Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın sosyal medya hesabından görevi bıraktığını açıklamasının ardından yerine yardımcısı Fatih Karahan atandı. Merkez Bankası’nın ilk kadın başkanı olarak göreve atanan Erkan, o tarihten bu yana faiz oranlarını büyük ölçüde artırdı. Erkan’ın yerine atanan Karahan 2019’dan bu yana Merkez Bankası’na atanan altıncı başkan oldu.
Temmuz ayında Merkez Bankası'na katılan Karahan, Türkiye'deki ekonomi çevrelerinde tanınan bir isim. FT’ye göre Karahan, Erkan'ın atanmasından sonra başlayan para politikasındaki büyük dönüşümün arkasındaki itici güçlerden biri olarak görülüyor.
Karahan'ın deneyimleri Erkan ile tezat oluşturuyor
Pennsylvania Üniversitesi mezunu Karahan, yaklaşık on yıl boyunca New York Merkez Bankası'nda çalışmış ve Türkiye Merkez Bankası'na atanmadan önce e-ticaret grubu Amazon'da görev yapmıştı. Karahan'ın yayınlanmış çalışmaları ve mesleki deneyimi genel olarak makroekonomi ve işgücü piyasalarına odaklanıyor. Ancak Karahan’ın deneyimleri bankalar için karmaşık risk yönetimi modelleri geliştirme konusunda uzmanlaşan eski bir Goldman Sachs bankacısı olan Erkan ile tezat oluşturuyor.
Erkan’ın Türkiye'nin ekonomik revizyonundaki rolü neydi?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mayıs ayında yeniden seçilmesinin ardından Türkiye’nin ekonomi politikası rota değiştirdi. Enflasyon krizini körükleyen ve ödeme dengesizliği krizine yol açan geleneksel olmayan para politikaları terk edildi. Yıllar önce Merrill Lynch tahvil stratejisti görevini üstlenen Mehmet Şimşek ekonomik dönüşüme liderlik etmesi için haziran ayında Cumhurbaşkanı tarafından Hazine ve Maliye Bakanı olarak atandı. Günler sonra ise Hafize Gaye Erkan, Merkez Bankası Başkanı olarak atandı ve Erdoğan'ın revizyon konusunda ciddi olduğu yönündeki beklentilerin güçlenmesine yardımcı oldu.
Faiz oranlarını yüzde 45'e yükseltti
Erkan'ın liderliğindeki Merkez Bankası faiz oranlarını yüzde 8,5'ten yüzde 45'e yükseltti. Merkez Bankası aynı zamanda yüksek enflasyonu düşürmeyi ve büyümeyi finanse etmeyi amaçlayan bir dizi adım attı. Halk, tasarruflarını dolar ve altına yatırmak yerine TL’de tutmaya teşvik edildi. TL’yi desteklemek için Merkez Bankası’nın yaptığı döviz satışları rezervlerin tükenmesine neden oldu ancak Erkan’ın görev süresi boyunca bu rezervler yeniden inşa edildi. Merkez Bankası verilerine göre mayıs ayında 48 milyar dolar olan brüt döviz rezervleri 2023 sonunda 85 milyar dolara ulaştı.
Yabancı yatırımcılar için ne anlama geliyor?
Yabancı yatırımcılar alışılmışın dışındaki para politikaları nedeniyle son on yılda Türkiye piyasalarını büyük ölçüde terk etti. Ancak son aylarda Türk varlıklarına yeniden ısınmaya başladılar. Dünyanın en büyük tahvil yöneticilerinden biri olan Pimco, geçtiğimiz ay lira cinsinden borç almaya başladığını ve Türkiye'nin önümüzdeki beş yıl içinde yatırım yapılabilir kredi notunu geri kazanabileceğini söyledi.
Ancak yatırımcıların en ısrarlı korkularından biri, Erdoğan'ın 2021 yılında Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ı görevden alması olayı oldu. Ağbal, göreve geldiğinde faiz oranlarını yükseltmişti. Yerli ve yabancı analistler Erkan'ın görevden alınmasının Ağbal'ın görevden alınması durumuyla bağlantılı olmadığını düşünüyor.
"Erkan'dan daha şahin olacak"
JPMorgan Türkiye ekonomisti Fatih Akçelik, ani liderlik değişikliklerinin yatırımcılar için rahatsızlık yaratsa da yeni başkanı dezenflasyon ve lira için olumlu gördüklerini açıkladı. Akçelik, Karahan'ın Merkez Bankası başkan yardımcıları üçlüsünün bir parçası olduğu için faiz oranları konusunda muhtemelen Erkan'dan daha şahin olacağını da sözlerine ekledi. Akçelik, geçen haftaki merkez bankası toplantısında politika belirleme komitesinin faiz oranlarını tekrar artırma ihtimalinin düşük olduğu sinyalini verdiği güvercin eğilimin tersine dönmesinin muhtemel olduğunu sözlerine ekledi.
