Eshe Nelson / The New York Times
Avrupa'nın en büyük iki merkez bankası perşembe günü faiz oranlarını değiştirmedi ve ABD Merkez Bankası'nın bir gün önce verdiği sinyallerden farklı olarak faiz indirimlerinin yakında geleceğine dair herhangi bir işaret vermedi. Böylelikle Fed'in bir gün önce gönderdiği sinyallerden ayrıldılar.
"Gardımızı düşürmemeliyiz"
Avrupalı yetkililer enflasyonu düşürme konusunda ilerleme kaydedildiğini ancak ekonomik yavaşlamaya dair artan kanıtlara rağmen kısıtlayıcı parasal duruştan vazgeçmek için henüz erken olduğunu belirttiler. , Almanya'nın Frankfurt kentinde düzenlenen bir basın toplantısında konuşan Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, "Gardımızı düşürmeli miyiz? Hayır, kesinlikle gardımızı düşürmemeliyiz" dedi.
İngiltere Merkez Bankası faiz oranlarını son 15 yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 5,25'te tuttu. Avrupa Merkez Bankası, euro kullanan 20 ülke için merkez bankasının üç temel oranından biri olan mevduat oranını, kurumun yirmi yıllık tarihindeki en yüksek oran olan yüzde 4'te tuttu. Diğer iki oran da değiştirilmedi.
Doğru zamanlamayı bulmaya çalışıyorlar
Küresel olarak yüksek enflasyonla mücadele yeni bir aşamaya geçti. Fiyat artışı geçen yıl zirve yaptı ve şimdi merkez bankacıları, yüksek faizlerin olumsuz etkilerini yönetirken enflasyonu yüzde 2'lik hedeflerine nasıl indireceklerine odaklanmış durumdalar. Küresel ekonomi zayıflarken, politika yapıcılar faiz oranlarını düşürmek için doğru zamanlamayı bulmaya çalışıyorlar ancak Avrupa'da, bu indirimlerin çok erken gelmeyeceği ve enflasyonist baskıları yeniden alevlendirme riski taşıdığı konusunda özellikle temkinliler.
Çarşamba günü, ABD Merkez Bankası faiz oranlarını sabit tuttu, ancak yetkililer gelecek yıl üç indirim yapılabileceğini belirtti. Bu durum piyasada diğer merkez bankalarının da faiz indirimine gidebileceği beklentisini arttırdı. Perşembe günü İsviçre Merkez Bankası da faiz oranlarını sabit tuttu, ancak Norveç Merkez Bankası inatçı enflasyonu önlemek için beklenmedik bir şekilde faiz oranlarını artırdı ve 2024'ün sonlarına kadar faiz oranlarını mevcut seviyelerde tutmayı beklediğini söyledi.
"Hedefe 2025'te ulaşılacak"
Euro bölgesinde enflasyon Kasım ayında yüzde 2,4 ile son iki yılın en düşük seviyesine gerileyerek ekonomistlerin beklediğinden daha hızlı bir düşüş gösterdi. Geçtiğimiz yıl enerji fiyatlarının düşmesi ve gıda enflasyonunun yavaşlaması nedeniyle bu oran Avrupa Merkez Bankası'nın yüzde 2'lik enflasyon hedefine yaklaşıyor. Ancak banka, enflasyonun daha önce tahmin edilenden daha yavaş bir şekilde tekrar gevşemeden önce kısa vadede yükseleceğini ve 2025 yılında hedefe ulaşacağını belirtti.
Aynı zamanda, bloktaki ekonomik büyüme geçen yıl neredeyse durma noktasına geldi ve bazı politika yapıcılar ve analistler para politikasının çok kısıtlayıcı olduğu ve gereksiz ekonomik acıya neden olabileceği konusunda endişelerini sürdürüyor. Merkez bankası çalışanları ekonomik büyümenin kısa vadede durgun kalacağını söyledi. Banka, blok ekonomisinin önümüzdeki yıl yüzde 0,8 büyüyeceğini ve bu oranın üç ay önceki tahminden daha düşük olacağını tahmin ediyor.
Yatırımcılar nisanda indirim bekliyor
Yatırımcılar, Avrupa Merkez Bankası'nın bölge ekonomisi durgunlaşırken gelecek yılın ilk yarısında, muhtemelen Nisan ayında faiz indirimine gitmesini bekliyor. Ancak Lagarde, Yönetim Konseyi'nin bu haftaki politika toplantısında faiz indirimleri hakkında konuşmadığını söyleyerek bu bahislere karşı çıktı. Lagarde, "Bu konuda ne bir tartışma ne de bir münazara oldu" dedi. Bunun yerine, faiz oranlarının uzun bir süre duraklayacağını ima etti. Faiz oranlarının yeterince uzun bir süre korunması halinde enflasyonu hedefe yaklaştıracak seviyelerde olduğunu da ekledi.
İngiltere'de faiz oranları, Ekim ayında yüzde 5'in altına düşen enflasyonun beklenenden daha hızlı gerilemesinin ardından sabit tutuldu. Yine de enflasyon oranı Merkez Bankası'nın yüzde 2'lik hedefinin iki katından daha fazlaydı. Bazı yetkilileri ve analistleri rahatsız eden bu oran, Avrupalı komşulara kıyasla da yüksektir ve ortalama olarak işçiler nispeten hızlı bir ücret artışı yaşıyor ve bu da hizmet sektöründeki fiyatları artırıyor. İngiltere Merkez Bankası'ndaki politika yapıcılar faiz oranlarını sabit tutup tutmama konusunda ikiye bölünürken, azınlık bir grup faiz oranlarının daha da yükseltilmesi yönünde oy kullandı.
"Daha kat etmemiz gereken bir yol var"
Banka Başkanı Andrew Bailey yaptığı açıklamada, "Bu yıl uzun bir yol kat ettik ve art arda gelen faiz artışları enflasyonun düşmesine yardımcı oldu. Ancak hala kat etmemiz gereken bir yol var" ifadelerini kullandı. Büyümenin zayıf olduğu ancak enflasyon baskılarının devam ettiği İngiltere'deki daha zorlu durumu yansıtan İngiltere Merkez Bankası, faiz indirimlerinin yakın olabileceğine dair hiçbir işaret vermedi. Yurtiçi fiyat baskılarının oldukça güçlü kaldığına dair göstergeler, yatırımcıların merkez bankasının gelecek yılın ortalarına kadar faiz oranlarını düşürmesini beklemediği anlamına geliyor.
Bailey daha sonra bir televizyon röportajında "Faiz oranlarını düşürme konusunda spekülasyon yapmaya başlamak için gerçekten çok erken" dedi. Merkez Bankası ekonominin 2025 yılına kadar yatay seyretmesini bekliyor. Ancak banka, enflasyonun 2025'in sonlarına kadar yüzde 2'lik hedefe dönmesini beklemiyor. Merkez bankası, "Para politikasının uzun bir süre daha kısıtlayıcı olması gerekebilir" dedi.
İngiltere Merkez Bankası politika yapıcılarının bu haftaki toplantı tutanaklarında, daha kalıcı enflasyonist baskılar olduğuna dair kanıtlar olması halinde daha fazla sıkılaştırma gerekeceği belirtilerek faizlerin yeniden yükselme olasılığı vurgulandı. Bankadaki politika yapıcılar, enflasyonun hızlı ve sürdürülebilir bir şekilde düşmesinin en iyi nasıl sağlanacağı konusunda bölünmüş durumda. Bailey de dahil olmak üzere bankanın dokuz kişilik faiz belirleme komitesinden altısı faizlerin sabit tutulması yönünde oy kullandı. Ancak tutanaklara göre diğer üç üye, daha derine gömül" enflasyon riskine karşı baskı yapılması gerektiğini savunarak faiz oranının çeyrek puan artırılması yönünde oy kullandı. Üç politika yapıcı, zayıf ekonomik büyümeye rağmen, enflasyondan arındırılmış hane halkı gelirlerinin iyileştiğini ve işgücü piyasasının sıkı olduğunu söyledi.
© 2023 The New York Times Company
