Julian E. Barnes, Edward Wong, Julie Turkewitz and Charlie Savage / New York Times
ABD’de üst düzey yetkililer, Başkan Donald Trump’a Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’yu görevden alma çağrılarını son günlerde yoğunlaştırdı. Yönetim yetkililerinin verdiği bilgiye göre, askeri baskıyı artıracak geniş kapsamlı bir operasyon planı tartışılıyor.
Plan, Senatör Marco Rubio, Dışişleri Bakanı ve Ulusal Güvenlik Danışmanı tarafından yönlendiriliyor. Rubio, Maduro’yu yasadışı bir lider olarak nitelendiriyor ve ABD’ye uyuşturucu ihraç eden bir yapının başında olduğunu belirtiyor. Rubio’ya göre bu durum, “yakın tehdit” oluşturuyor.
Son haftalarda ABD ordusu, Venezuelalı çeteler için uyuşturucu kaçırdığı belirtilen sivil teknelere ölümcül saldırılar düzenledi ancak yetkililere göre Rubio, CIA tarafından sağlanan istihbaratı kullanarak daha agresif bir strateji geliştiriyor. Pentagon, bölgede 6.500’den fazla asker konuşlandırdı.
CIA Direktörü John Ratcliffe ve Trump’ın iç politika başdanışmanı Stephen Miller da Rubio’nun yaklaşımını destekliyor.
Venezuela’da olası askeri operasyonlar
Mevcut ve eski yetkililere göre, ABD ordusu, Venezuela’daki uyuşturucu kaçakçılığı şüphelilerini hedef alacak potansiyel operasyonları planlıyor. Beyaz Saray henüz bu adımı onaylamış değil. Planlanan operasyonlar, uyuşturucu üretimini ve kaçakçılığı engellemeye ve Maduro’nun çevresini sıkıştırmaya odaklanacak.
Yetkililere göre, Maduro’nun Venezuela’daki kartel ağının başında olduğu iddiası, onu görevden almayı nihai olarak bir “uyuşturucu ile mücadele operasyonu” olarak meşrulaştırıyor. Rubio, Adalet Bakanlığı’nın 2020’de Maduro ve diğer Venezuela yetkililerini uyuşturucu kaçakçılığı suçlamasıyla dava ettiğini sık sık hatırlatıyor.
Rubio, Maduro’yu “Amerikan adaletinden kaçan bir kişi” ve “ülkeyi ele geçiren bir terörist ve organize suç örgütünün başı” olarak tanımlıyor.
Muhalefet planları ve olası geçiş süreci
İki üst düzey muhalefet yetkilisi, Maduro’nun devrilmesi durumunda ne yapılacağını planladıklarını ve Trump yönetimiyle bu olasılığı görüştüklerini söyledi. Beyaz Saray, bu görüşmelerin doğruluğunu onaylamadı.
Muhalefet lideri María Corina Machado’nun danışmanı Pedro Urruchurtu, muhalefetin Maduro’nun devrilmesinden sonraki ilk 100 saat için Edmundo Gonzalez’e geçiş planı geliştirdiğini belirtti. Gonzalez, geçen yıl Maduro’ya karşı başkan adayı olmuş ve seçimler hileyle sonuçlanmıştı.
Urruchurtu, operasyonun “cezai yapıyı çökertmeye” yönelik olduğunu ve bunun güç kullanımıyla yapılması gerektiğini vurguladı.
Beyaz Saray’dan açıklama
Dışişleri Bakanlığı, yönetimin önceliğinin uyuşturucu kartelleriyle mücadele olduğunu belirtti. Bakanlık sözcüsü Tommy Pigott, “Maduro Venezuela’nın meşru lideri değil; Amerikan adaletinden kaçıyor, bölgesel güvenliği zayıflatıyor ve Amerikalıları zehirliyor. Onun adalete teslim edilmesini istiyoruz” dedi.
Pigott, herhangi bir iş birliği iddiasının yanlış olduğunu vurguladı: “ABD, hedefli bir uyuşturucu kartel operasyonuna dahil; başka herhangi bir koordinasyon iddiası tamamen yanlış.”
Uluslararası hukuk ve seçimler
Uluslararası hukuka göre, başka bir ülkenin rızası veya BM Güvenlik Konseyi izni olmadan güç kullanmak genellikle yasadışıdır. Ancak Biden yönetimi, Gonzalez’i 2024 seçimlerinin meşru galibi olarak tanımış durumda. Eğer Gonzalez müdahaleyi onaylarsa, Trump yönetimi bunu rıza olarak sunabilir.
Trump, ilk başkanlık döneminde başka bir muhalefet liderinin Maduro’ya karşı girişimini desteklemiş ve Venezuela’ya yaptırımlar uygulamıştı. Ancak mevcut çabalar, askeri saldırılar ve bölgedeki güç artışı nedeniyle çok daha kapsamlı görünüyor.
Maduro: Uyuşturucu ve diplomasi
Rubio, son haftalarda Trump yönetiminin Maduro’yu Adalet Bakanlığı’na hesap vermeye zorlayacağını güçlü şekilde dile getirdi. Dışişleri Bakanlığı, Maduro’nun yakalanması ve uyuşturucu suçlarından mahkûm edilmesine yönelik ödülü 50 milyon dolara çıkardı.
ABD’nin bazı üst düzey yetkilileri, özellikle Venezuela elçisi Richard Grenell, Maduro’yu zorla devirmeye yönelik adımların yanlış olacağını savunuyor ve diplomasiyi öncelikli görüyor. Grenell, “Diplomasiyi savunuyorum. Savaştan kaçınmayı savunuyorum” dedi.
Venezuela Başkan Yardımcısı Delcy Rodriguez ise New York Times’a verdiği röportajda, ülkesinin büyük bir uyuşturucu üreticisi veya ihracatçısı olmadığını ve Trump yönetiminin asıl hedefinin “rejim değişikliği” olduğunu söyledi.
Maduro, Eylül başında Trump’a gönderdiği üç sayfalık mektupta, Venezuela’nın uyuşturucu ihraç etmediğini vurguladı; Beyaz Saray ise mektubu almasına rağmen reddetti.
© 2025 The New York Times Company
Kaynak: Gazete Oksijen
