Edwin Heathcote / The Financial Times
Suudi Arabistan’ın çölde inşa edeceği kent Neom’un ilk tasarım görselleri geçen hafta yayınlandı. Tebük Çölü'nü kesen ışıl ışıl, aynalı, trilyon dolarlık bir kanal oluşturuluyor. İnternet sitesine göre uzunluğu 170 kilometreyi aşan, 9 milyondan fazla kişiye ev sahipliği yapması planlanan kentin çok iddialı olduğu su götürmez.
1969 yılında İtalya’daki radikal bir mimarlar topluluğu sürekli yapıda bir şehir planı teklif etmişti. Arizona Çölü'nü kesen beyaz, ızgaralı bir duvar şeklindeydi ve kendi kendine yetecek şekilde tasarlanan şehrin çizimindeki her çizgi bir mil genişliğe karşılık geliyordu. Benzerlikler bariz. Gerçi Superstudio’nun tasarımı hakiki bir teklif değil bir provokasyondu. Modernizmin bağlamdan kopukluğunu mimari bir hicivle alaya alıyordu. Ancak tıpkı Stanley Kubrick’in 2001: Uzay Yolu Macerası filmindeki iç mekanlar ve Andrey Tarkovski’nin Solaris’indeki esrarengiz, uzaylıları andıran yapay doğa gibi, tasarım görsel açıdan öyle cezbediciydi ki kültürel hafızamıza giriverdi ve özü itibarıyla distopik bir tasarımken ütopik bir fetişe dönüştü.