Türk lirasının değer kaybetmesinden sonra hedef geçen yılki turist sayısı olan 30 milyonun üstüne çıkmak olarak belirlendi. Ancak Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş bütün planları altüst etti. Çünkü Türkiye’ye geçen yıl yaklaşık 4.7 milyon Rus, 2 milyon da Ukraynalı turist gelmişti. 2022 yılı için şimdiden yaklaşık 7 milyon turistin Türkiye’ye gelmeme durumu ortaya çıktı.
Uçaklar uçamayacak
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu, “Ukrayna’dan turist gelmez, onları unuttuk. Bu savaş ortamında ülkelerini bırakıp gelmeleri imkansız. Burada Rus turist beklentimiz var ama onların gelmesinde de büyük engeller var” diyor. Engelleri ise iki başlıkta topluyor: “İlk sorun ulaşımda. Yaptırımlar çerçevesinde Boeing ve Airbus firmaları Rus uçaklarının periyodik bakımlarını yapamayacak. Bu yüzden Rus bayraklı uçaklar belli bir süre sonra yolcu taşıyamayacak. Özellikle Rusya’da sahipleri Türk olan 4 tane çok önemli tur operatörü var. Bunların uçakları da Rus bayraklı olduğu için yaptırıma takılacak. Türk bayrağına geçmeleri çözüm olabilir.”
Nakit ödemek zorundalar
Bülbüloğlu ikinci sorunun ise ödemeden kaynaklanacağını ifade etti: “Visa ve Mastercard yaptırımlar çerçevesinde Rus bankalarına hizmet vermeyecek. Hal böyle olunca da Türkiye’ye Rus turist gelirse banka kartlarını kullanamayacaklar. Tek çare yanlarında nakit getirmek olacak. Şu an bile bu yaptırımın sonuçlarını yaşamaya başladılar. Türkiye’de konaklayan Rus turistler 2 gündür kredi kartlarını kullanmıyorlar, bankadan para çekemiyorlar. Diğer taraftan vadeli çek alan şirketler de ne yapacağını bilemiyor. Yaptırımın uzun vadeli olacağını tahmin ediyoruz ve bu durumdan Türk turizmi olarak büyük darbe yiyeceğiz. ”
Turistin yüzde 52’si Rus ve Ukraynalı
Krizden en fazla etkilenecek illerin başında ise Antalya geliyor. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Erkan Yağcı şöyle açıkladı: “Turizm barış ortamında olur. Elbette Rusya’nın tabi tutulduğu yaptırımlar ve Ukrayna’daki savaş hali şu anda turizmi etkileyecekmiş gibi görünüyor. Bunlar en önemli iki pazar. Antalya’ya gelen 9 milyon turistin 3.5 milyonu Rus, 1 milyonu ise Ukraynalı. Yani bu iki pazar şehre gelen turistlerin yüzde 52’sini oluşturuyor. Yapabileceğimiz tek şey süreci takip etmek.”
Otellerde ücretsiz olarak misafir ediliyor
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin şu anda Ukraynalı turistler konusunda sorunların yaşandığını ifade etti: “Ukraynalı turistlerin bazılarının rezervasyonu bitti. Ama ülkelerine dönemiyorlar. Bazıları da savaş çıkar çıkmaz ülkelerine dönmek istedi, onlar da dönemiyor. Çünkü savaş ortamı. Rezervasyonu biten Ukraynalıların bir kısmının parası da bitti. Büyük mağduriyet yaşıyorlar. Ancak burada işletmecilerimiz devreye girdi ve otellerinde onları ücretsiz olarak misafir ediyor. Rus turistlerin ise kredi kartı geçmiyor. Otelde sorun yaşamıyorlar ama tesis dışında nakitleri varsa harcama yapabiliyorlar. Tabii hava sahaları kapalı olduğu için onların dönmesi de zor.”
İki endişe
Davut Çetin’in hem ticari hem de toplumsal iki endişesi var: “Putin, yaptırımlara karşı hamleler yapıyor. Son olarak ülkeden 10 bin dolardan fazla dövizin çıkarılması yasaklandı. Eğer bu hamleler karşı yaptırıma dönüşürse bu yalnızca turizmi değil, ihracatı da tehdit edecek. Antalya’da 600 milyon dolarlık yaş meyve sebze ihracatı pazarı var. Bu pazarın büyük bir kısmı da yine Rusya ve Ukrayna kapsıyor. Burada sıkıntılar yaşanacak. Toplumsal açıdan da değerlendirirsek; Antalya’da 30 bin Rus, 8 bin Ukraynalı yaşıyor. Bu insanlar şimdiye dek huzur içinde, kardeşçe yaşadılar ama savaş devam ederse bu durum büyük bir toplumsal gerilime yol açabilir. Çünkü sayıları da göz ardı edilemeyecek derecede kalabalık. Ekonomik ve sosyal zararlar bir tarafa, bu insanlar bizim komşularımız. Ve o coğrafyada şu an insanlar ölüyor. Bir an önce barış olmasını diliyoruz.”
Aynı kampı paylaştılar
Kış aylarında Antalya, spor takımlarının kamplarına da ev sahipliği yapıyor. 2021 yılında Antalya’da yaklaşık bin 200 takım kamp yaparken 2022’de de aynı rakamlara ulaşılacağı tahmin ediliyor. Akdeniz kıyısındaki kenti ise özellikle Avrupa başta olmak üzere Rus ve Ukraynalı takımlar tercih ediyor. Şu an kamp dönemi devam ediyor, ama Ukraynalılar savaş yüzünden Rus takımları da yaptırımlar nedeniyle ülkelerine dönme yolunu arıyor. Ancak Rus ve Ukrayna takımları bazen aynı oteli paylaşmasına rağmen hiçbir sorun yaşamamışlar. Örneğin Rus Rugby Genç Milli Takımı ile Ukrayna temsilcisi Karpati Lviv aynı kamp yerini paylaştı.
