Anatoly Kurmanaev / New York Times
Avrupa Birliği'nin Ukrayna'nın işgali nedeniyle Rusya'nın elitlerini cezalandırma politikasında nadir görülen bir kırılma yaşandı ve Rus teknoloji patronuna yönelik yaptırımları kaldırdı. Rusya'nın en büyük teknoloji şirketi Yandex'in kurucularından Arkady Volozh, Ukrayna'nın işgalini kınaması ve Rusya ile bağlarını koparmak üzere kamuoyu önünde attığı adımların ardından yaptırım uygulanan kişiler listesinden çıkarıldı. Karar çarşamba günü Avrupa Konseyi tarafından yayınlanan bir belgeyle duyuruldu.
Rus muhalefeti kararı memnuniyetle karşıladı
Volozh, savaşın başlamasından bu yana büyük bir Batılı güç tarafından yaptırımlardan muaf tutulan en önde gelen Rus figürlerden biri. Bu hamle, Batı'yı Kremlin üzerinde baskı kurmak için cezaların yanı sıra teşvikleri de kullanmaya çağıran Rus muhalefetinin bazı üyeleri tarafından memnuniyetle karşılandı.
Kremlin'de konuşma yazarı iken siyasi bir danışman olan Abbas Gallyamov Telegram uygulamasında "Batı'nın eylemlerinde nihayet bir mantık var. Eğer savaşa karşı çıkarsanız o zaman yaptırımlar kaldırılır" dedi.
Kremlin propagandası gerekçesiyle yaptırım listesinde alınmıştı
Avrupa Birliği savaşın ilk haftalarında Volozh ve yardımcılarından birini Yandex'in haber toplama servisinde Kremlin propagandası yaptıkları gerekçesiyle yaptırım listesine almıştı. Rusya'nın Google'ı olarak bilinen Yandex, ülkenin katı sansür yasalarına uymaktan başka çaresi olmadığını söyledi. Kısa bir süre sonra da haber servisini sattı.
İstifa edip İsrail'e yerleşti
İsrail'de yaşayan Volozh, yaptırımların ardından Yandex'ten istifa etti. Volozh ayrıca Rusya'ya seyahat etmeyi de bırakmış ve geçen yıl savaşı şiddetle kınayan bir bildiri yayınlamıştı. Volozh ağustos ayında yaptığı bir açıklamada "Rusya'nın Ukrayna'yı işgali barbarcadır ve ben buna kategorik olarak karşıyım" dedi.
5 milyar dolarlık anlaşma
Volozh'un %8 hissesine sahip olduğu Yandex'in ana şirketi, geçtiğimiz ay popüler bir tarayıcı ve araç çağırma uygulamasını da içeren Rusya'daki tüm varlıklarını elden çıkarmak için yaklaşık 5 milyar dolar değerinde bir anlaşma yaptı. Satış geçen hafta Yandex'in hissedarları tarafından onaylandı. Volozh'un sözcüsü AB'nin kararıyla ilgili yorumda bulunmadı.
Rus elitlerin Putin'e cephe almasını sağlayabilir
İşgalden bu yana yüzlerce Rus iş adamı, siyasetçi ve yetkili, Kremlin'in savaşı sürdürmenin siyasi maliyetini artırma stratejisinin bir parçası olarak Batı yaptırımlarına hedef oldu. Ancak Kremlin'deki bazı muhalifler Batı'nın, savaşı kamuoyu önünde kınayanları cezalandırmak yerine rahatlatarak Rus elitlerini Devlet Başkanı Vladimir Putin'e cephe alma şansını artırabileceğini söylüyor.
Nadir görülen kırılma
AB yaptırımlarında bu tür bir kırılma nadir görülüyor. İngiltere geçen yıl, açık sözlü Rus bankacı Oleg Tinkov'a yönelik yaptırımları, savaşı kınaması ve Rus vatandaşlığından çıkması üzerine kaldırdı. Tinkov eleştirilerinin bedelini ülke içinde ödemişti: Hükümet kurduğu bankaya el koymakla tehdit etmiş ve hisselerini 'yangından mal kaçırırcasına' satmaya zorlamıştı. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov geçen yıl yaptırımların hafifletilmesi için savaşa karşı çıkan iş insanlarını "hain" olarak nitelendirdi.
Putin muhalifleri arsında tartışma başladı
Yaptırımların hafifletilmesi, Rusya'da çok az kişinin hükümetle yakın bağlar kurmadan servet ya da güç elde edebildiğini düşünen Putin'in bazı muhalifleri arasında da tartışma yarattı. Geçtiğimiz yıl Rusya'nın önde gelen muhalefet liderlerinden Leonid Volkov, bir Rus oligarkına uygulanan yaptırımların kaldırılması için Avrupa Birliği nezdinde lobi faaliyetlerinde bulunduğunu gösteren mektubun sızdırılmasının ardından, liderliğini yaptığı yolsuzlukla mücadele grubundan istifa etti.
Muhalefet lideri Aleksey Navalni'nin üst düzey yardımcısı olarak görev yapan Volkov, istifasını duyurduğu bir dizi sosyal medya paylaşımında, yaptırımların hafifletilmesinin savaşın kamuoyu tarafından kınanması ve Rus elitlerinde bir bölünme için zincirleme bir reaksiyon yaratabileceğini düşünmenin yanlış olduğunu söyledi.
©️ 2024 The New York Times Company
