Pandemide en ciddi darbeyi yiyenler arasında anaokulları başı çekiyor. Binlerce öğretmen işsiz, birçoğu geçimini sağlamak için diploma ve uzmanlık istemeyen işlere yöneliyor
Pandemiyle gelen kısıtlamalar, okul öncesi eğitim kurumlarına da büyük darbe vurdu. 200 binden fazla öğrenci kayıt sildirince, 500’e yakın anaokulu kepenk indirmek zorunda kaldı. 10 bine yakın öğretmen ve yardımcı personel de işsiz. Asgari ücretle iş bulan kendini şanslı sayıyor, üniversite mezunu öğretmenler kasiyer ya da kargo görevlisi olarak çalışıyor.
‘Çocukları çok özledim’
Bir markette kasiyerlik yapan Gamze Korkmaz, aslında anaokulu öğretmeni. Üniversitede çocuk gelişimi okumuş, ardından memleketi Ordu’da öğretmenliğe başlamış. 7 öğretmenin çalıştığı anaokulu Covid tedbirleri nedeniyle kapanınca, iş aramaya başlamış. İlk tercihi Ordu olmuş, “Burada asgari ücret bile yetiyor çünkü hayat pahalı değil, ailenin yanında kalıyorsun masrafın az oluyor” diyor. Fakat iş bulamamış, İstanbul’un yolunu tutmuş. Salgının hız kestiği dönemde bir anaokulunda işe girecekken, pandeminin ikinci dalgası planlarını altüst etmiş. Kira ve faturalarla baş edemeyince, ev arkadaşıyla birlikte markette iş bulmuşlar. Şimdi kasiyer olarak asgari ücretle çalışıyorlar. Gamze Korkmaz, “Çocukları ve mesleğimi çok özledim, eğitimini aldığım alanda çalışmak işitiyorum ama iş bulamıyorum” diyor.
Kargo şirketinde çalışıyor
İşini kaybedip meslek değiştirmek zorunda kalanlardan biri de 23 yaşındaki Rümeysa Güntepe. İstanbul Üniversitesi Çocuk Gelişimi Bölümü’nden mezun olan Güntepe, 4 yıl öğretmenlik yapmış şimdi ise bir kargo şirketinde çalışıyor. Kısa çalışma ödeneğiyle geçinemediğini söyleyen Güntepe “Kargo şirketinde eleman arandığını görünce başvuruda bulundum ve zorunlu olarak sektör değiştirdim. Asgari ücret ile çalışıyorum, kayıt işlemlerini tutuyorum ve iş yoğunluğu yüzünden pandemi riskim de çok yüksek. Burada çocukları çok özlüyorum ve kendi eğitimini aldığım işi yapmak istiyorum” diyor.
Memleketine döndü
23 yaşındaki Ezgi Coşkun ise İstanbul’dan memleketine dönmek zorunda kalanlardan. Pandemi öncesi çok iş aramış, deneyimi olmadığı için kapılar yüzüne kapanmış. Tam bir okulla el sıkıştığında karantina tedbirleri başlamış. Sonrasını ise “5 öğretmen çalışıyordu şimdi işsiziz. İş aradım, bulamadım, umudum tükenince Çorum’a ailemin yanına dönmeye karar verdim” diye anlatıyor.
‘Köfte yemek lüks oldu’
Özlem Karaman 12 yıllık anaokulu öğretmeni. 33 yaşındaki Karaman, üniversiteyi bitirir bitirmez bir anaokulunda çalışmaya başlamış. Salgından önce eşiyle birlikte kazançlarının 11 bin lirayı bulduğunu anlatan Karaman “Salgın ikimizi de vurdu. Ben 1100 lira işsizlik maaşı, eşim de 2 bin lira kısa çalışma ödeneği alıyor. Eve giren gelir bir anda 3 bin liraya düştü” diye içinde bulundukları durumu özetliyor. İki çocukları olduğunu söyleyen Karaman şöyle devam ediyor: “Çocuklarımızdan biri 6 yaşında, diğeri ise daha 15 aylık. Malum kış şartları ve hava soğuk, kombiyi açmak zorundayız. Aylık fatura 400-500 lira geliyor. Ufaklığın bez masrafı 300 lira. Aldığım işsizlik maaşı bu iki kalemde uçup gidiyor. Pandemiden önce 22 bin lira kredi borcumuz vardı şimdi 43 bin liraya çıktı. En büyük avantajımız annemlerle altlı üstlü oturmak. Yeme içme işlerini onlarda hallediyoruz. Önceden haftada birkaç gün soframızda köfte olurdu, şimdi köfte bize lüks geliyor.”
Evde bakıma gidiyor
İşini kaybeden anaokulu öğretmenlerinden biri de Pelin Şeker. Salgının en başında işsiz kaldığını söyleyen Şeker “İş bulamadım. Binlerce kişi evden çalıştığı için evdeki küçük çocukları ile ilgilenecek vakit bulamıyorlar. Bu ihtiyaçtan ötürü birçok meslektaşım gibi evde bakım hizmeti veriyorum” diyor.
Patronlar da dertli
Doktor Murat Özenir, 33 yıllık radyoloji uzmanı ve emekli olunca bir anaokulu açmış. İşler yolunda giderken pandemi kabus gibi çökmüş: “4 yıl önce anaokulu 1.2 milyon liraya devir aldım. İşler tam yoluna girdi derken pandemi geldi. Doktor olduğum için salgının kolay kolay bitmeyeceğini anladım. Eylülde okulumu 200 bin liraya devretmek zorunda kaldım. Zararım en az 1 milyon lira.”
