Matthew Rosenberg, Nadav Gavrielov ve Michael Levenson / The New York Times
İsrail ordusu çarşamba günü erken saatlerde yaptığı açıklamada, birliklerinin Hamas'ı yenilgiye uğratmak ve rehineleri kurtarmak amacıyla Gazze Şeridi'nin en büyük hastanesine ve binlerce Filistinli mültecinin sığındığı bir bina kompleksine "hassas ve hedefe yönelik bir operasyon" düzenlediğini açıkladı.
Açıklama, Gazze'de kuşatma altındaki hastanelerde giderek kötüleşen koşullar nedeniyle uluslararası tepkiyle karşılaşan İsrail'in, Gazze'deki bir çocuk hastanesinde silah olduğunu söylediği bir videoyu ve 7 Ekim saldırıları sırasında Hamas tarafından işlenen cinsel şiddet ve diğer zulümlere ilişkin anlatıları yayınlayarak daha fazla askeri harekat için durumunu güçlendirmeye çalışmasından bir gün sonra geldi. Gazze Sağlık Bakanlığı'ndan bir sözcü baskından hemen önce El Aksa TV'ye yaptığı açıklamada İsrail ordusunun Gazze'deki ana hastane kompleksi Şifa'ya yönelik bir operasyonun yakın olduğu konusunda uyarıda bulunduğunu söyledi.
"Amaç sivillere zarar vermek değil"
İsrail ordusu da çarşamba günü sosyal medya üzerinden operasyonla ilgili bir açıklama yayınladı. Ancak saldırıya kaç askerin katıldığı belirsizliğini korudu. İsrail ordusu açıklamasında, baskının amacının sivillere zarar vermek olmadığını ve hastaneye giren kuvvetin sağlık ekipleri ve Arapça bilenlerden oluştuğunu söyledi.
Açıklamada "İsrail Gazze'deki sivillerle değil Hamas'la savaşıyor" denildi. İsrail ordu sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada ordunun hastaneye kuvöz, tıbbi ekipman ve bebek maması göndereceğini söyledi. Hagari, İsrail'in baskından önce hastanedeki hastaları ve hastaneye sığınan insanları tahliye etmeye çalıştığını ve ayrılmaları için güvenli bir yol oluşturduğunu iddia etti.
"İsrail ordusu ve Biden sorumlu"
New York Times, İsrail'in detayları netleşmeyen teklifini sormak için hastane müdürüne ya da Gazze Sağlık Bakanlığı sözcüsüne ulaşamadı. Hamas yaptığı açıklamada baskından İsrail ordusunu ve Başkan Joe Biden'ı tamamen sorumlu tuttuğunu söyledi. Beyaz Saray'ın İsrail'e baskın için yeşil ışık yaktığı salı günü bir sözcü tarafından yapılan açıklamada, ABD istihbarat kurumlarının İsrail'in Hamas'ın hastaneleri askeri amaçlarla kullandığı sonucunu desteklediği belirtildi. Beyaz Saray Hamas'ın açıklamasına yanıt vermedi.
"Hastaneleri kullandıklarına dair elimizde bilgiler var"
İsrail, Hamas'ın Gazze'deki hastanelerin altına bir tünel ağı kazdığını ve buradaki hasta ve çalışanları komuta merkezleri ve güvenli evleri için canlı kalkan olarak kullandığını iddia ediyor. Hamas ve hastane yetkilileri bu suçlamaları reddetti. Beyaz Saray salı günü yaptığı açıklamada İsrail'in Hamas'ın hastaneleri kullandığı yönündeki açıklamasını destekledi ancak ayrıntı vermekten kaçındı. Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John F. Kirby gazetecilere yaptığı açıklamada "Hamas ve Filistin İslami Cihat'ın Şifa da dahil olmak üzere Gazze Şeridi'ndeki bazı hastaneleri ve bunların altındaki tünelleri askeri operasyonlarını gizlemek, desteklemek ve rehineleri tutmak için kullandıklarına dair elimizde bilgiler var" dedi.
"Dünya bunu bilmeli"
Bir hastanenin havadan vurulmasını desteklemediklerini söyleyen Kirby, "Masum insanların, çaresiz insanların, hasta insanların sadece hak ettikleri tıbbi bakımı almaya çalıştıkları bir hastanede bir çatışma görmek istemiyoruz" ifadelerini kullandı. İsrail, iddiasına şüpheyle yaklaşanları ikna etmek için pazartesi ve salı günleri Gazze'nin ana çocuk hastanesinin içinden, orada bulunduğunu söylediği silah ve patlayıcıları ve ordunun söylediğine göre rehinelerin tutulduğu bir odayı gösteren videolar yayınladı. Hagari "Bu Gazze'deki son hastane değil ve dünya bunu bilmeli. Bu bir suçtur" dedi.
İsrail bu videoları, askeri harekatın lehinde ve aleyhinde olan protestocuların dünyanın dört bir yanında gösteriler yaptığı ve Birleşmiş Milletler, yardım grupları ve birçok ülkenin İsrail'i eleştirdiği, ateşkes çağrısında bulunduğu ve hastanelerde felaket yaşanacağı uyarısında bulunduğu haftaların ardından yayınladı. Son günlerde Biden da İsrail'i tıbbi merkezlerin çevresinde itidalli olmaya çağırdı ve "Hastaneler korunmalıdır" dedi. İsrail'in çabaları, günlerdir elektriksiz olan Şifa Hastanesi'nde, aralarında üç düzine prematüre bebeğin de bulunduğu hastaların durumunun daha da kötüleşmesi üzerine geldi. Hamas'ın kontrol ettiği Gazze'deki sağlık yetkililerine göre, hastanedeki işçiler çürümeye başlayan cesetler için toplu mezar kazıyorlardı.
İsrail kanıtlarla ikna etmeye çalışıyor
Hastanenin müdürü Dr. Muhammed Ebu Selmiya, doktorların pazartesi günü anestezi ve oksijen olmadan ameliyat yaptıklarını ve sağlık kompleksinde çok sayıda kişinin öldüğünü söylemişti. Sağlık çalışanlarının cesetleri arazinin içine gömmek zorunda kaldıklarını da sözlerine ekledi. Pazartesi günü yayınlanan altı dakikalık bir sunum olan ilk İsrail videosu, Hagari'nin izleyicileri hastaneye doğru uzandığı iddia edilen bir tünelin girişinde gezdirdiğini ve hastanenin bodrumunda bulunan silahları gösteriyor. Silahlar, patlayıcılar ve diğer silahlar sanki polis tarafından bir uyuşturucu baskınından elde edilen ganimeti sergiler gibi düzenlenmiş olarak gösteriliyor. Silahların kaynağı bağımsız olarak teyit edilemedi.
Görüntülerdeki hastane boşaltıldı
İsrail ordusu salı günü sosyal medyada ikinci ve daha kısa bir video yayınladı. İki dakikadan biraz fazla süren bu videoda askerlerin binaya girdiği ve patlayıcılar, silahlar ve Hagari'nin iddiasına göre daha önce yayınlanan videoda rehinelerin tutulduğu bir oda buldukları görülüyor. Gazze'deki Sağlık Bakanlığı salı günü İsrail'in ilk videosunda yer alan hemen her ifadeye itiraz ederken, görüntülerin Gazze'nin kuzeyindeki Rantisi Çocuk İhtisas Hastanesi'nde çekildiğini kabul etti. Hastanenin İsrail güçleri tarafından kuşatılmasının ardından son hasta ve personelin de hafta sonu hastaneyi terk ettiği düşünülüyor.
"Gazze'nin güneyini yönetebiliriz"
Salı günü Beyrut'ta düzenlenen bir basın toplantısında konuşan Hamas sözcüsü Usame Hamdan ilk sunumu "Yalan ve maskaralık" olarak nitelendirdi. Gazze'deki yetkililerden ya da Hamas'tan ikinci videoya ilişkin hemen bir yorum gelmedi. Her iki video da hemen doğrulanamayan iddialar içeriyordu. İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant salı günü yaptığı açıklamada İsrail güçlerinin şu anda Gazze'nin kuzeyindeki "yer üstü bölgesini" kontrol ettiğini ki bu tanımda yer altındaki tüneller açıkça belirtilmedi ve gelecek "uzun aylar" boyunca sürecek çatışmalara hazırlanırken Gazze'nin güneyine yönelebileceklerini söyledi.
İsrailli yetkililere göre ülke, Hamas'a bağlı silahlı kişilerin İsrail'de yaklaşık bin 200 kişiyi öldürdüğü ve 200'den fazla kişiyi rehin aldığı 7 Ekim saldırısının vahşetine daha fazla ışık tutmaya çalıştı. İsrail Emniyet Müdürü Kobi Shabtai salı günü düzenlediği basın toplantısında öldürülen Hamas teröristlerinin vücut kameralarından alınan görüntüleri, güvenlik kamerası kayıtlarını, olay yeri fotoğraflarını ve çölde bir müzik festivalinde yakalanan genç bir kadına tecavüz eden teröristleri gördüğünü söyleyen İsrailli bir kadının videosunu gösterdi.
Shabtai, "Bu, İsrail devletinin bugüne kadar gördüğü en kapsamlı soruşturma. Burada bir katliam yaşandı, insanlığa karşı suç işlendi. Elimizde cinayet, tecavüz, uzuv kesme, insanları diri diri yakma, cinsel istismar, ölüm ve adam kaçırma eylemlerine dair kanıtlar var" diye konuştu. Salı günü görülen videolardan birkaçı saldırganlar tarafından sosyal medyada paylaşılmıştı. Diğerleri ise bağımsız olarak doğrulanamadı. Shabtai, "Dünyanın neyle karşı karşıya olduğumuzu bilmesi gerekiyor" dedi.
© 2023 The New York Times Company
