Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi McCarthy'nin Meclis gündemine getirdiği ve federal hükümete ekim sonuna kadar geçici finansman sağlanmasını öngören bütçe tasarısı için oylama yapıldı. Cumhuriyetçilerin öncelikleri olan harcamaların kısılması ve sınır güvenliğinin sağlanması gibi konuları içeren bütçe tasarısı, Temsilciler Meclisi'nde 198'e karşı 232 oyla reddedildi. Söz konusu bütçe tasarısına Demokratların yanı sıra 20'den fazla muhafazakar Cumhuriyetçi de karşı çıktı. McCarthy, oylamanın ardından yaptığı açıklamada "Bu henüz son değil, başka fikirlerim var" ifadelerini kullandı.
Temsilciler Meclisi ve Senato farklı yollar izliyor
Tasarının, Cumhuriyetçilerin hakimiyetindeki Temsilciler Meclisi'nden geçse bile Demokratların çoğunlukta olduğu Senato'dan geçme şansı bulunmuyordu. Öte yandan, Demokratların kontrolündeki Senato da hükümete 17 Kasım'a kadar finansman sağlayacak geçici bütçe tasarısını gündemine aldı.
ABD'de 30 Eylül gece yarısı sona erecek 2023 mali yılının bitimine çok az bir süre kalırken, Temsilciler Meclisi ve Senato'nun hükümete sağlanacak finansman için farklı yollar izlemesi, hükümet operasyonlarının bütçe yetersizliği nedeniyle durma olasılığını artırdı. Muhafazakar Cumhuriyetçilerin taleplerinde taviz vermeyen tutumları, ABD'de yarın gece yarısından sonra hükümetin kapanmasının "kaçınılmaz hale geldiği" yorumlarına neden oldu.
ABD Hazine Bakanı Yellen'den uyarı
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, yaklaşmakta olan ABD federal hükümetinin olası kapanma'sına da değinen Yellen, "Bu sabah Washington'dan ayrıldığımda, Kongre'nin tehlikeli ve gereksiz bir kapanmayı önlemek için yasayı zamanında geçirip geçirmeyeceği hala belirsizdi" dedi. Yellen, Senato'nun, iki partinin de katılımıyla kısa vadeli bir finansman tasarısı üzerinde çalıştığına işaret ederek, Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçilerin de hükümeti açık tutmak ve temel öncelikleri finanse etmek için işlerini yapmalarının ve hızlı hareket etmelerinin önemli olduğunu söyledi. ABD'nin son 2,5 yılda tarihi bir ekonomik toparlanma yaşadığını dile getiren Yellen, işsizlik oranının tarihi düşük seviyelere yakın seyrettiğini, enflasyonun da zirve noktasından önemli ölçüde gerilediğini ifade etti.
Yellen, "Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçiler sorumlu bir şekilde hareket etmezse" Amerikalı ailelerin zarar göreceğini ve kaydedilen ilerlemeyi baltalayabilecek ekonomik dalgalanmaların yaşanabileceğini belirterek, kapanmanın çiftçi ve küçük işletme kredilerinden gıda ve iş yeri güvenliği denetimlerine kadar pek çok temel hükümet işlevini etkileyeceğini vurguladı.
Federal hükümetin kapanması ne demek?
ABD kanunlarına göre Kongre her yıl 1 Ekim'de başlayıp 30 Eylül'de sona eren mali yılın tümüne ilişkin bütçeyi zamanında onaylayamazsa bu gerçekleşene kadar geçen sürenin geçici bütçelerle kapatılması gerekiyor. Geçici bir bütçenin de onaylanamadığı dönemlerde harcama yetkisini kaybeden federal hükümet, hayati hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek zorunda kalıyor.
Bu süreçte, hayati olmayan hizmetlerde görevli kamu çalışanları zorunlu izne çıkarılırken, ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastanelerinde çalışan doktor ve hemşireler, havaalanları ve hapishanelerdeki güvenlik görevlileri gibi kamu çalışanları görevlerine devam ediyor. "Hayati personel" kategorisinde yer alan bu çalışanlar, kapanma dönemlerindeki maaşlarını genellikle Kongre yeni bir bütçe geçirene kadar alamıyor.
