Don Clark / The New York Times
ABD, Tennessee'deki yeni ve güçlü süper bilgisayarla bilgi işlemde gıpta edilen hız liderliğini yeniden kazandı. Süper bilgisayarlar bilimden tıpa pek çok alanda mühim rol oynuyor.
Pazartesi günü araştırmacıların süper bilgisayarları sıralamak için kullandığı bir dizi standart testte, Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'ndaki devasa makine Frontier, saniyede 1 kentilyon işlem yapabilen ilk bilgisayar oldu.
1.8 trilyon dolarlık yatırım
ABD Enerji Bakanlığı birkaç yıl önce bilim insanlarının dediği gibi 'exascale*' performansa sahip üç sistem inşa etmek için 1.8 milyar dolar taahhüt etmişti.
Ama bazı uzmanlar, Çin'deki iki sistemin Frontier’i exascale yarışında geçtiğini düşünüyor. Bu sistemlerin operatörleri, test sonuçlarını Top500 sıralamasını denetleyen bilim insanlarına sunmadı. Uzmanlar, Çinlilerin test sonuçlarını sunmamasının nedeninin ABD ile Çin arasındaki gerilimlerden kaynaklanabileceğini belirtti.
Çin’in gizemli süper bilgisayarları
Top500 çalışmasına öncülük eden Tennessee Üniversitesi'nde seçkin bilgisayar bilimi profesörü Jack Dongarra, "Çin'de bir şeyler olduğuna dair söylentiler var. Resmi bir şey yok" diye konuştu.
Süper bilgisayarlar uzun zamandır uluslararası rekabette önemli bir unsur. ABD teknolojisi bu alana on yıllardır hakimdi. Ancak Çin baskın bir güç haline geldi. Oradaki Sunway TaihuLight adlı sistem, 2016'dan 2018'e kadar dünyanın en hızlısı seçildi. En son Top500 listesinde Çin’den 173 sistem varken ABD’nin 126 makinesi vardı.
Frontier fark attı
Japonya daha küçük olsa da güçlü bir rakip oldu. Haziran 2020'de Oak Ridge'de bulunan IBM süper bilgisayarını geçen Fugaku isimli Japon sistem 1 numaraya oturmuştu.
Oak Ridge, Frontier ile tekrardan zirveye yerleşti. Hewlett Packard Enterprise’ın Advanced Micro Devices'dan iki tür çip kullanılarak inşa ettiği sistem, Top500 organizasyonu tarafından kullanılan testlerde Fugaku'nun iki katından daha hızlıydı.
Oak Ridge direktörü Thomas Zacharia, “Ulusumuz için gurur verici bir an. Kendimizden daha büyük bir şeyin peşinden gidebileceğimizi hatırlatıyor" dedi.
© 2022 The New York Times Company
