Aaron Boxerman - Natan Odenheimer / The New York Times
Sıkı abluka altındaki Gazze Şeridi'nde giderek daha az bulunur hale gelen sigaraların tanesi genellikle 25 ila 30 dolara satılıyor. BM ve İsrailli yetkililer, kaçak sigaraları kâr amacıyla satmak isteyen grupların koordineli saldırılarının, Gazze'nin güneyine umutsuzca ihtiyaç duyulan yardımın ulaştırılması önünde büyük bir engel oluşturduğunu söylüyor.
İsrailli yetkililer Gazze'ye giren ve çıkan her şeyi İsrail tarafından yönetilen kontrol noktalarında sıkı bir şekilde tarıyor. Ancak sigaralar haftalardır yardım kamyonlarının içinde, çoğunlukla da Kerem Şalom sınır kapısından Gazze'nin güneyine geçmeyi başarıyor.
Sigaralar karpuzların içinde saklanıyor
Yardım kuruluşları ve The New York Times ile fotoğraflarını paylaşan İsrailli bir askeri yetkiliye göre, Mısır'daki kaçakçılar İsrail denetimlerinden kaçmak için sigaraları Birleşmiş Milletler tarafından bağışlanan un çuvalları, çocuk bezleri ve hatta bir karpuzun içine saklıyor.
BM ve İsrailli yetkililere göre, Gazze sınır kapısından yola çıkan yardım kamyonları, içinde saklanan sigaraları arayan ve bazıları silahlı olan Filistinli gruplar tarafından saldırıya uğradı.
Kudüs'teki BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'ni yöneten Andrea De Domenico, yardım görevlilerinin içinde sigara bulunan BM yazılı yardım kartonları gördüklerini doğruladı. Kaçak sigaraların yardım konvoylarına yönelik organize saldırılarda yeni bir dinamik yarattığını söyledi.
Un sevkiyatları arttı, fiyatlar geriledi
İsrail'in savaş sırasında Gazze'ye giren malları neredeyse tamamen kontrol etmesi bölge ekonomisini bozdu. Açlık sorununu azaltmak için uluslararası baskı altında olan İsrail, yardım kuruluşlarının büyük miktarlarda un sevkiyatına izin verdiği için Gazze'nin bazı bölgelerinde un fiyatları düştü. Daha az sıklıkta giren diğer mallar ise daha nadir ve daha pahalı olmaya devam ediyor.
De Domenico, New York Times'a Kerem Şalom'dan Gazze'ye giden yol boyunca yaptığı bir sürüş sırasında çektiği görüntüleri gösterdi: Yağmacıların pek ilgisini çekmemiş gibi görünen dolu un çuvalları yol kenarına serpilmiş olarak görülebiliyor.
Kerem Şalom'da BM yardımı taşıyan Filistinli bir kamyon şirketini işleten Manhal Shaibar, "Buradaki asıl amaçları sigara aramaktı" dedi.
Sigara yüklü kamyonlar Mısır'dan geliyor
Yetkililer sigara taşıyan kamyonların çoğunun Mısır'dan geldiğini, İsrail'in Mayıs ayı başında Refah sınır kapısını ele geçirmesinin ardından Mısır topraklarından gelen kamyonları Kerem Şalom'a yönlendirdiğini söyledi. Shaibar, kaçakçılık operasyonunu hem Gazze'de hem de Mısır Sina'sında ayak izleri olan Bedevi ailelere bağladı.
Yağmalama, İsrail'in Hamas'a karşı yürüttüğü savaş 10. ayına girerken Gazze'nin büyük bölümünü etkisi altına alan anarşinin bir ürünü. İsrail güçleri Hamas yönetimini ve sokaklarda güvenliği sağlayan polisini, yerlerine yeni bir yönetim kurmadan hedef aldı ve bölgede anarşiyi yarattı.
Sigara gıda yardımlarını sekteye uğrattı
İsrail ordusunun yeni bir tahliye emri dalgasıyla Gazze'nin güneyinde barınma sorunu derinleşirken, İsrailli yetkililere göre 1000'den fazla yardım kamyonunun içindekiler, Kerem Şalom sınır kapısının Gazze tarafında haftalardır mahsur kalmış durumda. Saldırı korkusuyla yardım kuruluşları malları toplamak ve dağıtmak üzere kamyon göndermekte tereddüt ediyor.
İsrail, yeni yollar açmak da dahil olmak üzere BM kuruluşlarının malları toplayabilmesini sağlamak için çaba sarf ettiğini söylüyor ve özel tüccarların mallarını almak için zor koşullara katlanabildiğine dikkat çekiyor. Yardım yetkilileri İsrail'in, diğer yolları ve geçitleri kullanmalarına izin vermek de dahil olmak üzere çok daha fazlasını yapabileceğini söylüyor.
Yağmacılar konvoylarda sigaranın nereye saklandığını biliyor
BM ve İsrailli yetkililer, Gazze dışındaki kaçakçıların hafif silahlar, sopalar ve doğaçlama barikatlarla yardım kamyonlarını engelleyen bölge içindeki organize gruplarla yakın koordinasyon içinde olduğunu söyledi. De Domenico, konvoyları başarılı bir şekilde durdurduktan sonra, yağmacıların genellikle içinde saklanan sigaraları nerede bulacaklarını tam olarak bildiklerini söyledi.
"Bu saldırılar çok hedefli gerçekleşiyor" diyen De Domenico, "Tam olarak sigaraların bulunduğu noktaya gidiyorlar" şeklinde konuştu.
İsrail Savunma Bakanlığına bağlı Bölgelerdeki Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü'nün (COGAT) üst düzey yetkililerinden Albay Elad Goren, kaçakçılığın Mısır kaynaklı gibi göründüğünü söyledi. Ticareti bilen diğer kişiler de onun değerlendirmesini paylaştı.
Kaçakçılığa karşı Mısır da elini taşın altına koymalı
Goren, "Tarama süreci sayesinde paketlerin çoğunu bulmaya çalışıyoruz. Ancak kaçakçılığı durdurmak için Mısır tarafında da bir şeyler yapılması gerektiğine inanıyoruz" ifadelerini kullandı.
Gazze Şehri'ndeki bir sigara satıcısı, daha çok rağbet gören markalar için fiyatların 40 dolara kadar çıkabildiğini söyledi. Umutsuz sigara tiryakilerinin, aylarca süren savaşın ardından yoksullaşmalarına rağmen yüksek fiyatları ödemeye istekli olduklarını söyledi.
Adının açıklanmaması koşuluyla konuşan bir satıcı, Hamas güçlerinin bölgede hala var olduğunu ancak yasaları uygulamak için polis olarak değil, sadece "mafya" olarak bulunduklarını söyledi.
© 2024 The New York Times Company
