Choe Sang-Hun / The New York Times
Beş ay önce Rusya ve Kuzey Kore'nin otokratik liderleri karşılıklı savunma ve işbirliği anlaşması imzalayarak iki ülke arasında Soğuk Savaş'ın ötesine uzanan bağları derinleştirdiler.
Şimdi ise Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, Moskova'nın Ukrayna'daki savaşına yardımcı olmak üzere asker gönderdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Şubat 2022'de Ukrayna'da geniş çaplı bir işgal başlatmasından bu yana 600 binden fazla Rus askeri öldü ve yaralandı.
ABD Kuzey Kore askerlerinin varlığını doğruladı
Çarşamba günü ABD, Kuzey Kore birliklerinin Ukrayna'ya karşı mücadeleye katılmak üzere Rusya'ya indiğini doğrulayarak Moskova'nın savaşı kazanma çabasında önemli bir değişiklik yaptı. Savunma Bakanı Lloyd Austin, Kuzey Kore'nin varlığını hem Avrupa hem de Asya'da sonuçları olacak 'çok ciddi' bir risk olarak değerlendirdi.
Güney Kore istihbarat teşkilatına göre Kuzey Koreli askerler bu ayın başlarında Rus donanmasına ait gemilerle Rusya'nın Uzak Doğu bölgesine ulaşmaya başladı. Ajansın Çarşamba günü yaptığı açıklamaya göre şu anda Rusya topraklarında 3 bin Kuzey Koreli asker bulunuyor ve sayılarının Aralık ayına kadar 10 bine ulaşması bekleniyor.
Bu hafta başında Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Kuzey Kore'nin Rusya tarafında savaşmak üzere 12 bin asker hazırladığını öne sürdü.
Rusya ve Kuzey Kore ise iddiaları yalanladı.
Kuzey Kore 1,2 milyon askeriyle dünyanın en büyük ordularından birine sahip olmasına rağmen 1950-53 Kore Savaşı'ndan bu yana büyük bir çatışmaya girmedi. Kuzey Kore on yıllar boyunca askeri yığınağının Kore Yarımadası'nda savaşa karşı caydırıcılık amaçlı olduğunu iddia etti. Ukrayna cephesine asker göndermesi, denizaşırı bir savaşa ilk büyük müdahalesi anlamına gelecek.
İşte Kuzey Kore'nin Rusya ile artan askeri bağları hakkında bilinmesi gerekenler:
Kuzey Kore Rusya'ya nasıl yardım ediyor?
Kim ve Putin geçen yıldan bu yana iki kez bir araya geldi ve Haziran ayında Kuzey Kore'nin Pyongyang kentinde bir anlaşma imzalandı. Putin, azalan silah stoklarını yenilemek için Kim'e bel bağlamış durumda.
Güney Koreli savunma yetkilileri, Kuzey Kore'nin Ağustos 2023'ten bu yana Rusya'ya 13 binden fazla nakliye konteyneri topçu mermisi, tanksavar roketi ve KN-23 kısa menzilli balistik füze gönderdiğini söyledi. Ayrıca Rusların silahlarını kullanmasına yardımcı olmak ve füzelerinin modern savaşta, özellikle de Batılı hava savunma sistemlerine karşı nasıl performans gösterdiğine dair veri toplamak üzere teknisyen ve subaylar gönderdi.
Güney Kore Ulusal İstihbarat Servisi Cuma günü yaptığı açıklamada, Rus donanma gemilerinin 8 Ekim ile 13 Ekim tarihleri arasında 1500 Kuzey Koreli özel operasyon kuvvetini Rusya'nın liman kenti Vladivostok'a taşıdığını söyledi. Birliklerin daha sonra iç kesimlere Ussuriysk, Habarovsk ve Blagoveshchensk şehirlerine hareket ettikleri belirtildi. İstihbarat teşkilatına göre bu kişilere Rus askeri üniformaları, silahları ve sahte kimlik belgeleri verildi, böylece yerli Buryat ve Yakut halkının Asyalı yüz hatları taşıdığı doğu Sibirya'dan insanlar gibi davranabileceklerdi.
Güney Kore ayrıca geçtiğimiz Çarşamba günü bir Kuzey Kore limanı yakınlarında Rus donanma gemilerinin hareketlerini ve Ussuriysk ve Habarovsk'ta yüzlerce şüpheli Kuzey Kore askerinin toplandığını gösteren uydu fotoğrafları yayınladı.
Ajans, “Askerlerin alışma eğitimlerini tamamladıktan sonra ön hatlara konuşlandırılmaları bekleniyor” dedi.
Rus nakliye uçaklarının Pyongyang ve Vladivostok arasındaki sık trafiğine dikkat çeken ajans, Kuzey Kore'nin Rusya'nın savaş çabalarına daha fazla asker göndermeye hazır olduğunu da sözlerine ekledi.
Kuzey Kore ve Rusya ne istiyor?
Putin, Rusya'nın Ukrayna'daki cephe hatlarında yaşadığı ağır kayıpların üstesinden gelmek istiyor.
Kuzey Kore, Rusya'nın işgalini alenen destekleyen az sayıdaki ülkeden biri oldu. Bu destek Kim'e, eski Başkan Donald Trump ile müzakerelerinin çökmesinin ardından dış ilişkilerinde yeni bir rota çizmesi için bir fırsat verdi.
Kim'in askeri desteği, Putin'in ABD öncülüğünde BM Güvenlik Konseyi'nde Kuzey Kore'ye yeni yaptırımlar getirme girişimlerini veto etmesini ve mevcut yaptırımları uygulama çabalarını baltalamasını garanti altına aldı. Güney Koreli yetkililer, Kuzey Kore'nin Rusya'dan petrol aldığını ve bunun da ABD ve müttefiklerine karşı tutumunu sürdürmesine yardımcı olacağını söyledi.
Putin'in Kuzey Kore'nin nükleer ve füze programlarındaki teknolojik engelleri aşmasına yardım edecek kadar ileri gidip gitmeyeceği ise daha az net. Altı nükleer deneme gerçekleştirmiş ve birkaç kıtalararası balistik füze fırlatmış olmasına rağmen Kuzey Kore henüz füzelerinin ABD'deki hedeflere ulaşmasını sağlayacak teknolojilerde ustalaşmış değil.
Dünya nasıl tepki verdi?
Moskova ve Pyongyang bir silah anlaşmasının varlığını ya da Rusya'da Kuzey Kore birliklerinin bulunduğu haberlerini yalanladı.
En güçlü tepki, Kuzey'in artan saldırganlığıyla karşı karşıya kalan Güney Kore'den geldi. Seul, Moskova ve Pyongyang arasındaki artan askeri bağları “ciddi bir güvenlik tehdidi” ve herhangi bir üye ülkenin Kuzey Kore ile askeri işbirliğini yasaklayan çok sayıda BM kararının ihlali olarak değerlendirdi.
Salı günü Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un ofisi Kuzey Kore'yi “gençlerini paralı asker olarak haksız bir savaşa sürüklemekle” suçladı.
Moskova ile Pyongyang arasında artan askeri gizli anlaşmaya karşılık vermek üzere Güney Kore, “aşamalı karşı tedbirler” almaya hazırlanıyor. Salı günü adının açıklanmaması kaydıyla konuşan üst düzey bir Güney Koreli yetkili, bu tür adımların Ukrayna'ya hem savunma hem de saldırı silahları sağlamayı içerebileceğini söyledi.
Seul şu ana kadar Ukrayna'ya doğrudan desteğini insani ve mali yardım ve mayın dedektörleri gibi ölümcül olmayan askeri teçhizatla sınırladı.
Güney Koreli yetkililer, Kuzey Kore'nin Ukrayna'daki Rus güçlerine asker vererek karşılığında Rusya'nın nükleer programını mükemmelleştirmek ve modası geçmiş konvansiyonel silah sistemlerini modernize etmek gibi askeri desteğini kazanmayı umduğunu söylüyor. Kuzey'in Güney ile bir savaş başlatması halinde Moskova'dan gelecek bu yardım çok önemli olacak.
© 2024 The New York Times Company
