Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Merkezin Güncesi isimli blog sayfasında bir yılı aşkın zamandan sonra yeniden bir analiz yayımlandı. TCMB Başdanışmanı Yusuf Emre Akgündüz ve TCMB'de müdür olarak görev yapan Ünal Seven, bu blog yazısında kur korumalı mevduat sahibi şirketlerin Döviz alım davranışlarını inceledi.
Döviz alıcısı olma olasılığında düşüş
Analizde dövizden dönüşümlü kur korumalı mevduatlarla (DDM) ilgili başlatılan TL'ye geçiş sürecinin ek bir döviz talebi yaratmadığı, bununla birlikte vadesi dolan şirketlerin nette döviz alıcısı olma olasılığının yapılan düzenlemeler sonrasında belirgin oradan düştüğü ifade edildi.
Analizde 1 Mayıs 2023 tarihinden sonra dönüşüm vadesi gelen şirketlerin vadenin dolduğu hafta içerisinde spot piyasada gerçekleştirdikleri döviz alım ve satım işlemleri incelendi. 1 Mayıs – 21 Kasım 2023 döneminde herhangi bir haftada DDM vadesi dolan 28 bin 472 firma için vadesi dolan hesaplara ait mevduat tutarları ve döviz alım-satım işlemleri birleştirilerek haftalık bir veri seti oluşturuldu.
Buna göre, analiz kapsamındaki firmaların yaklaşık yüzde 30’u dönüşüm vadesinde nette döviz alıcısıyken bu oran 20 Ağustos 2023 tarihli düzenleme sonrasında belirgin şekilde düşüş gösterdi. Analize göre düzenlemenin döviz talebi üzerindeki olumlu etkisi Eylül sonrası dönemde de devam etti ve daha az oranda şirketin vade sonunda nette döviz alıcısı olduğu görüldü. Aynı örneklemdeki şirketlerin yaklaşık yüzde 8’inin ise vade sonu gelen DDM hesabının olmadığı haftalarda nette döviz alıcısı olduğu görüldü.