01 Temmuz 2024, Pazartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 09.06.2024 10:50 | Son Güncelleme: 09.06.2024 15:17

New York Times analizi: İsrail dört rehineyi nasıl kurtardı?

İsrail'in 4 rehineyi kurtarmak için Nuseriat'a düzenlediği operasyonda 200'den fazla Filistinli öldü. NYT'nin İsrailli yetkililere dayandırdığı habere göre operasyon haftalarca süren bir planlama gerektirdi ve başlamadan sadece birkaç dakika önce son onayı aldı
İsrail bombalarının 200'den fazla Filistinli'nin canını aldığı Nuseirat kenti
İsrail bombalarının 200'den fazla Filistinli'nin canını aldığı Nuseirat kenti

Ronen Bergman, Aaron Boxerman / New York Times

İsrailli yetkililere göre İsrail ordusunun dört rehineyi kurtarma operasyonu, haftalarca planlama gerektiren ve başlamasından sadece birkaç dakika önce son onayı verilen nadir bir operasyondu. Ordu, istihbarat ve hava kuvvetleri tarafından desteklenen İsrail özel kuvvetleri, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseirat'ta bir mahallede birkaç yüz metre arayla iki binaya baskın düzenledi. Dört rehineyi (26 yaşındaki Noa Argamani, 22 yaşındaki Almog Meir Jan, 27 yaşındaki Andrey Kozlov ve 41 yaşındaki Shlomi Ziv) sağ ve sağlık durumları iyi olarak eve getirdiler. Baskını yöneten kuvvetin bir parçası olan bir polis memuru öldürüldü.

Çok sayıda Filistinli hayatını kaybetti

Gazze'deki yerel sağlık yetkililerine göre kurtarma operasyonu sırasında aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu çok sayıda Filistinli hayatını kaybetti. İsrail ordusu, rehineleri kurtarmaya çalışken kendilerini tehdit eden savaşçıları hedef aldığını söyledi. Ne İsrail ordusu ne de Filistinli sağlık yetkilileri baskında ölen sivillerin ve savaşçıların sayısını vermedi.

Kurtarma görevlerinden birkaçı ilerleyemedi

İsrail birlikleri ekim ayı sonunda başlayan kara harekâtından bu yana Gazze'nin büyük bir bölümünü taradı. Ancak üç ayrı askeri operasyonda sadece yedi canlı rehineyi kurtarmayı başardılar ve Gazze'de yaklaşık 120 esir kaldı. Hassas operasyonlar hakkında isimlerinin gizli kalması şartıyla konuşan iki İsrailli savunma yetkilisine göre, önerilen birkaç kurtarma görevi, rehinelerin ya da kuvvetlerin bu süreçte ölmesinden korkulduğu için ilerlemedi. İki savunma yetkilisine göre aralık ayında İsrail özel kuvvetleri Hamas'ın elindeki bir rehineyi kurtarmaya çalıştı. Karşılıklı ateş sırasında İsrailli rehine Sahar Baruch ölmüş, iki İsrailli subay da ağır yaralanmıştı.

Hagari: İsrai askerleri yoğun bir eğitimden geçti

Savunma yetkililerinden birine göre, İsrail istihbaratı ilk olarak Argamani'nin Nuseirat pazar alanı yakınlarındaki bir yer üstü binasında tutulduğunu öğrendi. Yetkili, daha sonra alınan bilgilerin diğer üç rehinenin de aynı bölgedeki başka bir binada olduğunu gösterdiğini sözlerine ekledi. İsrail ordu sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, İsrailli subayların görev için gerekli parçaları bir araya getirmek üzere haftalarca çalıştıklarını söyledi. Hagari, İsrailli askerlerin rehinelerin tutulduğuna inanılan binaların maketleri üzerinde yoğun bir eğitimden geçtiğini de sözlerine ekledi. Hagari, “Bu, Hamas'ın kasıtlı olarak sivillerin ve rehineleri koruyan silahlı savaşçıların bulunduğu evlerin arasına gizlendiği sivil bir mahallenin kalbindeki bir görevdi. Ve bu rehineleri sağ salim eve getirecek şekilde hareket etmeliyiz” dedi.

İki İsrailli savunma yetkilisi, geçtiğimiz üç hafta boyunca, operasyonu gerçekleştirmenin mümkün göründüğü birkaç durum olduğunu, ancak İsrail kuvvetleri görevi başlatmaya hazır olmadan önce tüm girişimlerin iptal edildiğini söyledi. İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan üçüncü bir İsrailli yetkili, perşembe günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın operasyonun risklerini ve olası senaryoları görüşmek üzere üst düzey savunma yetkilileriyle tekrar bir araya geldiğini söyledi. Yetkili, ülke liderlerinin o gece kurtarma görevine yeşil ışık yaktığını söyledi. Hagari, ancak yine de son dakikada iptal edilme ihtimali olduğunu söyledi.

Operasyondan birkaç dakika önce onay verildi

Hagari, cumartesi sabahı ordunun genelkurmay başkanı Herzi Halevi ve İsrail istihbarat servisi Shin Bet'in direktörü Ronen Bar'ın operasyonun başlamasından sadece birkaç dakika önce, saat 11.00 sularında son onayı verdiklerini söyledi. Hagari, Nuseirat'taki iki binaya gündüz vakti yaklaşarak Hamas'ı hazırlıksız yakalamayı amaçladıklarını, zira silahlı grubun böyle bir operasyonun gece yapılmasını beklediğini sözlerine ekledi.

Hagari, baskının her iki binada da eş zamanlı olarak başladığını ve rehinelerin silahlı muhafızlarla çevrili kilitli odalarda bulunduğunu söyledi. Argamani'nin tutulduğu binalardan birinde subayların Hamas üyelerini gafil avlamayı başardığını söyledi. Diğerinde ise İsrail güçlerinin kalan üç rehineye ulaşmadan önce zorlu bir çatışmaya girdiğini sözlerine ekledi.

“Elmaslar elimizde”

Hagari, esirleri kurtarırken subayların telsizle “elmaslar elimizde” diye anons ettiklerini ve kendilerine verilen bir kod kelimesini kullandıklarını söyledi. Hagari, binadan çıktıklarında Hamas üyelerinin kendilerine ateş ettiğini ve roket güdümlü el bombaları attığını söyledi. Polis memurlarının rehineleri korumak için vücutlarını siper ettiğini ve İsrail uçaklarının da militanları hedef alarak bölgeye ve çevresine saldırdığını sözlerine ekledi.

Deyr el Balah'taki El Aksa Şehitleri Hastanesi'nde yerel bir yetkili olan Halil Dakran, gazetecilere yaptığı açıklamada, yoldan geçen insanlarla dolu olan Nuseirat pazarı yakınlarındaki saldırılarda çok sayıda Filistinlinin öldüğünü ve yaralandığını söyledi. Hagari ordunun operasyonda Filistinli kayıplar olduğunu bildiğini ancak kaçının savaşçı olduğunu teyit edemeyeceğini söyledi. Hamas'ın İsrail güçlerine sivillerin arkasından ateş açmaya çalıştığını da sözlerine ekleyerek Hamas’ı İsrail güçlerine ateş etmek için halkı kullandığı yöntemin “trajik” olduğunu söyledi. Hagari rehinelerin araba ile bekleyen iki helikoptere götürüldüğünü söyledi. Helikopterlerden biri Argamani ve özel kuvvetler subaylarını taşıyordu. İkincisi ise kalan üç rehineyi ve daha sonra yaralarından dolayı hayatını kaybedecek olan yaralı bir komutanı taşıdı. Saat 13:30 sularında İsrail hükümeti dört rehinenin evlerinde olduğunu duyurdu.

© 2024 The New York Times Company