Sara Ruberg, Michael Levenson / New York Times
Pazartesi günü yaşanan büyük bir elektrik kesintisi, İspanya ve Portekiz genelinde ve kısa süreliğine Fransa’nın bazı bölgelerinde milyonlarca insanın hayatını altüst etti.
Trafik ışıkları söndü. Trenler durdu. İşyerleri kapandı. POS cihazlarının çalışmaması nedeniyle ATM’ler ve marketlerde uzun kuyruklar oluştu.
Salı sabahına gelindiğinde, kesinti büyük ölçüde sona ermişti ancak nedeni hâlâ araştırılıyordu.
Bölge genelinde elektrik büyük oranda yeniden sağlandı.
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, salı sabahı saat 06.30 itibarıyla ülkenin toplam enerji arzının yüzde 95’inden fazlasının geri kazanıldığını açıkladı. Portekiz’de ise elektrik ve doğalgaz sağlayıcısı REN, ülke genelindeki tüm trafo merkezlerine elektrik verildiğini ve sistemin “%100 faal” olduğunu bildirdi.
Fransa’daki elektrik şebekesi operatörü, kesintinin Bask bölgesindeki haneleri kısa süreli etkilediğini ancak tüm elektriğin yeniden sağlandığını belirtti.
Neden hâlâ araştırılıyor.
Siber saldırı ihtimali üzerinde durulmuyor
İspanya’nın ulusal elektrik şirketi Red Eléctrica’nın hizmet direktörü Eduardo Prieto, kesintinin nedenine dair “kesin bir sonuca” ulaşılmadığını, ancak kendisinin ve diğer yetkililerin siber saldırı ihtimalini dışladığını söyledi.
Sánchez, teknik uzmanlardan ve Avrupa Komisyonu’ndan oluşan bir komitenin olayın nedenlerini araştıracağını duyurdu. Sánchez her ne kadar kısa sürede sonuç beklediğini ifade etse de, diğer yetkililer tam kapsamlı bir analizin haftalar sürebileceğini söyledi.
Avrupa elektrik endüstrisini temsil eden ticaret kuruluşu Eurelectric’in genel sekreteri Kristian Ruby, bazı ilk bulguların ortaya çıktığını belirtti. Pazartesi günü öğle saatlerinde Fransa ile İspanya arasındaki yüksek voltaj bağlantısının kesildiğini, yaklaşık yarım saat sonra da elektrik kesintisinin yaşandığını söyledi.
"Böyle bir kesinti 50 ila 100 yılda bir yaşanabilecek bir olay"
Ruby, bu tür bir kesintinin “normalde sistem çökmesine yol açmayacağını”, başka bir sorunun da eş zamanlı gerçekleşmiş olması gerektiğini belirtti ve “Örneğin bir enerji santralinin aniden devre dışı kalması ya da talep tarafında ani bir gelişme yaşanması gibi” dedi.
Ruby, bu tür bir kesintiyi “50 ila 100 yılda bir yaşanabilecek bir olay” olarak tanımladı.
Portekiz’in ulusal enerji sağlayıcısı E-Redes, Avrupa elektrik şebekesinde kaynağını çözemedikleri bir “sorun” yaşandığını paylaştı.
Hastaneler, bankalar ve ulaşım etkilendi.
Kesinti sırasında İspanya ve Portekiz genelinde internet ve telefon ağlarına erişimde ciddi sorunlar yaşandı. Sánchez, halkı cep telefonlarıyla sadece kısa aramalar yapmaları konusunda uyardı.
İspanya’daki hastaneler jeneratörlerle çalıştı. Portekiz’de bankalar ve okullar kapatıldı. İspanya’nın ulusal demiryolu şirketi, trenlerin tüm istasyonlarda durduğunu bildirdi. Valencia ve Madrid dahil olmak üzere birçok şehirde metrolar durdu. Madrid Açık Tenis Turnuvası askıya alındı. İnsanlar gıda ve temel ihtiyaç malzemeleri almak için mağazalara akın etti; çalışanlar yalnızca nakit ödemeleri kabul edip, işlemleri kağıt-kalemle kaydetti.
Portekiz’in başkenti Lizbon’daki bir hostelde çalışan Diana Alfia, birçok insanın yapılacak başka bir şey olmadığı için sahile gittiğini, bazı turistlerin ise havalimanından şehir merkezine Uber ve toplu taşıma hizmetleri çalışmadığı için kilometrelerce yürüyerek ulaştığını söyledi.
Kesinti sıcak havada yaşandı.
Kesintinin ardında aşırı sıcaklar mı var?
İspanya’nın meteoroloji ajansı AEMET’e göre, elektrik kesintisinin yaşandığı saatlerde ülke genelinde sıcaklıklar 15–21°C arasındaydı. Gün sonunda sıcaklıklar 28–31°C’ye kadar yükseldi.
Bu, mevsim normallerinin üzerindeydi: Nisan ayında İspanya’da sıcaklıklar genellikle orta ve kuzey bölgelerde 18°C, güneyde ise 21°C civarında.
Kesintinin sıcaklıkla ilgisi olup olmadığı sorulduğunda, Portekizli enerji şirketi REN’in sözcüsü Bruno Silva “Hayır, umarım değildir” yanıtını verdi.
Avrupa’da benzer kesintiler daha önce de yaşandı.
2003 yılında İsviçre ile İtalya arasındaki bir hattın aşırı yüklenmesi sonrası, İtalya’da 50 milyondan fazla kişi neredeyse bir tam gün boyunca elektriksiz kalmıştı. Bu, ülkenin II. Dünya Savaşı’ndan bu yana yaşadığı en büyük kesinti olarak kayıtlara geçti.
2006’da Almanya’nın kuzeybatısında şebekenin aşırı yüklenmesiyle 10 milyon kişi kısa süreliğine elektriksiz kaldı.
Geçtiğimiz yıl da Balkanlar’ın büyük kısmı, sıcaklıkların 40°C’yi geçtiği bir sıcak hava dalgası sırasında saatlerce elektriksiz kaldı.
Avrupa’daki elektrik şebekeleri birbirine bağlı olduğu için, bir ülkedeki aşırı yüklenme veya arıza, diğer ülkeleri de etkileyebiliyor.
© 2025 The New York Times Company
