23 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 12.10.2022 21:29 | Son Güncelleme: 12.10.2022 21:41

New York Times uzmanlara sordu: Diş beyazlatma ürünleri güvenli mi?

Piyasada diş beyazlatmayı vaat eden birçok ürün var. Ancak hangileri reklamlarda gösterildiği gibi işe yarıyor? Uygulandıklarında dişleri nasıl etkiliyorlar? New York Times uzmanlara sordu
Fotoğraf: Ryan Jenq/The New York Times
Fotoğraf: Ryan Jenq/The New York Times

Hannah Seo / The New York Times

Diş macunundan jellere, diş bantlarına kadar dişlerinizi parlattığını ve beyazlattığını iddia eden bir dizi ürün var. Eczane raflarını kaplayan pek çok seçenek içinde sizin için doğru olanı bulmak zor olabilir. Peki evde kullanılan diş beyazlatma ürünleri iddia ettikleri kadar etkili mi? Güvenliler mi? Öğrenmek için bir kaç uzmana sorduk. 

Diş beyazlatma işlemi nasıl gerçekleşiyor?

Konuştuğumuz uzmanlar, dükkanlarda satılan diş beyazlatma ürünlerinin iki farklı yolla çalıştığını söyledi. Ya fiziksel güç kullanarak lekeleri sıyırırlar ya da bu lekeleri beyazlatmak için kullanılan kimyasallarla ağartırlar.

Fiziksel aşınma: Rochester Üniversitesi Tıp Merkezi'nde diş hekimi olan Dr. Dorota Kopycka-Kedzierawski, “Beyazlatıcı diş macunları, normal diş macunları veya sadece sade kabartma tozu olsun, pütürlü ürünler, dişlerinizin yüzeylerinde oluşan lekeleri aşındırıcı ve fiziksel olarak törpüleyen bir işlev görecektir” dedi. Birçok normal diş macunu bu nedenle biraz doku içerir ve fırçalamanın kendisi, lekeleri ve kalıntıları fiziksel olarak kazıma eylemidir.

Kimyasal ağartma: Beyazlatıcı bantların çoğu, jelle doldurulmuş ağızlıklar ve gargara ürünleri, dişlerinizi karbamid peroksit veya hidrojen peroksit gibi kimyasal ağartma maddeleriyle temas ettirerek etki eder. 

Hangi ürünler işe yarar?

Toronto Üniversitesi Diş Hekimliği Dekanı Dr. Laura Tam, fiziksel aşınma ve kimyasal ağartma ürünlerinin dişleri beyazlatmada etkili olduğunu söyledi. Tam’in söylediğine göre diş macunu reklamlarında, dişi beyazlatma etkisi olduğu söyleniyorsa bunun genellikle normal diş macundan daha fazla aşındırıcı etkiye sahip olduğu anlamına geliyor. Ancak Tam, ambalajlarında beyazlatma iddiası olmayan macunların bile işe yarayacağını ekledi.

Kimyasal ağartma ürünleri, kahve, çay, kırmızı şarap veya sigara kaynaklı diş lekelerini benzer şekilde azaltabilir. Kopycka-Kedzierawski, bu tarz ürünlerin travmatik diş yaralanmalarında veya çocuklarda bazı antibiyotiklerden sonra ortaya çıkan lekelerin azaltılmasında da etkili olabileceğini söyledi. Pigmentli yiyecekler ve içecekler de diş minesine sızabilir ve dişlerin iç kısımlarını lekeleyebilir. Doğal olarak çok gözenekli diş minesine sahip bazı insanlar bu tür lekelenmeye özellikle yatkındır.

Herkes de etkisi farklı olabilir

Herkes iç diş lekelerinde beyazlatma etkisi görmeyebilir. Tam, diş minelerinin ağartma maddelerini farklı şekillerde emebileceğini bu nedenle herkes de aynı etkinin görülmeyeceğini söyledi. Ayrıca bazı insanların genetiklerinden dolayı doğal olarak diğerlerinden daha koyu dişlere sahip olduğunu da ekledi. 

LED ışık beyazlatma kitleri bir diğer popüler üründür. Kitler beyazlatıcı bir jel veya jelle sürülerek kullanılan bir ağızlık ile parlak bir ışık içerir. Tam, bu ürünlerin teorik olarak işe yaradığını söyledi. LED ışığı ağartıcı kimyasalları harekete geçirerek daha hızlı çalışmalarını sağlıyor.  Ancak Tam, “Testler, ağartma maddesini ışık veya ısı gibi herhangi bir şey kullanarak etkinleştirebileceğinizi göstermiyor” diye ekledi. Bu ürünler dişlerinize ağartma kimyasalları uygulamayı içerdiğinden, etkili sonuçlar görebilirsiniz ancak LED ışık işlemi muhtemelen fazla bir fark yaratmıyor.

Diş beyazlatma ürünleri güvenli mi?

Tam, aşındırıcı diş beyazlatma ürünlerinin genel olarak güvenli olduğunu söyledi ve şunları ekledi: Ancak dişlerinizi çok sert parçacıklarla fırçalamak veya aşındırıcı maddelerle önerilenden daha uzun süre veya daha sık fırçalamak diş minesini aşındırabilir.

New York Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi'nde kemik ve diş biyolojisi konusunda uzmanlaşmış moleküler patobiyoloji profesörü olan Timothy Bromage, “Bu, beyazlatma isteğinize karşı ters etki yapabilir.  Çünkü dişlerinizi beyaz gösteren şey minedir. Dişin iç kısmını oluşturan dentin, sarı-kahverengi renktedir. Beyaz mineyi çok fazla aşındırırsanız, dentinin rengi belirginleşmeye başlar” dedi.

Uzun süre tutmak zarar verebilir

Tam genel olarak evde kimyasal ağartma uygulamalarının, reklamı yapılan şekilde kullanıldığında güvenli ve etkili olduğunu söyledi. Ancak daha düşük kimyasal konsantrasyonları ve diş üzerindeki tutulma süresi en kısa olanları tercih etmenin en iyisi olduğunu ekledi. 

Kimyasal bazlı tedavileri yanlış kullanmak, çok uzun süre açık bırakmak veya kimyasalları diş etlerinize değecek şekilde uygulamak, dişlerinize ve diş etlerinize zarar verebilir. Bu nedenle Bromage, “Özellikle ilk uygulamada beyazlatma ürünlerinin zarar vermemesine dikkat edilmesi gerek” dedi. Ağrı, aşırıya kaçtığınızın ve diş hekiminizden yardım istemenizin ilk işaretidir. Tam de ekstra güçlü olduğunu iddia eden herhangi bir şeyden kaçınılması gerektiğini söyledi.

Hiçbiri kalıcı değil

Diş beyazlatmanın asla kalıcı bir çözüm olmadığını söyleyen Tam, evde yapılan uygulamaların en fazla birkaç ay etkili olabileceğini söyledi. Diş doktorları tarafından yapılan uygulamalar ise bir yıldan daha uzun süre etkisini koruyabiliyor. Ayrıca Tam, dişler yaşla birlikte doğal olarak koyulaştığı için hangi yöntemi tercih ederseniz edin etkisinin azalacağını göreceğiniz konusunda da uyardı. 

Kopycka-Kedzierawski, “Bu beyazlatma prosedürlerinin hiçbirinin dolgular, kronlar veya diğer diş donanımları üzerinde çalışmayacağını da akılda tutmak önemlidir” dedi. Beyazlatma işlemi, doğal dişlerinizi beyazlatacak ve dolgularınız daha koyu ise uyumsuz bir görüntüye neden olabilir.  Bu durumlarda, diş hekiminiz bu uyumsuzlukların üzerini uygun tonlarla boyayarak yeniden renklendirebilir.

Son olarak Kopycka-Kedzierawski, herkesin dişlerinin farklı olduğunun altını çizdi. Dişlerinizin doğal rengi, minenizin gözenekliliği ve dişlerinizin hassasiyeti beyazlatma tedavilerine farklı tepkiler vermenize neden olabilir. Şüphe duyduğunuzda, diş hekiminize danışın.

© 2022 The New York Times Company