Guardian’ın haberine göre, veganlık giderek daha fazla ilgi görse de Birleşik Krallık ve dünyada pek çok popüler vegan restoran kapandı ya da menülerine yeniden et eklemek zorunda kaldı.
Londra’nın öncü vegan mekânlarından Unity Diner, 2024 sonunda kapanacağını açıklamış, müşteriler gözyaşlarıyla uğurlamıştı. Ancak sosyal medyadan gelen yoğun destek ve özellikle Veganuary dönemindeki yüksek satışlar sayesinde restoran kapanmaktan son anda kurtuldu ve 2025 baharında yeniden açıldı. Yine de işletmecileri hâlâ “zarar etmiyoruz ama para da kazanmıyoruz” diye durumun kırılganlığını vurguluyor.
Benzer şekilde 2016’da kurulan ve kısa sürede dört şubeye, yemek kitabına ve market raflarına girmiş ürünlere ulaşan The Vurger Co., pandemi sonrası artan maliyetler ve enflasyon yüzünden kapandı. Kurucusu Rachel Hugh, malzemelerin bazen süpermarketlerde toptancıdan bile ucuz olduğunu, elektrik faturalarının mutfağın işleyişini felce uğrattığını söylüyor.
Daha da çarpıcı bir gelişme ise New York’taki üç Michelin yıldızlı Eleven Madison Park’tan geldi. Dünyanın en prestijli vegan restoranı olarak tanınan EMP, bu sonbaharda menüsüne yeniden et ekleyeceğini duyurdu. Şef Daniel Humm, bu adımı “masada herkesin yer bulabilmesi” için attıklarını söylese de vegan topluluk kararın “geri adım” olduğunu düşünüyor.
Neden böyle oluyor?
Guardian’a göre, bu kapanışların arkasında iki ana neden var. İlki, yeme-içme sektörünün genel krizi: artan maliyetler, hayat pahalılığı, müşteri sayısındaki düşüş. İngiltere’de 2025’in ilk çeyreğinde her hafta ortalama 20 restoran, pub ve otel kapandı.
İkincisi ise, vegan mutfağa dair algı sorunları. Sosyal medyada dolaşan “veganlar kas yapamaz”, “bitkisel süt sağlıksızdır”, “vegan ürünler çok işlenmiş” gibi yanlış bilgiler, vegan restoranları hedef haline getiriyor. Araştırmalar bitkisel ürünlerin daha düşük kalori ve daha az doymuş yağ içerdiğini gösterse de, tüketicilerin yarısı bu ürünlerden “işlenmiş” diye uzak duruyor.
Değişen trendler
Haberde ayrıca, veganlığın yükselişinde odak değişimine dikkat çekiliyor. 2010’larda popüler olan “vegan fast-food” dalgası (kızarmış “chick’n nuggets” ve barbekü soslu vegan burgerler) artık yerini protein odaklı Asya mutfağına bırakıyor. Londra’daki Tofu Vegan ve Mali Vegan Thai gibi restoranlar büyümeye devam ediyor.
Bir diğer sorun ise, artık her restoranda vegan seçeneklerin bulunması. Eskiden veganların tek alternatifi vegan restoranlardı. Bugün ise büyük zincirler bile uygun fiyatlı vegan burgerler satıyor. Bu durum, bütçesi kısıtlı müşterilerin sadece vegan restoranlara gitmesini gereksiz kılıyor.
Guardian’ın haberine göre, vegan restoranların başarısı bugün artık kâr etmekle ölçülmüyor. 2025 koşullarında “zarar etmemek” bile bir kazanım sayılıyor.
Kaynak: Gazete Oksijen
