David E. Sanger - Julian E. Barnes / The New York Times
ABD'nin üst düzey istihbarat yetkilileri, Rusya'nın kritik silah tedarikçilerinden oluşan bir ağdan güç alması ve Çin'den teknoloji tedarikini büyük ölçüde arttırması nedeniyle, ABD'nin ek yardımı olmadan Ukrayna'nın savaş alanında kayıp verme ihtimalinin yükseldiğine dikkat çekti.
Amerika Birleşik Devletleri'nin karşı karşıya olduğu dünya çapındaki tehditlerin yıllık incelemesi sırasında kamuya açık ifadelerde bulunan yetkililer, ABD'nin Ukrayna'ya yardımını geciktirmeye devam etmesinin Rusya'nın önümüzdeki yıl içinde daha fazla toprak kazanmasına yol açacağını ve bunun sonuçlarının sadece Avrupa'da değil Pasifik'te de hissedileceğini öngördüler.
CIA Direktörü William Burns Kongre'ye verdiği demeçte "Ukrayna'ya verdiğimiz destekten uzaklaştığımız görülürse, bu sadece Hint-Pasifik'teki müttefiklerimiz ve ortaklarımız arasındaki şüpheleri beslemekle kalmayacak aynı zamanda Tayvan'dan Güney Çin Denizi'ne kadar uzanan olasılıklarda Çin liderliğinin hırslarını körükleyecektir" dedi.
Denge Rusya lehine değişiyor
Bu değerlendirme, Ukrayna ordusunun yürüyüşe geçtiği ve Rusların geri çekiliyor gibi göründüğü bir yıl öncesine göre keskin bir dönüşe işaret ediyor.
Burns ve Ulusal İstihbarat Direktörü Avril Haines, Senato İstihbarat Komitesi önünde verdikleri iki saati aşkın ifade boyunca, Rusya'nın çok daha fazla top mermisi ürettiğini, iki önemli tedarikçiden düzenli olarak insansız hava aracı, top mermisi ve diğer askeri malzeme tedarik ettiğini ve bu durumun Ukrayna için giderek daha vahim bir hal aldığını anlattı.
Haines, "Özellikle Rus mühimmat üretimindeki ve Kuzey Kore ile İran'dan yapılan alımlardaki sürekli artış göz önüne alındığında, Ukrayna'nın Ruslara karşı elde ettiği son derece zorlu ilerlemeleri nasıl sürdürebileceğini hayal etmek zor" dedi.
Ukrayna'daki savaşın hayati önemi
Kısa bir süre önce Ukrayna'ya yaptığı 10. ziyaretten dönen Burns, buradaki savaşın hem Avrupa'nın güvenliği hem de ABD'nin dünya genelindeki çıkarları açısından bir dönüm noktasında olduğunu söyledi.
Burns, Senato'dan geçen Ukrayna'ya 60 milyar dolarlık güvenlik yardımının Temsilciler Meclisi'nde de onaylanması halinde Ukrayna'nın Rusya'ya karşı stratejik bir darbe vurabileceğini söyledi.
"Bizim değerlendirmemize göre, ek yardımla birlikte Ukrayna 2024'e kadar ve 2025'in başlarına kadar cephede kalabilir," dedi. "Ukrayna, Rusya'ya karşı sadece Kırım'daki derin nüfuz saldırılarıyla değil, aynı zamanda Karadeniz filosuna karşı da bedel ödetmeye devam edebilir"
Burns, geçtiğimiz altı ay içinde Ukrayna'nın 15 Rus gemisini batırmayı başardığını söyledi.
Ukrayna Putin ile müzakere masasına oturacak güce erişebilir
Burns, ek finansmanla Ukrayna'nın bu yılın sonunda ya da 2025'in başlarında "saldırı inisiyatifini" yeniden ele geçirebileceğini söyledi. Burns böyle bir değişimin Ukrayna'yı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile müzakere edebilecek daha güçlü bir konuma getireceğini de sözlerine ekledi.
Burns, "Ukrayna güçlü, egemen ve bağımsız bir ülke olarak varlığını sürdürebilir, Batılı kurumlara bağlanabilir, bu korkunç saldırıyı atlatmak için gerekli alana ve güvenliğe sahip olabilir ve Rusya'yı Putin'in acımasız ve aptalca işgalinin uzun vadeli sonuçlarıyla baş başa bırakabilir" dedi.
Ancak bu alan ve güvenliğin sağlanmasının Ukrayna'nın güney ve doğudaki topraklarını Rusya'ya bırakmasını gerektirip gerektirmeyeceği konusuna hiç değinmedi.
İstihbarat yetkilileri, Savunma Bakanı Lloyd Austin'in Şubat 2022'de savaş başladıktan kısa bir süre sonra ortaya koyduğu hedefe sadece dolaylı bir atıfta bulundu: Batı, Rusya'yı bir daha komşu bir ülkeyi işgal etmesini engelleyecek bir durumda bırakmak zorundaydı.
İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en ağır kayıp
Haines, Rusya'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana hiç olmadığı kadar çok askeri kayıp verdiğini ve en modern tank ve zırhlı araçlarından binlercesini kaybederek "yıllarca geriye gittiğini" kaydetti.
Ancak hem Haines hem de Burns, Putin'in yaptırımların ekonomik acısına ve devam eden yüksek kayıpların siyasi riskine karşı yüksek bir toleransı olduğunu kabul ediyor gibiydi.
Burns bunun yerine Ukrayna'yı savunmada bırakan ve belki de geri çekilmeye zorlayan bir durumdan söz etti. Burns, ek ABD yardımı olmadan Ukrayna'nın bu yıl önemli ölçüde toprak kaybedeceğini söyledi. Ukrayna'nın geçen ay Avdiyivka'dan aceleyle çekilmesine işaret etti.
Burns "2024 yılında ek yardım yapılmazsa, daha fazla Avdiyivka örneği göreceksiniz" dedi ve sözlerini şöyle noktaladı: "Ve bana öyle geliyor ki bu, Amerika Birleşik Devletleri için büyük ve tarihi bir hata olur"
©️ 2024 The New York Times Company
