13 Nisan 2025, Pazar Gazete Oksijen
Abone Ol Giriş yap
Haber Giriş: 11.03.2025 20:39 | Son Güncelleme: 11.03.2025 20:42

Moskova'ya İHA saldırısı sonrası ABD ile Ukrayna masaya oturdu

Ukraynalı ve Amerikalı yetkililer, Rusya-Ukrayna savaşını durdurmanın bir yolunu bulmak umuduyla Salı günü Suudi Arabistan'da bir araya geldi. Ancak ABD, Ukrayna ve Rusya'nın olası bir anlaşmanın nasıl olması gerektiği konusunda birbirinden çok farklı fikirleri var
Fotoğraf: Doug Mills/New York Times
Fotoğraf: Doug Mills/New York Times
A+ Yazı Boyutunu Büyüt A- Yazı Boyutunu Küçült

Andrew E. Kramer, Ivan Nechepurenko, Marc Santora / New York Times

Görüşmelerden önce Ukrayna ve Rusya, Moskova'ya yönelik geniş çaplı bir insansız hava aracı saldırısı da dâhil olmak üzere birbirlerinin topraklarına ölümcül saldırılar düzenledi.

Bugün neler oldu?

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Waltz, Ukrayna Devlet Başkanı Andriy Yermak, Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha ve Savunma Bakanı Rustem Umerov başkanlığındaki bir heyetle Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde bir araya geldi.

ABD'li yetkililer görüşmelerde Ukrayna'nın Rusya ile barışı sürdürmeye kararlı olup olmadığını tespit etmeyi umduklarını söylediler.

İki saatten fazla süren görüşmelerin ardından bir ara veren Waltz, “O noktaya geliyoruz” dedi.

Rusya görüşmelerde hazır bulunmadı. Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov Salı günü yaptığı açıklamada Rusya'nın, ABD tarafının Ukrayna ile yapılan görüşmelerin sonuçları hakkında Moskova'yı bilgilendirmesini beklediğini söyledi.

Başkan Donald Trump'ın Orta Doğu özel temsilcisi Steve Witkoff'un önümüzdeki günlerde Rusya'yı ziyaret etmeyi planladığını, konuyla ilgili bilgi sahibi olan ve iç planlar hakkında konuşmak için isimlerinin açıklanmasını istemeyen iki kişi söyledi.

Ukrayna ve Rusya'nın karşılıklı hamleleri

Görüşmelerin başlamasından saatler önce Rus yetkililer Ukrayna'nın Moskova'ya savaşın en büyük uzun menzilli insansız hava aracı bombardımanını gerçekleştirdiğini açıkladı.

Rusya Savunma Bakanlığı, Moskova bölgesinde şafaktan önce en az 91 insansız hava aracının düşürüldüğünü, ülkenin diğer bölgelerini hedef alan 240'tan fazla insansız hava aracının da vurulduğunu açıkladı. Rus yetkililer, Moskova bölgesinde en az üç kişinin öldüğünü ve 18 kişinin de yaralandığını söyledi. Ukrayna ordusu Moskova'daki petrol rafinerisi ile Orel bölgesindeki bir petrol üretim istasyonunu hedef aldığını açıkladı. Her iki iddia da bağımsız olarak doğrulanamadı.

Ukrayna uzun zamandır Rusya'yı kalıcı bir barış anlaşmasını kabul etmeye zorlamanın tek yolunun güç kullanmak ve Kremlin için savaşın maliyetini arttırmak olduğunu savunuyor. Rus dezenformasyon operasyonlarına odaklanan üst düzey bir Ukraynalı yetkili olan Andriy Kovalenko yaptığı açıklamada, Moskova'ya yönelik gece saldırısının zamanlamasının bu mesajı yerine getirmeyi amaçladığını söyledi.

Rusya ayrıca her gece düzenli olarak 100'den fazla insansız hava aracı fırlatarak Ukrayna'nın sivil ve askeri kurumlarına yönelik aralıksız bombardımanını sürdürdü.

Salı sabahı Ukrayna hava kuvvetleri Rusya'nın bir gecede 126 insansız hava aracı ve bir balistik füze fırlattığını açıkladı. Ukraynalı yetkililer, bir Rus insansız hava aracının Harkov'da bir depoyu vurması sonucu en az bir kişinin öldüğünü ve ülkenin başka yerlerinde meydana gelen saldırılarda da en az 17 kişinin yaralandığını söyledi.

Savaşta son durum

Rus güçleri Ukrayna'daki savaş alanında uzun süredir inisiyatifi ellerinde tutuyor. Son haftalarda Ukrayna'nın geçen yaz Rusya'nın Kursk bölgesinde ele geçirdiği toprakların yaklaşık üçte ikisini geri almayı da başardılar.

Ancak askeri analistlere ve Ukraynalı askerlere göre Ukrayna güçleri son aylarda doğudaki Donetsk bölgesinde Rus saldırısını durdurdu ve küçük toprak parçalarını geri kazanmaya başladı. Ancak askeri analistler, 15 aydan uzun süredir devam eden taarruzun ardından Rus tugaylarının tükenip tükenmediğini ya da yeni bir taarruz için yeniden toplanıp toplanmadığını tartışıyor.

Ukrayna ordusuna göre Rus ve Ukraynalı kayıplarının yaklaşık %70'ini, savaşın bir zamanlar bilinen büyük ve ağır topları değil, insansız hava araçları veriyor. Ukraynalı komutanlar ve yetkililer, insansız hava araçlarının keskin nişancı tüfekleri, tanklar, obüsler ve havan topları da dahil olmak üzere tüm geleneksel savaş silahlarının toplamından daha fazla asker öldürdüğünü ve daha fazla zırhlı aracı imha ettiğini söylüyor.

Ukrayna ve Batı tahminlerine göre savaşta toplam 1 milyondan fazla asker öldü ve yaralandı.

ABD-Ukrayna gerginliği

Bu görüşmeler, 28 Şubat'ta Beyaz Saray'da Trump ve Başkan Yardımcısı JD Vance'in Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'yi ABD'nin desteği için yeterince minnettar olmadığını söyleyerek azarladıkları toplantıdan bu yana ABD ve Ukrayna arasında yapılan ilk üst düzey yüz yüze görüşmeler.

Ukrayna, başlıca müttefikinin düşmanının pozisyonlarını benimsemesine uyum sağlamak gibi moral bozucu bir zorlukla karşı karşıya. Rusya ve Trump yönetimi Zelenski'nin meşruiyetini sorguluyor ve Ukrayna'yı savaşı başlatmakla suçluyor.

Ukraynalı yetkililer Trump yönetimi ile ilişkileri yumuşatmaya çalışıyor. Heyette yer alan Ukraynalı bir yetkili, hafta sonu Fransız ve İngiliz yetkililerin Amerikalılarla nasıl konuşulacağı konusunda Ukrayna heyetine koçluk yaptığını söyledi.

Ukrayna havada acil bir ateşkes önerdi ve Moskova'nın eşdeğer bir anlaşmayı kabul etmesi halinde Rusya'ya yönelik uzun menzilli saldırıları derhal durduracağını söyledi. Aralarında Fransa'nın da bulunduğu Avrupa ülkeleri tarafından desteklenen bu plan, çatışmanın bütününe ilişkin görüşmelerden önce güven inşa etmenin ilk adımı olarak görülüyor ve Ukrayna heyetinin Cidde'deki toplantılarda bu öneriyi tekrar gündeme getirmesi bekleniyor.

Ukrayna ayrıca Oval Ofis fiyaskosunun ardından askıya alınan ABD askeri yardımının ve istihbarat paylaşımının yeniden başlatılmasını istiyor. Sahadaki Ukraynalı komutanlara göre, istihbarat kesintisi şimdiden savaşan askerlere zarar verdi.

Potansiyel imtiyazlar

Avrupalı müttefikler Ukrayna'ya daha fazla destek sözü verirken, ülkenin Rusya'nın savaş alanındaki son kazanımlarını tersine çevirmek için çok az seçeneği olduğu görülüyor.

Rubio Cidde'ye giderken Ukrayna'nın savaşı sona erdirecek herhangi bir anlaşmanın parçası olarak Rusya'nın 2014'ten bu yana aldığı topraklar konusunda taviz vermesi gerektiğini söyledi. Ancak Moskova ile gelecekte yapılacak görüşmelerde Rusya'nın nelerden ödün vermeye hazır olduğunun belirlenmesinin zorunlu olduğunu da söyledi.

Rubio, Ukrayna ve Rusya'yı kastederek “Gerçekte ne kadar ayrı olduklarını bilmiyoruz” dedi.

© 2025 The New York Times Company