Michael Schwirtz / The New York Times
O ve Mariupol'deki Azovstal Çelik Fabrikası'nda direnen yoldaşları, Rus tankları, jetleri ve toplarına karşı koyabilmek için sadece hafif silahlara makineli tüfeklere, tabancalara sahipler. Üzerinde yaklaşık 2 metre toprak bulunan küçük, betonarme, duvarlarındaki mavi yonanın dökülmeye başladığı bir sığınakta saklanıyorlar.
Abluka kararı ölüm cezası olabilir
Haftalardır süren bombardıman, Perşembe günü Vladimir Putin'in fabrikaya yapılan saldırıyı durdurma emriyle sona ermiş olsa bile, Rusya Devlet Başkanı'nın Ukrayna direnişinin son kalesini bir sinek bile geçmeyecek şekilde ablukaya alma kararının anlamı Kuznetsov ve yoldaşları için ölüm cezası olabilir.
"Yiyecek ve suyumuzun sonuna geldik"
25 yaşındaki Leonid Kuznetsov, “Şimdilik hayatta ve sağlıklıyım ama durum çok zor” dedi ve durumu şöyle anlattı: Yiyecek ve suyumuzun sonuna geldik. Fabrikada yaklaşık bin sivilim var. Kaç askerimiz olduğunu söyleyemem. Çok, çok sayıda yaralı var ve yeterli ilaç yok. En küçük yaralanmalar bile ölümcül olabilir; basit bandajlar bile yok.
Çürümüş bir cehennem
Rus ordusunun Mariupol'u yok etmesi, Putin'in Ukrayna'daki feci savaşının benzersiz felaketlerinden biri olarak tarihe geçecek. Yaklaşık yarım milyon insanın yaşadığı capcanlı bir sahil kasabası şimdi kömürleşmiş ve çürümüş bir cehennem görüntüsü veriyor. Asker, sivil ve evcil hayvanlarının cesetleri bir zamanlar dökülen yaprakların uçuştuğu caddelere saçılmış durumda.
Umut dahil, her şey tükeniyor
Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoigu, perşembe günü Putin'e kuşatma altındaki çelik fabrikası dışında şehrin tamamen Rus kontrolü altında olduğu bulgusunu verdi. Harap haldeki şehirde ayakta kalan çok az bina var. Neredeyse aralıksız şekilde haftalarca süren bombardımandan sağ çıkan şehir sakinleri ise başka bölgelere kaçtı. Mariupol'daki Ukrayna direnişi, Leonid Kuznetsov ve asker arkadaşlarının da bulunduğu çelik fabrikasının altındaki boğucu sığınaklara kadar daraldı… Ve umut dahil, her şey tükeniyor.
"Elimizde silahlarla öleceğiz"
"Yardım bekliyoruz" diyor Kuznetsov; "Eğer yardım gelmezse, bu fabrikadan çıkamayız. Ukrayna'yı savunurken, burada elimizde silahlarla öleceğiz” Telegram sohbet uygulamasını kullanarak mesaj yoluyla iletişim kuran Kuznetsov birkaç askerle birlikte sığınakta oturduğunu gösteren kısa bir video da gönderdi. Fabrikada sıkışıp kalanlar, Elon Musk tarafından oluşturulan uydu internet sağlayıcısı Starlink sayesinde internet bağlantısına sahip.
"Bu onun karakteri"
Eşi Maria Kuznetsova, Kuznetsov’un üniversiteden sonra orduya katılmayı seçtiğini çünkü bunu bir erkeğin yapması gerektiğini düşündüğünü söylüyor: Bu onun karakteri. Bir erkeğin ailesini korumak için hizmet etmesi gerektiğini düşünüyor.
"Gitmesine izin vermek zor"
23 yaşındaki Maria Kuznetsova, müstakbel eşiyle Mariupol Devlet Üniversitesi'nde öğrenciyken tanıştığını anlatıyor. Birkaç yıl sonra evlenmişler, David adında bir yaşında bir oğulları var. Orduda üç yıl görev yaptıktan sonra ayrılan Kuznetsov, geçen Aralık ayında polis memuru olmak için başvuruda bulunmuş. Ardından, 24 Şubat’ta başlayan işgal olayların akışını değiştirmiş. Maria Kuznetsova, tekrar orduya katılmaması için eşine defalarca yalvardığını ve başlangıçta onu vazgeçirdiğini düşündüğünü söylüyor: Sevdiğin erkeğin gitmesine izin vermek zor. Ama her gün bunun hakkında konuşuyordu. Ve sonra bir gün eşyalarını hızlıca topladı ve gitti.
Çavuş Leonid Kuznetsov, Azovstal çelik tesisine gönderilmeden önce şehrin farklı bölgelerinde görev yaptığı bilgisini veriyor. Şehrin diğer bölgelerindeki Ukraynalı milis ve askerler öldürülürken veya geri çekilmeye zorlanırken, Azovstal Fabrikası asker ve çelik işçilerinin aileleri için hem askeri bir üs hem de sığınak olarak hizmet etti. Şehirde savaşacak Ukrayna gücü kalmayınca, Rus kuvvetleri son günlerde tüm güçlerini fabrikaya çevirerek gece gündüz hava saldırıları, toplar ve roketlerle Azovstal’ı dövdü.
"Sorumlu olan herkesi cezalandırın"
Kuznetsov, 500'den fazla kişinin çeşitli yaralardan muzdarip olduğunu, çok sayıda kişinin de ağır bombardıman sırasında mağara gibi sığınaklarda can verdiğini söylüyor. Çavuş Kuznetsov bir gün belki iki gün daha dayanabileceklerini tahmin ederek şöyle devam ediyor: Bağımsız Ukrayna'ya yönelik askeri saldırganlığı durdurmak için bütün dünyadan mümkün olan her şeyin yapılmasını istiyorum. Topraklarımızdaki askeri harekattan sorumlu olan herkesi cezalandırın.
"Teslim olması söz konusu değil"
Maria Kuznetsova, Ukrayna hükümetini fabrikada sıkışıp kalan birlikleri kaderine terk etmekle de suçluyor. Ancak doğuda yeni bir Rus taarruzuna karşı koymaya çalışan Ukrayna güçlerinin, Azovstal için bölgeye bir kuvvet göndermesinin pek de mümkün olmadığı söyleniyor uzmanlarca… Kutnetsova, eşinin Rus güçlerine teslim olmasının söz konusu olmadığını söylüyor: Bu büyük bir risk. Onu vurabilirler.
"Her sonuca hazırlıklı olmamı söyledi"
Oğluyla birlikte 20 Mart'ta Mariupol’den çıkan Kuznetsova şu anda batı Ukrayna'da nispeten daha güvenli bir yerde yaşıyor. Eşiyle en son çarşamba günü konuştuklarını, eşinin kendisine durumun vahim olduğunu açıkça belirttiğini anlatıyor: Leonid bana ‘Çıkış yolu yok’ dedi. Her şeyin yoluna gireceğini umuyor ama her türlü sonuca hazırlıklı olmamı söyledi.
"Havadan vurmaya devam ediyorlar"
Maria bu konuşmanın ardından 24 saattir Leonid’den mesaj alamamış. Eşi nihayet perşembe akşamı bir mesaj yollamış. Durumun çok kötü olduğunu, Putin'in emrine rağmen, Rus askerlerinin sığındığı yerin 20 metre yakınında hareket ettiğini ve bulundukları yeri havadan vurmaya devam ettiğini anlatmış.
Maria, Leonid’in yolladığı mesajın son bölümünü aktarıyor: Yoğun çatışma yaşanmazsa bir veya iki günümüz var. Ama şiddetli bir saldırı olursa her şey 12 saat içinde bitebilir.
© 2022 The New York Times Company
