16 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 04.05.2022 20:47 | Son Güncelleme: 05.05.2022 09:25

Fed 50 baz puan faiz artırdı

ABD Merkez Bankası (Fed), beklentiler dahilinde politika faizini 50 baz puan artışla yüzde 0,75-1,00 aralığına yükseltti
Fed 50 baz puan faiz artırdı

Fed'den yapılan açıklamada, faiz oranının artırılması kararının oy birliğiyle alındığı aktarıldı. Genel ekonomik faaliyetin ilk çeyrekte yavaşladığına dikkat çekilen açıklamada, hanehalkı harcamaları ve işletme sabit yatırımlarının güçlü kalmaya devam ettiği vurgulandı.

Açıklamada işsizlik oranının önemli ölçüde düştüğü belirtilerek "Enflasyon, salgınla ilgili arz ve talep dengesizliklerini, yükselen enerji fiyatlarını ve daha geniş fiyat baskılarını yansıtır şekilde yüksek kalmaya devam ediyor" ifadesi kullanıldı. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının insani ve ekonomik zorluklara neden olduğuna işaret edilen açıklamada, ABD ekonomisi üzerindeki etkilerinin ise oldukça belirsiz olduğu aktarıldı.

Ukrayna'daki savaş ve Covid-19

Açıklamada, savaş ve ilgili gelişmelerin enflasyon üzerinde ek yukarı yönlü baskı oluşturduğu ve ekonomik faaliyet üzerinde baskı oluşturmasının muhtemel olduğu kaydedildi. Çin'deki Covid-19 ile ilgili karantina önlemlerinin tedarik zincirindeki aksamaları daha da kötüleştirebileceği belirtilen açıklamada, Fed'in enflasyon risklerine karşı oldukça dikkatli olduğu vurgulandı.

Açıklamada, uzun vadede yüzde 2 enflasyon ve maksimum istihdamın elde edilmesinin hedeflendiği anımsatılarak, para politikası duruşunun uygun şekilde sıkılaştırılmasıyla enflasyonun yüzde 2 hedefine dönmesinin ve iş gücü piyasasının güçlü kalmasının beklendiği ifade edildi.

Fed'in açıklamasında, bu hedeflerin desteklenmesi için federal fon oranı hedefinin yüzde 0,75-1,00 aralığına yükseltilmesinin kararlaştırıldığı ve hedef aralıkta devam eden artışların uygun olacağının tahmin edildiği kaydedildi.

 Haziran'da bilançosunu küçültmeye başlayacak

Ayrıca Fed'in 1 Haziran'da bilançosunu küçültmeye başlayacağı belirtilen açıklamada, ilk etapta hazine tahvillerinde aylık 30 milyar dolar ve ipoteğe dayalı menkul kıymetlerde 17,5 milyar dolar azaltılacağı kaydedildi. Açıklamada, ilk 3 ayın ardından bilanço küçültmede aylık miktarın hazine tahvilleri için 60 milyar dolar ve ipoteğe dayalı menkul kıymetler için 35 milyar dolara yükseltileceği aktarıldı.

Para politikasının duruşu değerlendirilirken ekonomik görünüme yönelik gelen bilgilerin etkilerinin izlemeye devam edileceği belirtilen açıklamada, bankanın hedeflerine ulaşmasını engelleyebilecek risklerin ortaya çıkması durumunda para politikası duruşunun uygun şekilde ayarlanmasına hazır olunacağı yinelendi.

2000'lerden bu yana en hızlı faiz artışı

Kovid-19 salgının ilk aylarında politika faizini yüzde 0-0,25 aralığına çeken Fed, ekonomiye destek sağlamak amacıyla varlık alımına başlamıştı. Fed'in bilançosu, salgın döneminde neredeyse iki katına çıkarak yaklaşık 9 trilyon dolara ulaşmıştı. Hızlı ekonomik toparlanmayla gelen enflasyondaki yükseliş Fed yetkililerini para politikasında değişikliğe gitmeye zorlarken banka geçen yıl kasım toplantısıyla varlık alımlarının hızında azalmaya gitmeye başlamış, aralık toplantısında ise varlık alımlarını azaltma hızını artırmıştı.

Fed, mart toplantısında ise 25 baz puan artışla 2018'den bu yana ilk kez faiz artırımına gitme kararı almıştı. Banka en son faiz artırımını, Kasım 2018'de küresel finansal krizin ardından devreye aldığı genişlemeci para politikalarını sonlandırma amacıyla gerçekleştirmişti. Bankanın mayıs toplantısında kararlaştırdığı 50 baz puanlık artış 2000'lerden bu yana gerçekleştirilen en hızlı faiz artışı oldu. ABD'de enflasyon martta yıllık yüzde 8,5 ile Aralık 1981'den bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı.

"Enflasyon risklerine karşı son derece dikkatliyiz"

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Fed'in politika faizini 50 baz puan artırmasının ardından basın toplantısı düzenledi. Enflasyonun çok yüksek olduğunu ve neden olduğu zorluğun farkında olduklarını belirten Powell, enflasyonu düşürmek için hızla hareket ettiklerini bildirdi.

Powell, ekonominin son 2 yılda çok şey yaşadığını ve dirençli olduğunu kanıtladığını vurgulayarak, herkese fayda sağlayan güçlü bir iş gücü piyasası koşulları için enflasyonun düşürülmesinin çok önemli olduğunu kaydetti.

İş gücü piyasasının son derece sıkı ve enflasyonun çok yüksek olduğuna dikkati çeken Powell, bu doğrultuda faiz oranının 50 baz puan artırıldığını ve söz konusu artışların devam etmesinin uygun olacağının öngörüldüğünü söyledi. Powell, bankanın bilançosunun boyutunu da önemli ölçüde küçültme sürecine başladıklarını aktardı.

Ekonomik faaliyetin ilk çeyrekte gerilemesine rağmen hanehalkı harcamaları ve işletme sabit yatırımlarının hızlı şekilde artmaya devam ettiğini belirten Powell, iş gücü piyasasının ise güçlenmeye devam ettiğini ve son derece sıkı olduğunu kaydetti. Powell, iş gücü arzının sınırlı kaldığına dikkati çekerek, işverenlerin açık iş pozisyonları doldurmakta zorlandığını ve ücretlerin uzun yıllardan bu yana en hızlı şekilde arttığını anlattı.

Enflasyonun uzun vadeli yüzde 2 hedefinin oldukça üzerinde kalmaya devam ettiğine işaret eden Powell, tedarik sıkıntılarının beklenenden daha uzun sürdüğünü, fiyat baskılarının daha geniş bir mal ve hizmet yelpazesine yayıldığını aktardı.

Powell, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısından kaynaklanan petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki artışın da enflasyon üzerinde yukarı yönlü ek baskı yaptığını belirtti. Ayrıca Powell, Çin'deki Kovid-19 salgınına karşı alınan karantina önlemlerinin tedarik zinciri kesintilerini daha da kötüleştirmesinin muhtemel olduğunu kaydetti.

Savaş ve ilgili gelişmelerin yurt dışındaki ekonomik faaliyeti kısıtlayabileceğini ve tedarik zincirlerini daha da bozabileceğine dikkati çeken Powell, bunun ticaret ve diğer kanallar yoluyla ABD ekonomisini etkilemesinin muhtemel olduğunu dile getirdi.

Powell, yüksek enflasyonun oluşturduğu risklere karşı son derece dikkatli olduklarını vurgulayarak, fiyat istikrarını yeniden sağlamaya büyük önem verdiklerini vurguladı.

75 baz puanlık artış

Politika faizini hızla daha normal seviyelere çekme yolunda olduklarını söyleyen Powell, "Ekonomik ve finansal koşulların beklentiler doğrultusunda geliştiğini varsayarsak, gelecek birkaç toplantıda 50 baz puanlık ilave artışların masada olması gerektiği konusunda komitede geniş bir kanaat var" dedi. Powell, bankanın bilançosunun boyutunu da öngörülebilir şekilde zaman içinde önemli ölçüde küçültmeyi amaçladıklarını aktardı.

Ekonomik ve finansal gelişmeler ışığında yaklaşımlarının her detayını değiştirmeye hazır olacaklarını yineleyen Powell, "Bu belirsiz ortamda uygun para politikası yapmak, ekonominin genellikle beklenmedik şekillerde geliştiğinin kabul edilmesini gerektirir" diye konuştu. Powell, halihazırda olağanüstü derecede zorlu ve belirsiz olan bir dönemde belirsizlik yaratmaktan kaçınmaya çalışacaklarını ifade etti.

Faiz oranında 50 baz puandan yüksek bir artışın olup olmayacağına ilişkin soru üzerine ise Powell, "75 baz puanlık artış, Komitenin aktif olarak düşündüğü bir şey değil" dedi. Powell, ekonominin güçlü olduğunu yineleyerek, resesyon olmadan fiyat istikrarını yeniden sağlamak için iyi bir şanslarının olduğunu düşündüğünü dile getirdi.