Nina Agrawal / The New York Times
Hava ne kadar ısınırsa sıcakla bağlantılı hastalık riski artar. Acil servislerde çalışan doktorlara halkın aşırı sıcaklarla ilgili bilmesi gerekenleri sorduk.
Sıcaklığa bağlı hafif hastalıkları arasında sıcak döküntüsü; ellerde ve ayaklarda şişme; kas krampları; ve sıcak senkopu veya çok uzun süre ayakta kaldıktan veya aniden ayağa kalktıktan sonra bayılma atağı yer alır. Isı yorgunluğu geçiren kişilerde baş ağrısı, mide bulantısı, kusma ve baş dönmesi gibi daha ciddi semptomlar görülebilir.
Miami'deki Jackson Memorial Hastanesi'nin başhekimi Dr. Hany Atallah, ısı yorgunluğunun acil serviste gördüğü en yaygın sıcak sebepli hastalık olduğunu söyledi. Doktorların genellikle hastaların serinlemesine ve uygun şekilde sıvı almasına yardımcı olabileceğini ve birkaç saat içinde onları taburcu edebileceğini söyledi.
Aşırı sıcağa maruz kalma veya yüksek sıcaklıklarda yorucu efor sarf etme sonucu ortaya çıkabilen sıcak çarpması daha az yaygın olmakla birlikte çok daha tehlikelidir. Belirgin işaretler, 40 derecenin üzerinde bir çekirdek vücut sıcaklığı ve aşırı sıcağa maruz kalma bağlamında kafa karışıklığı, nöbetler veya diğer zihinsel durum değişiklikleridir.
Dr. Atallah, "Bu durumda vücudun kendini soğutma yeteneği bozulur" dedi. Güneş çarpması beyin hasarına, kas yıkımına ve böbrek yetmezliğine yol açabilir.
Dr. Atallah, "Bu hastalar acil servise geldiğinde, hastanın tüm giysilerini çıkarmak, mümkün olduğunca çabuk soğutmak, serum vermek ve diğer her türlü desteği sağlamak için herkes elini taşın altına koyuyor" dedi.
Kuzey Louisiana Ochsner L.S.U. Sağlık Sistemi Acil Servis Direktörü Dr. Jacquelyn Bowers, aşırı durumlarda sıcak çarpması yaşayan hastaların kalp ve akciğer fonksiyonlarını devralan bir makinenin desteğine ihtiyaç duyabileceğini söyledi.
Serinlemek ve sıvı almak çok önemli
Sıcağa bağlı herhangi bir hastalık belirtisi gösteriyorsanız, yapabileceğiniz en iyi şey serin bir ortama girmek ve hızlı bir şekilde sıvı almaktır. Bu, bir arabaya atlamak, klimayı çalıştırmak ve biraz soğuk sıvı içmek kadar basit olabilir. Dr. Atallah, "Bunların hepsi yardımcı olacaktır" dedi.
Üzerinizde ek katman kıyafet varsa çıkarın. Eğer doğa yürüyüşü sırasında veya kumsalda belirtileri görmeye başlarsanız gölge bulun veya suya girin.
El Paso Üniversitesi Tıp Merkezi'nde görev yapan Dr. Jose Burgos, "Soğuk suda derinlere inmek vücudunuzu daha hızlı soğutacaktır" dedi.
İç mekandaysanız, soğuk bir duş veya banyo alın ve bir vantilatör açın. Rochester’daki Mayo Clinic'te acil tıp doktoru olan Dr. Ronna Campbell, ıslak cilde üflenen havanın terin buharlaşmasına ve vücudunuzun soğumasına yardımcı olacağını söyledi.
Dr. Bowers, gerçekten susuz kaldıysanız ve kendinizi hasta hissediyorsanız, spor içeceklerinin veya tuz tabletli suyun, terleme ile kaybettiğiniz ve sıvı dengesini korumak için gerekli olan sodyum gibi elektrolitlerin geri kazanılmasına yardımcı olacağını söyledi.
Her dakika önemli
Dr. Bowers, soğumayı ve sıvı içmeyi denediyseniz, ancak semptomlar yarım saat içinde düzelmediyse veya daha da kötüye gidiyorsa, acil servise gidin dedi.
Uzmanlar ayrıca, siz ya da tanıdığınız biri sıcakla ilgili semptomlar gösteriyorsa ve toparlanamıyorsa, sersemlemiş görünüyorsa ya da nöbet geçiriyorsa acil yardım alınmasını söyledi.
Dr. Bowers, sıcak çarpması hızlı bir şekilde fark edilip tedavi edilmezse, "dakikalar içinde hızla kötüleşmeye neden olabilir" dedi; "Bunu gerçekten de acil bir durum olarak ele almalıyız."
Çocuklar ve yaşlılar için risk daha fazla
Doktorlar, aşırı sıcakların özellikle çocuklar için daha fazla risk teşkil ettiğini söyledi. Çocukların vücudu daha hızlı ısınma eğilimindedirler, ancak sistemleri olgunlaşmadığı için bunu telafi edecek mekanizmalardan yoksundurlar. Örneğin, Dr. Campbell daha az terlediklerini söyledi. Ve yeterince sıvı alamayabilirler; "Eğlenirken su içmeleri gerektiğini unutuyorlar" dedi.
Yaşlılar da yüksek risk altında. Dr. Burgos, diyabet, böbrek hastalığı ve kalp yetmezliği gibi vücudun sıcaklığı düzenleme ve sıvıları dengeleme yeteneğine taş koyan kronik tıbbi durumlara sahip olma olasılıklarının daha yüksek olduğunu söyledi. Kalp atış hızını düşük tutan tansiyon ilaçları veya vücuttaki sıvıyı temizleyen diüretikler gibi bu durumların bazılarına yönelik tedaviler, vücudun aşırı sıcağı telafi etme yeteneğini bozabilir. Dr. Burgos, depresyon veya demans hastalarının da susadıklarını fark edemeyebileceklerini ve su içmeyi unutabileceklerini söyledi.
Dr. Burgos, bu tip hastalıklara sahip kişilerin aşırı sıcaklarda ne yapmaları gerektiğini doktorlarına sormalarının önemli olduğunu vurguladı.
Rutininizi değiştirin
Doktorlar, sıcaklıklar yükseldiğinde akıllı seçimlerin büyük bir fark yaratabileceğini söyledi. Mümkünse günün en sıcak saatlerinde açık havada fiziksel aktiviteden kaçının. (Plan yapmak için hava durumunu kontrol edin.) Evinizde klima yoksa, birkaç saatliğine de olsa alışveriş merkezi gibi klima olan bir yere gidin.
Sıcakta dışarı çıktığınızda veya egzersiz yaptığınızda, daha az ısı emecek ve vücudunuzu serin tutmaya yardımcı olacak bol, açık renkli giysiler giyin. Susuzluk hissetmeseniz bile susuz kalmayın. Sizi susuz bırakabilecek ve bir şeylerin yanlış gittiğini fark etme yeteneğinizi bozabilecek alkolden kaçının.
Nemli yerlerde, hava sıcaklığı daha düşük olsa bile ısının yüksek risk teşkil edebileceğini unutmayın.
Aşırı sıcaklarda bulunacağınızı ve yorucu bir iş veya egzersiz yapacağınızı biliyorsanız, vücudunuzu zaman içinde güvenli bir şekilde iklime alıştırmak için bir plan yapmanız önemlidir. Araştırmalar, sıcak bir ortamda bir ila iki hafta boyunca aktivitenizi kademeli olarak artırarak ve serinlemek ve uygun şekilde sıvı almak için molalar vererek vücudunuzu sıcaklığa alıştırabileceğinizi göstermektedir.
© 2025 The New York Times Company
