05 Aralık 2025, Cuma
Haber Giriş: 26.02.2025 15:04 | Son Güncelleme: 26.02.2025 15:09

New York Times analizi: Alman Muhafazakârlar iktidarı nasıl geri aldı?

Hafta sonu gerçekleşen Almanya seçimlerinde Hıristiyan Demokratları (CDU/CSU), ekonomi ve göç konusunda iktidarı eleştiren seçmenlerin oylarını topladı. NYT, Muhafazakârların yeniden iktidara gelmesine yardımcı olan faktörleri değerlendirdi
New York Times analizi: Alman Muhafazakârlar iktidarı nasıl geri aldı?
A+ Yazı Boyutunu Büyüt A- Yazı Boyutunu Küçült

Martín González Gómez, Ilana Marcus, Jasmine C. Lee, Christopher F. Schuetze, Josh Holder, Agnes Chang / New York Times

Almanya'nın muhafazakâr Hıristiyan Demokratları (CDU/CSU), seçmenlerin ülkenin sol eğilimli hükümetini ekonomi ve göç konusundaki tutumundan dolayı eleştirmesiyle seçimleri kazandı.

Geçici sonuçlara göre seçmenler parlamentoda aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisine ikinci en yüksek sandalye sayısını verdi. Böylece Şansölye Olaf Scholz'un merkez sol Sosyal Demokratları (SPD) ve Yeşiller'i sollamış oldu.

Aşırı sol parti Die Linke'nin son dakika yükselişi de dahil olmak üzere daha küçük sürprizler de yaşandı. Kasım ayına kadar son hükümetin bir parçası olan liberal ve iş dünyası yanlısı Hür Demokratlar (FDP), parlamentodaki sandalyelerini korumak için ihtiyaç duydukları %5'lik oy barajını karşılayamadı. Geçen yıl kurulan ve eski Alman solundan ayrılan Rusya yanlısı Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW) da parlamentoya girmeye hak kazanamadı, ancak lideri yeniden sayım için bastıracağını belirtti.

Son üç yıldır Scholz hükümetine karşı duyulan yaygın hoşnutsuzluğun altını çizerek, koalisyondaki üç parti de (Sosyal Demokratlar, Yeşiller ve FDP) destek kaybetti.

Sosyal demokratlar başarısız

Almanlar sandık başına gittiklerinde iki oy kullanırlar. İlk oy kendi bölgeleri için doğrudan bir temsilci seçmek için kullanılırken, ikinci oy bir parti için kullanılıyor. Sosyal Demokratlara verilen destek her yerde düştü, ancak hiçbir yerde doğuda olduğu kadar fazla düşmedi. Hıristiyan Demokratlar güney ve batı bölgelerinde kazanımlar elde etti.

Koalisyonlar

Hıristiyan Demokratların iktidara gelebilmeleri için koalisyon kurmaları gerekecek çünkü sandalye çoğunluğunu kazanamadılar. Seçim sonuçları göz önüne alındığında, en olası eşleşme CDU ve iktidardaki Sosyal Demokratlar.

Bu kombinasyon, ülkeyi bu yüzyılın büyük bölümünde, en son Angela Merkel'in başbakan olarak son döneminde yöneten daha dayanıklı iki partili hükümet biçimine geri döndürecektir.

Olası en büyük koalisyon olan Hıristiyan Demokratlar ile ikinci sıradaki AfD arasındaki koalisyon siyasi olarak bir seçenek değil. CDU lideri Friedrich Merz, Nazi sloganlarını rutin olarak hoş gören, üyeleri Holokost'u küçümseyen ve hükümeti devirmeye yönelik komplolarla ilişkilendirilen AfD ile asla birleşmeyeceğine söz verdi. Ancak sonuçlar AfD'nin Alman siyasetinde giderek büyüyen bir güç olduğunu gösterdi.

AfD kazanımlar elde ediyor

Aşırı sağcı AfD, dört yıl önceki oy oranını ikiye katladı ve uzun süredir tabanı olan eski Doğu Almanya'daki seçim bölgelerinin çoğunda birinci oldu. Parti ayrıca ilk kez batıdaki iki seçim bölgesinde en fazla oyu aldı.
Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmesinden otuz beş yıl sonra, ülke ve seçmenleri bölünmüş durumda. İkisi arasındaki refah uçurumu, çok sayıda insanın - özellikle de gençlerin - Doğu'yu terk etmesinin nedenlerinden biri.

Aşırı sağcı AfD'nin en çok oy aldığı seçim bölgeleri, aşırı solcu Die Linke'nin en popüler olduğu Berlin ve Leipzig çevresindeki bazı istisnalar dışında, eski Doğu Almanya'nın sınırlarına yakın bir şekilde eşleşti.

© 2025 The New York Times Company