22 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 22.03.2023 22:57 | Son Güncelleme: 23.03.2023 07:13

Fed piyasalardaki çalkantılara rağmen çeyrek puanlık faiz artışına gitti

Piyasaların beklediği karar açıklandı, Fed politika faizini 25 baz puan artırarak 16 yılın en yüksek seviyesine çıkardı. Fed, parasal sıkılaştırma kampanyasına yakında son verebileceğinin sinyalini de verdi
Fed piyasalardaki çalkantılara rağmen çeyrek puanlık faiz artışına gitti

Fed, bankacılık sektöründeki son çalkantılara rağmen Çarşamba günü çeyrek puanlık bir faiz artışına gitti ancak parasal sıkılaştırma kampanyasına yakında ara verebileceğinin sinyalini verdi. Financial Times'ın haberine göre Federal Açık Piyasa Komitesi iki gün süren son toplantısının ardından politika faizini 2007'den bu yana en yüksek seviye olan yüzde 4,75 ila yüzde 5'lik yeni bir hedef aralığına yükseltme kararı aldı.

FOMC Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ABD bankacılık sisteminin sağlam ve dirençli olduğunu ancak bankacılık kargaşasının ekonomiyi ne ölçüde etkileyeceği konusunda belirsizlik olduğunu söyledi.

Sürekli faiz artışı söyleminden vazgeçildi

ABD Merkez Bankası'nın son on yılların en agresif faiz artırım serisini neredeyse tamamladığına dair güçlü bir sinyal veren politika belirleme komitesi üyeleri, yükselen enflasyonu kontrol altına almak için "sürekli artışların" gerekli olacağına dair sık sık tekrarlanan uyarıyı kaldırdı.

Fed Başkanı Powell: Bankacılık sistemindeki koşulları yakından izlemeye devam edeceğiz, sistemi güvenli ve sağlam tutmak için gereken tüm araçlarımızı kullanmaya hazırız

Bunun yerine komite, enflasyonu bankanın yüzde 2'lik hedefine geri getirmek için "bir miktar ek politika sıkılaştırmasının uygun olabileceğini" söyledi.

Çarşamba günü yapılan faiz artışı, ABD hükümetinin bu ayın başlarında Silikon Vadisi Bankası ve Signature Bank'in çökmesinden kaynaklanan tam gelişmiş bir krizi önlemek için yeterince şey yapıp yapmadığına dair ciddi bir belirsizlik döneminde denk geldi.

Mevduat sahiplerinin tasarrufları güvende

Fed Başkanı Jay Powell düzenlediği basın toplantısında, iki kredi kuruluşunda tutulan tüm mevduatlar için garanti ve yeni bir Fed kredi kolaylığı da dahil olmak üzere başarısızlıklara yanıt olarak alınan önlemlerin "tüm mevduat sahiplerinin tasarruflarının güvende olduğunu gösterdiğini" söyledi.

Powell "Münferit bankacılık sorunlarının ele alınmaması halinde sağlıklı bankalara olan güveni sarsabileceği ve bir bütün olarak bankacılık sisteminin kabiliyetini tehdit edebileceği" uyarısında bulundu.

Son banka iflaslarının Fed'in hesaplarını ne kadar değiştirdiğinin bir işareti olarak, yetkililer arasındaki tartışma sadece birkaç hafta önce merkez bankasının yarım puanlık bir artışı tercih ederek faiz artışlarının hızını artırıp artırmayacağı üzerine odaklanmıştı.

Faiz artırımına ara vermeyi düşündük

Powell, bankacılık kargaşasının Fed komitesini bir duraklamayı "düşünmeye" sevk ettiğini, ancak nihayetinde "çok güçlü bir fikir birliği" ile çeyrek puanlık bir faiz artışına gitmeye karar verdiklerini söyledi.

Powell, Fed yetkililerinin bu yıl faiz indirimini öngörmediğini açıkladı

Fed, geçen yıl bir dizi büyük artış gerçekleştirdikten sonra Şubat ayında daha geleneksel bir çeyrek puanlık tempoya geçmişti. Ancak bu ayın başlarında Powell, merkez bankasının enflasyonu bastırmak için yeterince çaba göstermediği endişesiyle yarım puanlık artışa geri dönme olasılığını dile getirdi.

Açıklamanın ardından ABD hisse senetleri önce yükseldi, ardından Powell'ın bankanın bu yıl faiz indirimine gideceği yönündeki iddiaları reddeder görünmesinin ardından negatife döndü. İki yıllık Hazine tahvilinin getirisi düşerek ileriye dönük faiz artış beklentilerinin azaldığına işaret etti.

Fed faiz artırımına gitmese ortalık karışırdı

Axa Investment Management makro araştırma müdürü David Page, "Fed'in faiz artırımına gitmemesi bankacılık sistemiyle ilgili daha fazla endişeyi ortaya çıkaracaktı" dedi. "Fed şimdi kredi koşullarının bir dereceye kadar sıkılaşacağını ve bunun nihayetinde ekonomiye yansıyacağını varsayıyor."

Page, "Bununla birlikte Fed şunu da söylüyor: 'Bu aşamada gerçekten bilmiyoruz; etkinin ne kadar büyük olacağına karar vermek için çok erken" sözlerini de kaydetti.

Çarşamba günü alınan karara, "nokta grafiği" olarak bilinen 2025 yılı sonuna kadar para politikasına ilişkin revize edilmiş bir dizi projeksiyonun yanı sıra büyüme, işsizlik ve enflasyon tahminleri de eşlik etti.

Faizler yüzde 5-5,25 aralığında kalacak

Çoğu yetkili hala politika faizinin bu yıl %5 ila %5,25 ile zirve yapmasını ve bu seviyenin en az 2024 yılına kadar korunmasını bekliyor. 

Yetkililerin tahminleri ileriye dönük olarak daha yavaş büyümenin yanı sıra daha yüksek enflasyona işaret ediyor. Büyümenin bu yıl yüzde 0,4'ü görmesi, 2024'te yüzde 1,2'ye ve 2025'te yüzde 1,9'a yükselmesi bekleniyor. İşsizlik oranının önümüzdeki yıl %4.6 ile zirve yapacağı tahmin ediliyor.

Çoğu politika yapıcı, 2023 yılı sonunda çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksinin yüzde 3,6 civarında seyretmesini ve 2024 yılında yüzde 2,6'ya düşmesini bekliyor. Her iki tahmin de Aralık ayına kıyasla 0,1 puan daha yüksek.

Mart toplantısından önceki günlerde eski yetkililer, ekonomistler ve yatırımcılar Fed'in nasıl bir yol izlemesi gerektiği konusunda fikir ayrılığına düşmüş, duraklamadan yana olanlar merkez bankasının yeni bir faiz artışına giderek zaten zayıf olan durumu daha da tedirgin edebileceğini savunmuştu.

Fed acil kredi imkanı sundu 

SVB ve Signature'ın çöküşünün ardından Fed, mevduat sahiplerinin daha büyük kurumlara kaçışıyla mücadele eden küçük ve orta ölçekli bankalara yardımcı olmak için acil bir kredi imkanı sundu. Ayrıca Hazine Bakanlığı ve Federal Mevduat Sigorta Kurumu ile birlikte çalışarak batan iki bankada tutulan mevduatları - devlet sigortası için 250 bin dolar eşiğinin üzerinde olanları bile - garanti altına aldı.

Salı günü Hazine Bakanı Janet Yellen, ABD makamlarının gerekirse finansal sistemi desteklemek için daha fazla adım atabileceğini söyledi.

Fed, son dönemde yaşanan bir dizi banka iflası nedeniyle eleştirilere maruz kaldı ve Powell'ın 2019'da onayladığı bölgesel kreditörleri yöneten kuralların geri çekilmesinin ardından yetkililerin onları ne kadar yakından izlediğine dair sorularla karşı karşıya kaldı.

Fed'de denetim konularına liderlik eden Michael Barr, merkez bankasının SVB'yi nasıl yönettiğine dair bir inceleme yürüttüğünü söyledi.

Çarşamba günü, Florida'dan Cumhuriyetçi senatör Rick Scott ve Massachusetts'ten Demokrat Elizabeth Warren, Fed'in iç müfettişini başkan tarafından atanacak bir müfettişle değiştirecek iki partili bir yasa tasarısı sundu. Warren ayrıca bankacılık sektörünün daha sıkı bir şekilde düzenlenmesini talep etmek üzere diğer milletvekilleriyle bir araya geldi.