22 Aralık 2024, Pazar Gazete Oksijen
Haber Giriş: 15.09.2024 20:07 | Son Güncelleme: 16.09.2024 00:01

Küresel piyasalarda nefesler tutuldu: Fed'in faiz indirimi ne kadar büyük olacak?

Küresel piyasalar Fed'in Çarşamba günü açıklayacağı faiz kararına odaklandı. Akıllardaki soru ise şu: Fed indirimi ne kadar yapacak? Piyasalar Jackson Hole'da konuşma yapan Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamalarını haftalarca fiyatladı. Ancak bu durum Cuma günü değişti, 50 baz puan ihtimali arttı
Fotoğraf: Pete Marovich / The New York Times
Fotoğraf: Pete Marovich / The New York Times

ABD'de bir haftalık enflasyon verileri, fiyat baskılarının 2021-22'deki hızlı yükselişinden bu yana önemli ölçüde azaldığını gösterdi. Tüketici fiyatlarının bir göstergesi 12 aylık enflasyonun Şubat 2021'den bu yana en düşük seviyede olduğunun altını çizerken, toptan eşya fiyat ölçümleri boru hattı fiyat artışlarının çoğunlukla kontrol altında olduğunu gösterdi.

Fed istediğini aldı

Her iki veri de Fed'in toplantısında bir faiz indiriminin önünü açmak için kesinlikle yeterliydi. New Century Advisors'ın baş ekonomisti Claudia Sahm, Cuma günü CNBC'ye verdiği röportajda, son Fed toplantısından bu yana “iki ay daha iyi enflasyon verisi aldık” dedi ve ekledi: Fed'in istediği de buydu

Ancak şimdi soru faiz indirimi noktasında Fed'in ne kadar agresif davranması gerektiğine dönüyor. Merkez bankasının nereye gittiği konusunda yol gösterici olan finansal piyasalar bu konuda yardımcı olmadı.

Vadeli işlem piyasaları geçtiğimiz haftanın büyük bölümünde çeyrek puanlık ya da 25 baz puanlık bir faiz indirimine odaklanmıştı. Ancak bu durum Cuma günü değişti ve CME Group'un FedWatch aracına göre tüccarlar 25 ile 50 baz puanlık bir indirime neredeyse eşit bir şans verdi.

Piyasaların 50 baz puanlık indirim beklentisi yükseldi

Sahm, Fed'in daha büyük bir indirime gitmesi gerektiğini düşünenler arasında yer alıyor. Sahm, “Enflasyon verisi tek başına bize önümüzdeki hafta 25 puanlık bir indirim getirecekti ve bundan sonra da bir dizi indirim getirecek” dedi ve sözlerine şöyle devam etti:

“Federal fon oranı yüzde 5'in üzerindeydi ve enflasyonla mücadele etmek için bir yıldan uzun bir süredir orada bulunuyordu. Bu mücadele kazanıldı. Yoldan çekilmeye başlamaları gerekiyor”

“İşgücü piyasası geçen Temmuz'dan bu yana zayıfladı” diyen Sahm “Fed yetkilileri 50 baz puanlık bir indirim yapmalı ve daha fazlasını yapmaya hazır olmalı” şeklinde konuştu.

Enflasyon konusunda güven

Enflasyon raporları, enflasyonu yüzde 2'ye düşürme mücadelesinin tam olarak bitmediğini, ancak en azından işlerin doğru yönde ilerlediğini gösteriyor.

Tüm kalemleri içeren tüketici fiyat endeksi Ağustos ayında sadece yüzde 0,2 artarak tüm yıl enflasyon oranını yüzde 2,5'e yükseltti. Gıda ve enerji hariç tutulduğunda çekirdek enflasyon yüzde 3,2 ile Fed'in hedefinden bir hayli uzaklaştı.

Süregelen baskılara rağmen, tüketici anketleri enflasyonun tamamen durdurulmasa da bastırıldığına dair güvene işaret ediyor. Michigan Üniversitesi'nin Eylül ayında yaptığı bir ankete katılanlar, enflasyonun önümüzdeki 12 ay boyunca yüzde 2,7 seviyesinde gerçekleşmesini beklerken, bu oran Aralık 2020'den bu yana en düşük seviyeye geriledi.

Fed Başkanı Jerome Powell, Ağustos ayı sonunda yaptığı açıklamada, çeşitli enflasyon dinamiklerini göz önünde bulundurarak, enflasyonun yüzde 2'ye geri dönme eğiliminde olduğuna dair güveninin arttığını söyledi.

Geriye ise istihdam kalıyor. Powell, Fed'in Jackson Hole'daki yıllık toplantısında yaptığı konuşmada, Fed'in işgücü piyasası koşullarında daha fazla soğuma istemediğini veya bunu hoş karşılamadığını söyledi.

Fed'in iki görevi var - fiyat istikrarını sağlamak ve sağlıklı bir istihdam piyasasını oluşturmak. Fed'in birincil görevi değişmek üzere gibi görünüyor.

Sahm, “Eğer Powell ‘daha fazla zayıflama, daha fazla soğuma istemiyoruz’ sözünü yerine getirmek istiyorsa, burada gerçekten harekete geçmeleri gerekecek, çünkü soğuma eğilimi iyice yerleşmiş durumda” dedi ve ekledi: “Bu eğilim indirime kadar, maaş bordrolarının düşmeye ve işsizlik oranının yükselmeye devam ettiğini görmeye devam edeceğiz”

Fed 25 baz puana daha yakın duruyor

Elbette, Fed'in gelecek haftaki toplantısında sadece çeyrek puanlık bir indirime gitmesi, merkez bankasının enflasyon konusunda hala yapacak daha çok işi olduğunu ve işgücü piyasası ya da daha geniş bir ekonomik soğuma konusunda aşırı endişeli olmadığını yansıtıyor.

Jefferies'de ABD ekonomisti olan Tom Simons, “Üzerinde durmaları gereken kilit nokta gerçekten de bu, yani politikayı normalleştiriyorlar ve gerçekten sıkıntıda olan bir ekonomiye uyum sağlamaya çalışmıyorlar. Bence şu ana kadar bu bakış açısını ifade etmekte çok iyi bir iş çıkardılar” ifadelerini kullandı.

Simons'ın tahmin ettiği çeyrek puanlık hamleyle bile, Fed'in daha sonra daha fazlasını yapmak için bolca alanı olacak.

Nitekim piyasa fiyatlaması, faizlerin 2024 yılı sonuna kadar 1,25 puan düşebileceğini öngörüyor ki bu da gösterge borçlanma maliyetlerini 23 yıldan uzun bir süredir en yüksek seviyeleri olan yüzde 5,25 ila 5,50'den aşağı çekme konusunda bir aciliyet duygusunun göstergesi.

Simons, “İndirim konusunda bu kadar temkinli olmalarının nedeni, enflasyonun geri geleceğinden endişe etmeleriydi” dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

“Şimdi enflasyonun geri gelmediğini gösteren verilere dayanarak daha fazla güven duyuyorlar. Ancak potansiyel olarak değişen dinamikleri izlemek için çok dikkatli olmaları gerekiyor”