Keith Bradsher / The New York Times
Hafta sonu Almanya Şansölye Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Robert Habeck'in Avrupa Birliği'nin Çin ile istişarelerde bulunmaya istekli olduğunu söylemesinden saatler sonra Çin Ticaret Bakanlığı'ndan da konu hakkında açıklama geldi. Çin Ticaret Bakanı Wang Wentao ve Avrupa Birliği Ticaret Komiseri Valdis Dombrovskis'in Avrupa Birliği'nin Çin'den gelen elektrikli otomobillere yönelik gümrük vergisi planıyla ilgili görüşmelerde bulunacağı belirtildi.
Avrupa Birliği'nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu bu ay, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillere yüzde 10'luk mevcut gümrük vergisinin üzerine yüzde 38'e varan oranlarda gümrük vergisi uygulanmasını teklif etmişti. Komisyon, Çin'in elektrikli otomobil sektörünün hükümet ve devlet kontrolündeki bankacılık sistemi tarafından büyük ölçüde sübvanse edildiğini tespit ettiğini söylemişti. Çin'in elektrikli araç ihracatı Avrupa'daki otomobil üreticileri için giderek büyüyen bir sorun teşkil ediyor.
Pekin'deki toplantıların ardından Şanghay'da konuşan Habeck vergileri savundu ve "Bu uygulamalar cezalandırıcı değildir" ifadelerini kullandı. Habeck, vergilerin Dünya Ticaret Örgütü kurallarını ihlal eden sübvansiyonları dengelemeyi amaçladığını da sözlerine ekledi.
İthalat yerine yerinde üretim önerisi
Olası bir ticaret anlaşmasının nasıl şekilleneceği ise henüz belli değil. Volkswagen ve diğer Avrupalı otomobil üreticilerinin yöneticileri, Çinli üreticilerin Çin'den otomobil ithal etmek yerine Avrupa'da Avrupalı işçilerle Avrupa'daki ücretlerle otomobil üretmeleri çağrısında bulundu. Ancak Çinli otomobil üreticileri, AB'nin kapsamlı sübvansiyonlar olarak tanımladığı desteklerle Çin'de düzinelerce elektrikli otomobil fabrikası kurdu ve halen fabrika kurmaya devam ediyor. Cumartesi günü geç saatlerde görüşmeleri kabul etmeden önce Habeck ile bir araya gelen Çin Ticaret Bakanı Wang, AB'yi Dünya Ticaret Örgütü'nü (DTÖ) kurallarını ihlal etmekle suçladı.
Misilleme endişesi
Çin'in en üst düzey ekonomik planlama kurumu olan Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu yaptığı açıklamada "Çin, Çinli şirketlerin meşru hak ve çıkarlarını korumak için tüm tedbirleri alacaktır" dedi. Komisyon, tarifelerin iklim değişikliğini ele almaya yönelik uluslararası çabalarla tutarsız olduğunu da sözlerine ekledi. Gümrük vergileri Almanya'yı zor bir duruma sokabilir. Alman otomobil üreticilerinin Çin'de kapsamlı operasyonları mevcut ve Alman otomotiv devleri, Pekin'in misillemesinden zarar göreceklerinden endişe ediyorlar.