Julian E. Barnes ve David E. Sanger / The New York Times
CIA Başkanı dün Wagner paralı asker grubunun isyanının Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e verdiği zararı acı bir şekilde değerlendirdi. William Burns, isyanın Putin'in muhakemesi ve olaylardan kopukluğuyla ilgili soruları yeniden gündeme getirdiğini söyledi.
Her yıl düzenlenen ulusal güvenlik konferansı Aspen Güvenlik Forumu'nda konuşan CIA Direktörü William Burns, geçtiğimiz ay yaşanan isyanın 36 saatinin büyük bölümünde Rus güvenlik servisleri, ordu ve karar vericilerin başıboş kalmış gibi göründüğünü aktardı. Burns, "Bunu izleyen ve Putin'in düzenin hakimi olduğu imajına alışmış pek çok Rus için soru 'İmparatorun kıyafetleri yok mu? Ya da en azından Giyinmesi neden bu kadar uzun sürüyor?'" diye ekledi.
"Kremlin felç oldu"
Burns'ün Yevgeni Prigojin ve paralı asker grubu tarafından gerçekleştirilen ayaklanma sırasında Kremlin'in felç olduğuna ilişkin sözleri, bir gün önce İngiliz mevkidaşı MI6 şefi Richard Moore'un isyanın Putin yönetimindeki çatlakları gösterdiğine ilişkin yorumlarına dayanıyor. Burns, Prigojin'in isyandaki bazı adımları ilerledikçe uydurduğunu söylerken, Rus askeri liderliğine yönelik aylardır giderek daha hırçınlaşan bir dizi açıklamayla yaptığı eleştirinin göz önündeyken bile saklandığını ifade etti.
"Putin'in savaşına dair en sert suçlamaydı"
Prigojin ayrıca Kremlin'in Ukrayna'ya karşı savaş argümanını da sert bir şekilde eleştiriyor. Burns, Prigojin'in Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmek için kullandığı ana argümana meydan okuyan bir video yayınladığı Telegram kanalının Rus nüfusunun üçte biri tarafından izlendiğini söyledi. Burns, "Bu video, Putin'in savaş gerekçesine, savaşın yürütülmesine ve Putin rejiminin özündeki yolsuzluğa dair bir Rus'tan ya da Rus olmayan birinden duyduğum en sert suçlamaydı" dedi.
Burns, ABD'nin ayaklanmanın gerçekleşebileceğine dair bazı uyarıları olduğunu doğruladı ve Putin'in, Rusya'nın savaş çabaları için önemli olan paralı asker grubunun savaş becerisini korumak için Wagner güçlerini Prigojin'den ayırmaya çalışacağını tahmin ettiğini belirtti.
"İntikamın soğuk yendiğini düşünüyor"
Burns, isyandan ve isyanı sona erdiren anlaşmadan bu yana Prigojin'in Belarus'un Minsk kentinde bulunduğunu ancak Rusya'da da zaman geçirdiğini söyledi. Burns, Prigojin'in nihayetinde daha fazla cezalandırılmaktan kurtulması halinde şaşıracağını söyledi. Burns, "Gördüğümüz şey Prigojin ve Putin arasında çok karmaşık bir dans. Putin'in genellikle intikamın soğuk yenen bir yemek olduğunu düşünen biri olduğunu tahmin ediyorum, bu yüzden durumu elinden geldiğince çözmeye çalışacaktır" ifadelerini kullandı. ABD'nin eski Rusya Büyükelçisi olan ve yaklaşık yirmi yıl önce Rusya Devlet Başkanı iktidarını sağlamlaştırırken Moskova'da görev yapan Burns, Rus liderin intikam almak da öncü olduğunu da sözlerine ekledi.
Burns'e göre tepkilerle karşılaşan sadece Prigojin olmayacak. ABD'li yetkililer, üst düzey bir Rus general olan Sergei Surovikin'in Prigojin'in planları hakkında önceden bilgi sahibi olduğunu ve isyanı desteklemiş olabileceğini söyledi. Surovikin'in özgür mü yoksa tutuklu mu olduğu sorusuna Burns, "Şu anda çok fazla özgürlüğe sahip olduğunu sanmıyorum" dedi.
© 2023 The New York Times Company