Steven Erlanger / New York Times
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth Çarşamba günü Ukrayna'yı destekleyen ülkelerin katıldığı bir toplantıda yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna ile Rusya arasında gerçekleştirmek istediği barış anlaşmasında Ukrayna'nın 2014 öncesi sınırlarına dönmesinin “gerçekçi olmayan bir hedef” ve “hayali bir amaç” olduğunu söyledi.
"Savaş öncesi sınırlara dönmeye çalışmak savaşın uzamasına neden olur"
NATO ve Ukrayna savunma bakanlarının katıldığı ilk toplantıda Hegseth, Trump'ın “bu savaşı diplomasi yoluyla ve hem Rusya hem de Ukrayna'yı masaya getirerek sona erdirmek niyetinde olduğunu” söyledi.
Ancak Hegseth, Ukrayna'nın Rusya'nın 2014'ten bu yana ele geçirdiği tüm toprakları geri almaya çalışmasının, ısrarla yapmak zorunda olduğu gibi, “sadece savaşı uzatacağını ve daha fazla acıya neden olacağını” söyledi ve sözlerine şöyle devam etti:
“Bu yıkıcı savaşı ancak müttefiklerin gücünü savaş alanının gerçekçi bir değerlendirmesiyle birleştirerek sona erdirebilir ve kalıcı bir barış tesis edebiliriz” dedi.
Hegseth ayrıca Brüksel'deki NATO karargahındaki toplantıda Trump'ın Avrupa'dan Ukrayna'nın savunması için daha fazla mali ve askeri sorumluluk üstlenmesini beklediğini söyledi. Trump'ın Perşembe günü NATO savunma bakanlarının katılacağı bir toplantıya katılması planlanıyor.
ABD kendi güvenlik riskleri ve Çin'in meydan okumasıyla uğraşırken, Avrupa'nın konvansiyonel savunması için daha fazla sorumluluk alması ve silahlı kuvvetlerine ulusal üretiminin %5'ine kadar daha fazla para harcaması gerektiğini söyledi.
Trump, gerçekçi bir barış planının parçası olarak Ukrayna'nın NATO üyeliğini desteklemediğini de sözlerine ekledi.
"Ukrayna yardımlarında asıl ağırlık Avrupa'da olmalı"
Hegseth, Ukrayna'ya hiçbir ABD askerinin konuşlandırılmayacağını ve Avrupa'nın Ukrayna'ya gelecekteki yardımların ezici payını sağlaması gerektiğini söyledi.
Avrupalı ve ittifak liderleri, Trump'ın Ukrayna'da çözüme yönelik hedeflerinin neler olabileceğini merakla bekliyordu. Hegseth'in aralarında 32 NATO üyesi ülkenin de bulunduğu 50'den fazla ülkeden oluşan Ukrayna Savunma Temas Grubu toplantısının açılışında yaptığı yorumlar büyük bir sürpriz olmayacak.
Ancak Trump dönemi ile birlikte ortada bir gerçek var: Bu son gelişmeker, eski Başkan Joe Biden'ın barış karşılığında taviz verip vermemenin Ukrayna'ya bağlı olduğu yönündeki politikasından büyük bir değişikliğe işaret ediyor - ki bu politika şu ana kadar Ukrayna'nın uluslararası tanınmış sınırları içindeki egemenliğini korumak ve Rus güçlerini savaş öncesi tüm Ukrayna topraklarından çıkarma çabalarında Ukrayna'yı desteklemek anlamına geliyordu.
Trump bu hafta yaptığı açıklamada Ukrayna'ya devam eden yardımları, yüksek teknoloji üretiminde kullanılan yaklaşık 500 milyar dolarlık Ukrayna nadir toprak mineralleri ile takas edebileceğini söyledi. Yeni hazine bakanı Scott Bessent'i yönetimin ilk üst düzey ziyaretini Ukrayna'nın başkenti Kiev'e yapması için gönderdi çünkü Trump sosyal medyada “bu savaş yakında bitmeli ve bitecek” diye yazdı.
NATO, Ukrayna'nın bir gün NATO üyesi olacağına dair söz vermiş ancak bir tarih belirtmemişti. Hegseth'in yorumları eğer gerçekleşirse, bu tarihi çok uzak bir geleceğe atıyor gibi görünüyor.
Hegseth'in açıklamaları Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy için siyasi zorluklar yaratacak ve 2014 yılında Ukrayna'dan Kırım'ı ele geçiren ve 2022'de topyekûn bir işgal başlatan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i memnun edecek.
Rusya'nın talepleri
Rusya şu anda Ukrayna'nın yaklaşık %20'sini işgal altında tutuyor. Putin, Rusya'nın işgal ettiği toprakları elinde tutmasını, Ukrayna'nın NATO'ya katılmamasını, askeri kapasitesinin sınırlandırılmasını ve NATO'nun genişlemesinin durdurulmasını talep ediyor. Moskova yönetimi, Ukrayna ile bir çözüm için müzakerelere katılmaya istekli olduğunu ancak bunun sadece kendi şartlarına bağlı olduğunu kaydediyor.
Hegseth, Putin'i müzakere masasına getirmeye yardımcı olmak için “enerji yaptırımlarının daha etkili bir şekilde uygulanmasıyla birlikte” enerji fiyatlarının düşürülmesi çağrısında bulundu.
Eski bir NATO genel sekreter yardımcısı olan Camille Grand, “Gerçek görüşme başladı” dedi. Grand, Trump yetkililerinden gelen sessiz imaların ardından Hegseth'in “artık Amerika'nın talebini sunduğunu ve şartların net olduğunu” söyledi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
“Şimdi Avrupalıların yanıt vermesi gerekiyor. Ya Avrupalılar 'Aman Tanrım, siz Amerikalılar olmadan bunu yapamayız' diyecek ve Trump'ın onların işe yaramaz ve güvenlikten yoksun kişiler olduğu algısını pekiştirecek, ya da daha büyük olasılıkla 'Biz bu konuyu incelemeye, birliklerimizi ve kaynaklarımızı seferber etmeye hazırız ama bunu yapmak için şartlarımız şunlar' diyecekler”
Grand'a göre bu durumda ateşkesin sağlamlığı, barış gücü, komuta ve kontrol, hava savunması ve Rusya'nın barış güçlerini test etmesi gibi en kötü senaryolar hakkında ciddi bir görüşme yapılabilir.
Hegseth, Trump'ın geçmişte zaman zaman yaptığı gibi ABD'nin NATO'ya bağlılığını sorgulamadı.
Hegseth, ABD'nin “NATO ittifakına ve Avrupa ile savunma ortaklığına bağlılığını sürdürdüğünü, ancak ABD'nin bağımlılığı teşvik eden dengesiz bir ilişkiye daha fazla müsamaha göstermeyeceğini” söyledi.
Bu nedenle Avrupa'nın kendi konvansiyonel savunmasının sorumluluğunu üstlenmesi gerektiğini söyleyen Hegseth, NATO ve Avrupa'nın korunmasına yardımcı olan ABD nükleer şemsiyesinin yerinde kalacağını ima etti.
Avrupalıları askeri harcamalar konusundaki taahhütlerini tutmaya ve arttırmaya çağıran Hegseth, “Ülkelerinizi ve vatandaşlarınızı sadece Ukrayna'nın acil güvenlik ihtiyaçlarına değil, aynı zamanda Avrupa'nın uzun vadeli savunma ve caydırıcılık hedeflerine yönelik taahhütlerini iki katına çıkarmaya davet ediyoruz” dedi.
İngiltere Savunma Bakanı John Healey, toplantı basına kapatılmadan önce Hegseth'in sözlerine cevaben “Sizi duyuyoruz” dedi.
© 2025 The New York Times Company
