Andrew E. Kramer, Maria Varenikova ve Ivor Prickett / The New York Times
Ukrayna'nın Rusya ile savaşında kritik bir fark yaratmasını umduğu silah yakındaki ağaçlardan kesilmiş bir dal yığını içinde kamufle edilmişti. Birkaç metre öteden neredeyse görünmüyordu. Kısa süre sonra, tek bir mermi büyük bir patlamanın metalik gürültüsüyle Rus mevzilerine doğru ateşlendi.
Bahsi geçen silah Amerikan yapımı M777 obüsü. Diğer obüslere kıyasla daha uzağa ateş edebilir, daha hızlı hareket edebilir ve daha kolay gizlenir. Ukrayna ordusunun beklediği de tam olarak buydu.
En ölümcül silah yardımı
Ukrayna'daki savaşın başlamasından üç ay sonra, M777’ler Batı'nın şimdiye kadar sağladığı en ölümcül silah ve şimdilerde ülkenin doğusundaki savaşta konuşlandırılıyorlar.
Bu yardım, Ukrayna'nın en azından bazı cephe bölgelerinde topçu üstünlüğü elde etme umutlarını güçlendirdi. Artık çatışmaların çoğunlukla düz, açık bozkırlarda yürütüldüğü savaşta askeri zafere doğru önemli bir adım atıldı.
“Modern silahlarla zafere yaklaşıyoruz”
Amerikan obüsleri hidrolik hortumlara sarılmış, yukarı ve aşağı katlanan dört destek üzerine tünemiş, çelik ve titanyumdan makinelerdir. Ukraynalı komutanlar, 8 mayıs civarında geldiklerinden beri onları yüzlerce kez ateşleyerek zırhlı araçları imha ettiklerini ve Rus askerlerini öldürdüklerini söyledi.
Silahı kullanan ilk birim, 55. Topçu Tugayı komutanı Albay Roman Kachur bir röportajında, “Bu silah bizi zafere yaklaştırıyor” dedi. Daha fazla silah için üstü kapalı bir çağrı ile öz güvenini harmanlayarak, "Her modern ve yüksek isabetli silahla zafere daha da yaklaşıyoruz" diye ekledi.
Batılı askeri analistlere göre zaferin ne kadar yakın olduğu halen belirsiz. Ruslar doğu Donbas bölgesinde şiddetli çatışmalara devam ediyor ve yeni silahların gelişi başarının garantisi değil. Çok şey sayılara bağlı.
Topçu ordularının büyüklüğü çok kritik
Arlington, Virginia'daki araştırma enstitüsü CNA’in Rus araştırmaları direktörü Michael Kofman bir telefon görüşmesinde "Topçuluk büyük ölçüde nicelik işidir. Ruslar karşılaşabileceğiniz en büyük topçu ordularından biri" diye konuştu.
ABD haftalar önce obüsleri sağlayacağını söylemişti. Ancak savaşta kullanımları şimdiye kadar çoğunlukla askerlerin anonim olarak yayınladığı videolarla ima edildi. Pazar günü Ukrayna ordusu, The New York Times'a doğu Ukrayna'daki bir silah hattını gezdirdi. Bu, silahların kullanıldığının uluslararası medya tarafından ilk bağımsız teyidi oldu.
Askeri analistler tam etkinin en az iki hafta daha hissedilmeyeceğini, Ukrayna'nın ABD ve diğer müttefikler tarafından taahhüt edilen 90 obüsün hepsini ateşleyecek kadar asker yetiştirmediğini söylüyor. Şu anda cephede sadece bir düzine silah var.
Batı ne kadar yardım etmeli?
Ukrayna'yı daha güçlü mühimmatla silahlandırmak politik olarak hassas bir konu. ABD, Fransa, Slovakya ve diğer Batılı ülkeler obüs ve insansız hava araçları, karşı batarya radarı ve zırhlı araçlar gibi destek sistemleri sağlıyor. Rusya ise Batı'yı Ukrayna'da bir vekalet savaşı vermekle suçluyor ve silah sevkiyatının devam etmesi halinde belirsiz tehditler savuruyor.
Batı koalisyonunda Rusya'ya karşı ne kadar agresif olunacağı hakkında anlaşmazlıklar çıktı. Fransa, İtalya ve Almanya, Ukrayna'nın artık daha güçlü silahlar ile pazarlık masasında güçleneceğini, müzakere yoluyla Rus güçlerinin geri çekilmeye ikna edebileceğini önerdi.
Ukraynalı yetkililer buna katılmadı. İvmenin kendilerinden yana olduğunu, görüşmelerin ancak savaş kazanıldığında ve toprakları yeniden ele geçirildiğinde yapılması gerektiğinde ısrar etti. Bu durumu Batı silahları gelmeden önce hayal etmesi dahi güçtü.
“Zafer kanlı olacak”
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy hafta sonu Ukrayna televizyonuna verdiği röportajda, diplomatik bir çözümün ancak ilave askeri zaferler ve bir silah akışından sonra gelebileceğini söyledi. Ukrayna ordusu Rus birliklerini başkent Kiev'den ve ülkenin ikinci büyük şehri Harkov yakınlarındaki mevzilerden geri püskürttü. Ancak şimdi doğu Ukrayna'daki Donbas bölgesinin kontrolü için daha sınırlı bir savaşta yoğun baskı altında.
Savaşın, askeri kazanımlar ve görüşmelerin bir karışımıyla sona erebileceğine değinen lider, “Bu bir otomobil gibi. Benzinli veya elektrikli değil. Bir hibrit. Savaşta böyle: karmaşık. Zafer kanlı olacak" diye konuştu.
İki taraf da diplomatik görüşmelerin yaklaşık bir hafta önce durduğunu ve sonucun tekrardan savaş alanlarına bağlandığını söyledi. Ukrayna için her şey yolunda gitmedi. Rus kuvvetleri şimdi Sievierodonetsk şehrini kuşatmaya yakın. Bunu başarırlarsa Ukrayna birliklerini çevreleyecekler.
Analist Kofman, "İnsanların Ukrayna kuvvetlerinin bu seviyedeki kayıpları absorbe edebileceğine ve hemen ardından taarruza geçmeye hazır olacağına inanmalarına şaşırdım" dedi.
En büyük engel eğitim
ABD'nin gönderdiği silahlara ek olarak, Fransızlar Ukrayna’ya ateş ettikten sonra hızla uzaklaşabilen Caesar kamyona monte obüsler vaat etti. Ayrıca Slovakya da obüs sözü verdi.
Ancak askeri analistler, üçlü yedi olarak bilinen Amerikan M777’lerin sağlanan silah miktarı üzerinde en büyük etkiye sahip olacağını söyledi. Yeterli mürettebat obüsü kullanmak için eğitildiğinde doğru ve uzun menzilli ateş gücüne erişecekler.
En zor kısım ise eğitim. ABD şimdiye kadar yaklaşık 200 Ukrayna askerini Almanya'daki üslerde altı günlük kurslar ile eğitti. Ukrayna ordusu bu grubu kabaca ikiye bölerek bazılarını cephede, bazılarını da daha fazla Ukraynalıyı eğitmek için görevlendirdi.
Ukrayna'nın Rus destekli ayrılıkçılarla savaşındaki topçu silahları üzerine kitap yazan Mikhailo Zhirokhov, askeri eğitimin 90 silahın tamamı için birkaç hafta daha sürebileceğini söyledi.
Zhirokhov, Fransa'dan daha az sayıda bilgisayar kontrollü, kendinden tahrikli Sezar silahının da yardımcı olacağını ancak bunları kullanmayı öğrenmenin aylar süreceğini, Fransızların dahi mühimmatı karmaşık bulduğunu belirtti.
Askerler M777'yi ateşledikten sonra, silah tekrar yatay konumdaydı ve namlusu kamufle edici dallarla kaplıydı. Bir “asker Daha hızlı hareket et!" diye bağırdı. Mürettebat daha sonra Rusların yerlerini belirlemesini önlemek için oradan kaçtı.
© 2022 The New York Times Company
