloomberg Intelligence analisti Marvin Chen, gümrük vergisindeki indirimin politika yapıcıların piyasa duyarlılığını tersine çevirme konusundaki aciliyetini gösterdiğini, ancak geçen sefer bunu büyük teşviklerin izlediğini, bu sefer durumun böyle olmayabileceğini söyledi. Chen, "Sürdürülebilir bir yeniden değerlenme için anahtar hala ekonomik büyüme ivmesini tersine çevirmekten geçiyor ve daha fazla politika desteğine ihtiyaç duyulacak" sözlerini kaydetti.
Çin'in 10 yıllık devlet tahvili getirisi, bazı yatırımcıların tahvillerden hisse senetlerine geçeceği yönündeki bahisler üzerine daha önce beş baz puan yükseldikten sonra Pazartesi günü iki baz puan değer kazandı. PBOC, yuan için günlük referans oranını Ağustos ortasından bu yana en güçlü seviyesinde belirleyerek, yönetilen para birimi için beklenenden daha güçlü sabitleme eğilimini sürdürdü.
