2020’nin ilk yarısında Covid-19 pandemisi, birçok mağazanın kapılarını kapatmasına neden oldu, bu da milyonlarca müşteriyi internet alışverişine itti. Süreç e-ticaretin yörüngesinde temel bir değişim gibi gözüktü. Herkesin kafasında aynı düşünce vardı: İnternet alışverişinin kolaylığını deneyimleyen tüketiciler, bir daha hayatta mağazalara dönmez. Ancak son istatistikler alışveriş alışkanlıklarının değişmediğini gösterdi. Birçok elektronik alışveriş platformu yanlış yatırım yaptı, şimdi ise cezasını çekiyor.
Online alışveriş, perakendenin gerisinde kaldı
ABD'de e-ticaret dalgasından pek bir eser kalmadı. İsviçre bankası UBS’in yayınladığı istatistiklere göre giyim gibi bazı kategorilerde, internet üzerinden yapılan satışların yüzdesi pandemi öncesindeki seviyesine geri döndü. ABD Nüfus Sayım Bürosu verilerine göre ise, son beş çeyrektir devam eden online alışverişteki büyüme, genel perakende sektörünün satış artışlarının gerisinde kaldı.
Tüketici harcamaları çökmedi
E-ticaretteki yavaşlama için ekonomiyi suçlamak cazip gelebilir. Ancak son veriler tüketici harcamalarının genel olarak çökmediğini gösteriyor. Hatta tüketicilerin eğlence ve seyahat gibi hizmetlere daha fazla para ayırdığı ve son iki yılın ticari ürün ağırlıklı eğilimini en azından kısmen tersine çevirdiğini ortaya koyuyor. Pandemi öncesi harcama tercihlerine geri dönüş, bazı perakende devlerinin Covid-19 sokağa çıkma yasaklarının devam edeceğini varsayarak pazarları doğru okuyamadığını gösteriyor.
Amazon geri adım attı
E-ticaretin yavaşlaması ise birçok online alışveriş platformunun radikal kararlar almasına sebep oldu. Amazon, genişleyen teslimat operasyonunu küçülttü, Shopify ve Wayfair gibi diğer şirketler de çalışanlarını işten çıkardı ve kamuoyu önünde özür diledi.
‘İnsanlar sosyal etkileşimi özledi’
Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde psikoloji ve işletme profesörü Wendy Wood'a göre, sosyal mesafe azaldığında ve rutinlere geri dönüldüğünde, tüketicilerin pandemi öncesi harcama alışkanlıkları geri geldi. Wood için başka önemli bir etken ise, birçok insan için fiziksel bir mağazada alışveriş yapmanın eğlenceli olması. Alışveriş merkezlerine gitmek de sadece alışveriş yapmaktan daha heyecan verici. Wood ayrıca insanların sosyal etkileşimi ve eski hayatlarındaki rutinleri özlemesine de dikkat çekiyor. Yani e-ticaret, tüketici alışkanlıklarını çok değiştirmişe benzemiyor.