Julian E. Barnes, Maria Abi-Habib, Edward Wong, Eric Schmitt / New York Times
ABD'li yetkililere ve programa aşina olan diğer kişilere göre, daha önce açıklanmayan gizli drone programı Biden yönetimi altında başladı.
Ancak Başkan Donald Trump ve CIA Direktörü John Ratcliffe defalarca Meksikalı uyuşturucu kartellerine karşı daha yoğun eylem sözü verdiler. Drone uçuşlarının arttırılması hızlı bir ilk adımdı.
CIA'in insansız hava araçlarını ölümcül eylemlerde kullanmak üzere kullanılmadığını belirten yetkililer, insansız hava araçlarını hava saldırıları düzenlemek için kullanmayı düşünmediklerini de sözlerine ekledi. Şimdilik Meksika'daki CIA görevlileri insansız hava araçları tarafından toplanan bilgileri Meksikalı yetkililere iletiyor.
ABD drone'ları Meksika'nın içlerine kadar giriyor
Bir ABD'li yetkili uçuşların “egemen Meksika'nın içlerine kadar” gittiğini söyledi. Meksika hükümeti Trump yönetiminin fentanil konusundaki endişelerini gidermek için adımlar attı ve kaçakçılığı engellemek için bu ay sınıra 10 bin asker konuşlandırdı. Ancak Trump yönetimi Meksika'nın fentanil laboratuarlarını yok etmek ya da dağıtmak ve daha fazla uyuşturucu ele geçirmek için daha fazlasını yapmasını istiyor.
Program hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre insansız hava araçları laboratuvarları tespit etmede başarılı oldu. Fentanil laboratuvarları havadan bulunmalarını kolaylaştıran kimyasallar yayıyor.
Ancak iki yetkiliye göre, Biden yönetimi sırasında Meksika hükümeti Amerikalılar tarafından tespit edilen laboratuvarlara karşı harekete geçmekte yavaş davrandı, ancak bu bilgileri tutuklamalar yapmak için kullandı.
Yetkililerin tümü, gizli bir istihbarat programı ve Meksika ile ABD arasındaki hassas diplomasi hakkında konuşabilmek için isimlerinin kullanılmaması koşuluyla konuştular.
Meksika şaşkınlıkla olanları izliyor
Gözetleme uçuşları, ABD'nin çok sayıda işgali ve toprak gaspı sonrasında kuzey komşusuna karşı uzun süredir temkinli olan Meksika'da şimdiden şaşkınlığa neden oldu.
CIA'in çabalarına ek olarak, ABD ordusunun Kuzey Komutanlığı da sınırdaki gözetleme faaliyetlerini genişletiyor. Ancak ABD ordusu, casusluk teşkilatının aksine Meksika hava sahasına girmiyor.
Operasyonel konularla ilgili olarak isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan üst düzey bir ABD askeri yetkilisi, Kuzey Komutanlığı'nın şu ana kadar U-2'ler, RC-135 Rivet Joints, P-8'ler ve insansız hava araçları dahil olmak üzere çeşitli gözetleme uçakları kullanarak güney sınırı üzerinde iki düzineden fazla gözetleme uçuşu gerçekleştirdiğini söyledi.
Kuzey Komutanlığı'ndan bu ay yapılan açıklamada, ordunun gözetleme uçuşları ve diğer kaynaklar tarafından toplanan bilgileri analiz etmek üzere sınıra yakın bir yerde 140 analistten oluşan özel bir istihbarat görev gücü oluşturduğu da belirtildi.
Kuzey Komutanlığı'nın başındaki General Gregory M. Guillot geçen hafta Senato'ya yaptığı açıklamada analistlerin “fentanil üretimini ve dağıtımını yönlendiren ve sınır ötesine iten kartel ağlarının peşine düşen” istihbarat sağladıklarını söyledi.
Milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Guillot, istihbaratın Meksikalı yetkililerle paylaşıldığını ve onlara “daha fazla asker gönderme konusunda kartel şiddetini ele almalarına” yardımcı olduğunu söyledi. Guillot, komutanlığının “bu tehdide karşı hızlı ilerleme” kaydetmek için istihbarat toplamayı arttırdığını söyledi.
Guillot'un yorumları sorulduğunda Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum Meksika'nın egemenliğinin “pazarlık konusu yapılamayacağını ve boyun eğmeden her zaman koordinasyon içinde olacaklarını” söyledi.
Beyaz Saray, CIA ve Pentagon yetkilileri gizli istihbarat programı hakkında yorum yapmayı reddetti.
Trump 20 Ocak'ta büyük kartellerin çökertilmesi çağrısında bulunan bir kararname imzaladı. Trump yönetimi bu hafta Meksika'daki yarım düzine kartel ve suç örgütünü yabancı terör örgütü olarak tanımlamayı planlıyor.
Yaptırımların büyük bir etkisi olmayabilir
Bu tanımlama ABD hükümetine bu gruplara ve onlarla bağlantılı kuruluşlara ekonomik yaptırımlar uygulama konusunda geniş yetkiler veriyor. Ancak bu konularda çalışmış eski ABD yetkililerine göre, karteller zaten ABD hükümeti tarafından ağır yaptırımlar altında ve yabancı terörist olarak tanımlanmaları mali manevralarını engellemek için önemli bir yeni araç sağlamayacak.
Yaptırımlar CIA'in istihbarat toplama faaliyetlerini hızlandırması için gerekli olmasa da, bazı eski yetkililer bu tanımlamanın önemli bir sembolik adım olduğunu ve bunu ABD ordusu ya da istihbarat kurumlarının genişletilmiş operasyonlarının izleyebileceğini söyledi.
ABD ordusunun 7. Özel Kuvvetler Grubu bu ay Meksika'da bir eğitim tatbikatına başladı. Birinci Özel Kuvvetler Komutanlığı sözcüsü Binbaşı Russell Gordon, Meksikalı deniz piyadeleriyle yapılan eğitimin önceden planlandığını ve “uzun süredir devam eden ABD-Meksika savunma işbirliğinin” bir parçası olduğunu söyledi.
Yine de eski yetkililer ABD ordusu ve istihbarat kurumlarının önümüzdeki aylarda Meksikalı yetkililerle eğitimlerini arttıracaklarına inandıklarını söylediler.
Programa aşina olan bir kişi, fentanil laboratuvarlarına hava saldırısı düzenlenmesinin, bu laboratuvarların genellikle kentsel bölgelerdeki evlerin içinde olması nedeniyle büyük olasılıkla kitlesel ölümlere neden olacağını kaydetti.
Meksika ordusu ya da polisinin laboratuvara karşı harekete geçmesi halinde de şiddet olasılığı mevcut.
Ancak program hakkında bilgi sahibi ABD'li yetkililere göre, Meksikalı yetkililere istihbarat sağlamanın amacı kartel üyelerini öldürmek değil, laboratuvarları etkisiz hale getirmek.
İşbirliği ve istihbarat paylaşımı laboratuvarların imha edilmesini sağlamazsa, Trump yönetimi alternatif hamleleri değerlendirdiğinin sinyalini verdi.
© 2025 The New York Times Company
